Μια ιστορία αιώνων ξεκινά από τους αρχαίους προγόνους του μπουζουκιού, την πανδούρα – ταμπουρά και καταλήγει στις μέρες μας, στο γνωστό μας μουσικό όργανο.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ περι ΜΠΟΥΖΟΥΚΙΟΥ, ΕΔΩ.
Προσπαθώντας να την ψηλαφήσουμε, θα πάμε πίσω στους αιώνες για να βρούμε τους προγόνους του σημερινού μπουζουκιού, τότε που το τρίχορδον έπαιζε τον αψύν αντικρυστόν στα γλέντια των Ελλήνων (σημερινό απτάλικο ζεϋμπέκικο).
Σύμφωνα με τους μελετητές, τα έγχορδα αρχαία μουσικά όργανα διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες:
- Στην πρώτη κατηγορία, λύρας, κιθάρας, ανήκουν η φόρμιγξ, η κίθαρις και η βάρβιτος.
- Στην δεύτερη κατηγορία ανήκουν τα λεγόμενα ψαλτικά όργανα.
- Η τρίτη κατηγορία αντιπροσωπεύεται από ένα και μοναδικό όργανο: Το τρίχορδον.
Η εξέλιξη της ονομασίας του τριχόρδου έως τις μέρες μας περίπου, ακολούθησε την εξής σειρά: Πανδουρίς – πανδούρα – φανδούρος – θαμπούρα – ταμπούρα – ταμπουράς – ταμπούρι – τσιβούρι…
Στην πορεία της ανάγνωσης του βιβλίου, παρακολουθούμε την παρουσία του στην ιστορία μέσα από σχετικές καταγραφές μελετητών και αντίστοιχες εικονογραφικές αποτυπώσεις. Ακολουθούν λαογραφικές καταγραφές, αναφορές στους παλιούς μπουζουκτσήδες, στην κατασκευή του οργάνου, στα ντουζένια, στους δρόμους και στα ταξίμια, καθώς και στις διαφορές τρίχορδου και τετράχορδου (τετράφωνου).
Το βιβλίο ολοκληρώνεται με έντεκα σχετικά άρθρα, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν οι ιστορίες από δύο κιθαρίστες του Β. Τσιτσάνη. Του Θεσσαλονικιού Χρηστάκη Βάσιου, με αναφορές στην «Αρχόντισσα», στον Μουσχουντή και στα… χασίσια και του Κρανιδιώτη Γιάννη Βενεκά, του τελευταίου κιθαρίστα στο πάλκο του Τσιτσάνη. – ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκακης “Η Θεσσαλονικη στο ελληνικό τραγουδι”.
Τελευταίο κείμενο είναι αυτό του αείμνηστου χρονογράφου Γ. Καραμάνου, που αναφέρεται στον Γιάννη Παπαϊωάννου.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
- Πώς «γνώρισα» τον Γιώργο Μουσταΐρα… Πρόλογος του Γιώργου Π. Τσάμπρα
- Το παράπονο του… Ρεμπέτη (εμού δηλαδή)
- Πανδούρα – ταμπουράς – μπουζούκι
- Λαογραφικές καταγραφές
- Οι παλιοί οι μπουζουκτσήδες
- Η κατασκευή του οργάνου
- Τα ντουζένια
- Οι δρόμοι του μπουζουκιού
- Τα ταξίμια
- Τρίχορδο και… τετράφωνο
- Ο τεκές και το μπουζούκι
- Μέσα στου Μάνθου τον τεκέ
- Βαλσάκια από ρεμπέτικο πάλκο
- Απαγορευμένα… ρεμπέτικα
- Τα ιστορικά μπουζουξίδικα
- Γιάννης Βενέκας: ο τελευταίος κιθαρίστας του Β. Τσιτσάνη
- Ο Τσιτσάνης στην Θεσσαλονίκη
- Ρεμπέτες… βασιλόφρονες
- Ρεμπέτικα και ονειρικά ταξείδια του μυαλού
- Τρία τραγούδια για τον Τζιμ Λόντο
- Το «ερωτικό»… χαστούκι στο τραγούδι
- Οι πρωτομάστορες της διπλοπενιάς. Του Γ. Καραμάνου
Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ Γ. Μουσταΐρας γεννήθηκε το 1956. Πατρίδα του και τόπος κατοικίας του είναι η Δαλαμανάρα Άργους. Σχολείο πήγε στο Άργος και σπούδασε στην Κτηνιατρική Σχολή του ΑΠΘ.
Το πρώτο του διήγημα δημοσιεύτηκε το 1974 σε τοπική εφημερίδα του Άργους και από 1990 έγραφε στην εβδομαδιαία στήλη του «Ιχνηλατώντας τις Παραδόσεις», στην ημερήσια εφημερίδα των Αθηνών Ελεύθερος.
Το 1991 δημιούργησε τον τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό «Ήρα». Το 1993 εξέδωσε την Εβδομαδιαία Παναργολική Εφημερίδα Παρατηρητής (1993-2011) και ανάμεσα στα έτη 2001-2003 το μηνιαίο λαογραφικό – πολιτιστικό περιοδικό Ματιές στην Αργολίδα (13 τεύχη). Το 2009 δημιούργησε την ηλεκτρονική εφημερίδα paratiritis-news.com.
Είναι ιδρυτικό μέλος και διετέλεσε πρόεδρος της Ένωσης Επαγγελματιών Δημοσιογράφων Αργολίδας (ΕΕΔΑ). Το 2010 εκλέχτηκε στο Δ.Σ. της Ένωσης Ιδιοκτητών Επαρχιακού Τύπου (ΕΙΕΤ).
Το 2008 τιμήθηκε για την προσφορά του ως δημοσιογράφος από τον Δήμο Ερμιόνης. Για το συγγραφικό του έργο τιμήθηκε το 2009 από τον Οργανισμό Πολιτισμού και Αθλητισμού της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Αργολίδας. Για λογοτεχνικά του κείμενα (διήγημα – ποίηση) έχει βραβευτεί επανειλημμένα σε πανελλήνιους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς.
Άρθρα του δημοσιεύονται στο περιοδικό Ιστορία Εικονογραφημένη στους δικτυακούς τόπους slpress.gr. και tovivlio.net και στο προσωπικό του blog rebetaskeri.blogspot.com.
Είναι ερευνητής της ιστορίας του ρεμπέτικου τραγουδιού, με μεγάλο αρχείο τραγουδιών, τραγουδά ο ίδιος και έχει δώσει πολλές συναυλίες με ρεμπέτικα τραγούδια.
Έχει γράψει βιβλία λογοτεχνικά και έρευνας.
- Πρόκειται για την β´ έκδοση του βιβλίου του Γ. Μουσταΐρα με τίτλο «Μπουζούκι μου διπλόχορδο – Από την πανδούρα στον Μάρκο» (συμπληρωμένη και με προσαρτήματα και πρόλογο του Γ. Π. Τσάμπρα), διαστάσεις: 14 Χ 21 εκατ., σελ. 200.
ΠΗΓΗ: εκδ. «Ερωδιός»(*) – Β. Π. Χρήστου. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 19.8.2025.
(*) οδός καθηγητή Πέτρου Παπαγεωργίου 8 – 54635 Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310-282782, 282427, ηλεκτρ. διεύθυνση: erwdios@otenet.gr
μπουζουκι μου διπλοχορδο πανδουρα Μαρκος ιστορια αρχαιοι προγονοι μπουζουκιου, πανδουρα – ταμπουρας μουσικο οργανο προγονος τριχορδον αψυς αντικρυστος γλεντι Ελληνων απταλικο ζευμπεκικο απταλικος ζευμπεκικος ζειμπεκικο ζειμπεκικος εγχορδα αρχαια μουσικα οργανα λυρα κιθαρα φορμιγξ, κιθαρις βαρβιτος ψαλτικα μοναδικο τριχορδο ονομα τριχορδου πανδουρις φανδουρος – θαμπουρα – ταμπουρα – ταμπουρι – τσιβουρι βιβλιο εικονα λαογραφια παλιοι μπουζουκτσηδες, κατασκευη ντουζενι, δρομος ταξιμι, τετραχορδο τετραφωνο αρθρο, κιθαριστας Τσιτσανης Θεσσαλονικιος Χρηστακης Βασιος Τσιτσανη Αρχοντισσα Μουσχουντης χασισια χασισι χασις Κρανιδιωτης Μουσικος Βενεκας παλκο Κρανιδι χρονογραφος Καραμανου, Παπαιωαννου ρεμπετης παλιος μπουζουκτσης οργανοποιια ντουζενια δρομοι ταξιμια τετραφωνια τεκες μεσα στου Μανθου τον τεκε Μανθος βαλσακι βαλς ρεμπετικο απαγορευμενα ρεμπετικα τραγουδια ιστορικα μπουζουξιδικα ιστορικο μπουζουξιδικο Θεσσαλονικη ρεμπετες βασιλοφρονες ονειρικα ταξειδια του μυαλου τραγουδι Τζιμ Λοντος ερωτικο χαστουκι πρωτομαστορας διπλοπενια Μουσταιρας Δαλαμαναρα αργους αργος αργολιδα παραδοσεις ημερησια εφημεριδα Αθηνων Ελευθερος ραδιοφωνικος σταθμος ηρα εβδομαδιαια Παναργολικη Εφημερις Παρατηρητης μηνιαιο λαογραφικο – πολιτιστικο περιοδικο Ματιες στην Αργολιδα ηλεκτρονικη Δημος Ερμιονης συγγραφεας αρχειο
