Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ
ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ… ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
ΚΑΙΝΟΣΠΟΥΔΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΤΟΥ «ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ»
Του Πέτρου Ιωαννίδη, καθηγητή φιλολόγου, petrion18@gmail.com
- «Ὁ δέ ἀνεξέταστος βίος οὐ βιωτός ἀνθρώπῳ». (= Η ζωή που δεν εξετάζεται, δεν αρμόζει σε άνθρωπο, την ανεξέταστη ζωή δεν αξίζει να την ζει ο άνθρωπος). – Πλάτων (427 – 347 π.Χ.), «ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ», 38α, 5-6.
Το βασικό ρήμα που μας απασχολεί στο σημερινό άρθρο είναι το: «Γνῶθι», γραμματικώς είναι το β’ ενικό πρόσωπο προστακτικής αορίστου Β’ του ρήματος γιγνώσκω. Είναι κάτι που παροτρύνεται ή διατάσσεται από κάποια δύναμη που σου επιτάσσει να γνωρίσεις. «Γνῶθι»: αλλά τι, ποιο το αντικείμενο; Σε ποιον; Απευθύνεται στον καθ’ έναν μας; Σε κάθε «ΕΣΥ». Αλλά τι να μάθει κανείς;
Τα πάντα ή μέρος τι του όλου; Το ρητό το λέει ρητά: «ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ». Μην κυττάζεις πολλά πράγματα. Όχι ΠΟΛΥ-ΠΡΑΓΜΟΣΥΝΗ!
Άσε τα πολλά. Μάθε, γνώρισε τον εαυτόν σου! Τι να μάθει όμως κανείς απ’ όλον τον κύκλον του «επιστητού» ή «γνωστού», ήτοι εκείνου που μπορεί να γνωσθεί. ΤΑ ΠΑΝΤΑ ή ΜΕΡΟΣ ΤΙ;
Στην πιο γνωστή μορφή το «ΓΝΩΘΙ», έχει ως αντικείμενο το ΣΑΥΤΟΝ (= ΣΕ ΕΑΥΤΟΝ).
Το Δελφικό ρητό έχει περιοριστική σημασία. Στον άνθρωπο υποδεικνύεται ότι δεν μπορεί να μάθει τα πάντα. Είναι ανέφικτο να επιδιώξει «ΠΑΝΤΟΓΝΩΣΙΑ»! Ας περιορισθεί εις εαυτόν. Ας μάθει ο ίδιος όμως, τι είναι αυτό το «ΓΝΩΘΙ», ΜΑΘΕ! Επειδή το «γιγνώσκω» έχει πολλές σημασίες, σας επισημαίνω ότι μπορεί να σημαίνει και κάτι άλλο «ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟΝ ΣΟΥ!» Με μιαν άλλη σημασία, όχι ακριβή, σημαίνει «ΑΥΤΟΔΙΑΜΟΡΦΩΣΟΥ!». Μην περιμένεις να σε διαμορφώσει κανείς σε ένα ιερό ή ένα άλλο κέντρο.
Το «ὄμ–μα» είναι απαραίτητη λέξη από το ὀπ– < ὄπ-σις < ὄψις < ὄπ-μα γίνεται «ὄμμα».
Τί είναι αυτό το ὄμμα, είναι το μάτι. Είναι μια κλειδαρότρυπα από την οποία βλέπουμε τα όντα ή τον κόσμο, αλλά μέρος του κόσμου όχι ολόκληρον. Τον ὄμμα, είναι η «ὀπή» απ᾽όπου γίνεται ορατή η Φύση και ο Κόσμος.
Η ορατή φύση είναι μέρος μόνον της όλης πραγματικότητας, διότι το «ὁρᾶν», πιστεύω, παράγεται από την ρίζα «ὅρος». Το «ὁρῶ» αφού είναι από το «ὁ ὅρος» και όχι από «το ὄρος» = το βουνό, σημαίνει «ὁρίζω». Το «ὁρᾶν», ορίζει λοιπόν, άρα περιορίζει. Άρα μαθαίνουμε πάντα ένα μικρό μέρος. «Ἐκ μέρους δέ γιγνώσκομεν καί ἐκ μέρους προφητεύομεν. Ὅταν δέ ἔλθη τό τέλειον, τότε τό ἐκ μέρους καταργηθήσε ται», η φράση προέρχεται από την Καινή διαθήκη και συγκεκριμένα, από την Α’ επιστολή προς Κορινθίους, κεφ. ΙΓ, του Αποστόλου Παύλου. Η γνώση μας είναι ατελής και επειδή το τέλειον είναι δύσκολο να επιτευχθεί, δικαιολογείται η ενασχόλησή μας με τα επί μέρους. Φαίνεται όμως ότι στις ημέρες μας το αυτονόητο «ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ» δεν αποτελεί πια συνείδηση των μελών της εκκλησίας.
Ορίζομεν, επομένως όχι ολόκληρο το «όλον» ποτέ! Γνωρίζουμε μια πτυχή του «είναι». Περιοριζόμαστε λοιπόν στον ψυχικό χώρο, κατά το Δελφικό Πρόσταγμα, και υπο-νοούμε ότι εκεί ο Νους εγκρύπτει την αρχή και την πηγή κάθε αξιολογίας. Ο κόσμος «νοείται» από τον Νου, ο οποίος Νους Νέμει, Νομίζει, «άρχει». Πώς άρχει; Θέτων «αρχάς». Γεμίζει τον κόσμο από αρχές, οι οποίες μας διέπουν. Πώς κατασκευάζεται μια αρχή; Και η αρχή αυτή η «Αρχολογία»[1] αποτελεί το βασικό στοιχείο της Γνωσιολογίας. Η αρχή έχει ευρύτερο περιεχόμενο και αποτελεί θεμελιώδη έννοια της όλης επιστημολογίας αλλά και του όλου κοινωνικού βίου. Πανταχού ακούμε, αναζητούμε και διεπόμεθα από αρχές. Σε κάθε περιοχή ό,τι δεν έχει αρχή και τέλος είναι άτακτο και ασυνάρτητο. Και είναι εύλογο ότι οι αρχές είναι ανάλογες προς το κάθε πεδίο, το κάθε έργο, ώστε δικαιολογείται ο όρος «ΟΙΚΕΙΑΙ ΑΡΧΑΙ», «PROPRIA PRINCIPIA». Οι επί μέρους αρχές συντίθενται με τάση προς το «ΕΝ» για να δημιουργηθεί μια ΕΝΟΤΗΤΑ. Καθ’ ένας μας είναι ένα σημείο, ένα στίγμα, Punctum (λατινικά), point (αγγλικά), point (γαλλικά), Punkt (γερμανικά) punto (ιταλικά), από το οποίο τα πάντα αντικειμενοποιούνται. Τα πάντα ακόμη και το ίδιο μας το σώμα και η ψυχή μας. Το Εγώ μας είναι το κέντρο της όλης θεώρησης, που τα πέριξ, την σφαίρα που μας περιβάλλει, την έχει ως αντικείμενο. Η σφαίρα αυτή είναι για τον καθ’ έναν μας μικρή ή μεγάλη. Το μέγεθος της εξαρτάται από τη Νοητική, μας Εμβέλεια. Είμαστε μύωπες ή ευρύωπες; Βλέπουμε και ασχολούμαστε μόνο με το χειροπιαστό ή, επεκτείνουμε τη σκέψη μας στον συμπαντικό και ιστορικό χώρο; Δεν υπάρχουν «ἀρχαί καθ’ ἑαυτάς ἤ ἤ ἀφ᾽ ἑαυτῶν». Αν επισκοπήσουμε όσα έχουν θεωρηθεί ως «ἀρχαί» μάλλον «Πρωταρχαί» κατά καιρούς υπό διαφόρων:
- το ΥΔΩΡ,
- το ΑΠΕΙΡΟΝ,
- ο ΑΗΡ,
- το ΠΥΡ,
- η ΒΟΥΛΗΣΗ,
- τα ΑΤΟΜΑ,
- το ΑΓΑΘΟΝ
θα δοκιμάσουμε κατάπληξη από την ποικιλία των αρχών. Δεν μπορεί να ισχύουν όλες. Μπορεί να ισχύει μία. Ο φιλόσοφος δεν νοείται φιλόσοφος, αν δεν διατυπώσει μία αρχή. Και υπάρχουν τόσες αρχές όσοι και φιλόσοφοι. Η αρχή είναι επώνυμος του Αρχιμήδους και του Αϊνστάιν. Δεν υπάρχει «ἀφ᾽ ἑαυτῆς». Με την τάση προς το «ΕΝ», έστω και αν αυτό δημιουργεί το αντίθετό του, κι έτσι διχάζεται, ενοποιούμε την πολλαπλότητα. Η ενοποίηση της πολλαπλότητας. Η ενοποίηση όμως δεν αναιρεί τα πολλά. Τα προϋποθέτει. Όλα ανάγονται σε «ΕΝ» και από το ΕΝ» απάγονται. Και ανάγονται και απάγονται όλα. Και διακλαδίζονται. Ακριβώς αυτό το «Συν-άγειν». Όταν οι Αρχαίοι έλεγαν «συν-ίημι», εννοούσαν «καταλαβαίνω, κατανοώ». Καταλαβαίνω με το να εντάξω τα πολλά σε «ΕΝ» που σημαίνει κατανοώ. Είναι αποτέλεσμα διανοητικής προσπάθειας που συμπίπτει νοηματικά με το λατινικό «cogitare», cogitate (αγγλικά) = συλλογίζομαι, στοχάζομαι, σχεδιάζω, επινοώ, ετυμολογικά, «συν-άγω» από την πρόθεση «cum» = ομού, μαζί + ago (= άγω). Αυτή η στροφή των πολλών σε «ΕΝ» (= AD UNUM) είναι τόσο ευρεία στον επιστημονικό κόσμο «UNI–VERSITAS».
UNI–VERSITAS δεν σημαίνει να τα μάθει κανείς όλα. Αλλά η στροφή «VERSITAS» των πολλών «ad unum», uni εις «ΕΝ». Είναι πράγματι πολύ σπουδαίο πράγμα το «ανάγειν τα πολλά είς «ΕΝ». Ας επανεξετάσουμε το «Cogito ergo Sum» του Ρενέ Ντεκάρτ, με το εξελληνισμένο όνομα Καρτέσιος, Γάλλου φιλοσόφου, (1596-1650). Τι σημαίνει; Προανέφερα ήδη ότι το «cogito» σημαίνει «συν-ίημι», συγκεντρώνω, αθροίζω τα πολλά εις «ΕΝ». Τα συνθέτω σε ενότητα κι έτσι τα κατανοώ.
Είναι το πρώτο σκέλος που μπορεί να τεθεί σε ερωτηματική μορφή «συν-ίημι». Έχω τη δυνατότητα σύνθεσης των πολλών εις «ΕΝ»; Να ενοποιήσω πολλά υπό θεώρηση σε ένα σύνολο; Αν στο ερώτημα αυτό δώσω καταφατική απάντηση, αυτό συνεπάγεται ότι «Αυτοεπιβεβαιώνομαι». Γι’ αυτό το «Cogito ergo Sum» του Ντεκάρτ, το ερμηνεύουν όλοι «Διανοούμαι άρα Υπάρχω». Cogito σημαίνει ότι μπορώ να συνθέσω τα πολλά σε ένα, να τα δω ως ενότητα. Τότε «αυτοεπιβεβαιώνομαι. Τότε υπάρχω. Αν μείνω στην πολλότητα, δεν υπάρχω. Με το να γίνει αυτή η διανοητική διεργασία, με το να διαπιστωθεί σε καθαρώς νοητική σφαίρα η ικανότητά μου, καταλήγω στην πρακτική, χειροπιαστή διαπίστωση ότι υπάρχω.
Η ύπαρξή μου πιστοποιείται από το ότι όχι απλώς διανοούμαι αλλά ότι ενεργώ πνευματικά κατά τέτοιο τρόπο ώστε τα πολλά να τα συνθέσω σε ενότητα. Με το να επιτυγχάνω αυτά υπάρχω ή, χωρίς την πρόθεση υπό, όχι ότι υπ-άρχω αλλά ότι άρχω.
Η λέξη ΔΙΚΤΥΟ (Web = πλέγμα, δίκτυο, ιστός αράχνης, Νet = δίκτυο, δίχτυ) είναι λέξη κλειδί στο λεξιλόγιο του καιρού μας. Αναλογισθείτε με πόση ηδονή κάθεται κανείς στον υπολογιστή του και ανοίγεται, πλοηγείται σε διάφορους χώρους και πεδία. Έχει το ευχάριστο συναίσθημα ότι τα πάντα εξαρτώνται απ’ αυτόν, από τη θέλησή του, αφού αυτός νοεί, επιθυμεί και διατάσσει. Κι οι διαταγές/εντολές του εκτελούνται. Το Διαδίκτυο καθίσταται το βασίλειό του! Στην πνευματική οδοιπορία που κάνουμε για κατανόηση του κόσμου, για το «Συν-ιέναι» ζευγαρώνονται δύο θεμελιώδεις έννοιες, της Αρχής και της Πλοκής. Δένονται τόσο στενά που θεωρείται αναπόφευκτη η μία για την άλλη. Δεν υπάρχει Αρχή χωρίς Πλοκή, χωρίς το «άρχειν» Σε ποια σχέση βρίσκονται μεταξύ τους; Είναι ως caput (= κεφαλή) και corpus (σώμα); Στην φιλοσοφία λέγεται ότι υπάρχει υποκείμενο, το Εγώ, το «Συνειδέναι» και το αντικείμενο, ο εκτός του Εγώ κόσμος. Για το πρώτο, το Εγώ, δεν υπάρχει αμφιβολία. Είναι ο οφ-θαλμός <οπ- + θάλαμος, δια του οποίου το παν καθοράται. Είναι ένα κέντρο που, εξετάζει, εικονίζει, νοηματοδοτεί και αποτιμά. Από το ένα μέρος υπάρχει ο κόσμος αντικειμενικά. Είναι υπαρκτός, πραγματικός, πάνω του όμως απλώνεται κάποιο Δίκτυο. Ένα ύφασμα. Αυτό το ύφασμα γίνεται από την ψυχή του ανθρώπου.
Αραρίσκεται (= τακτοποιείται, διευθετείται) και υφαίνεται από τον ίδιον. Δεν γίνεται τίποτε διαφορετικό απ’ ό,τι στην αράχνη, ή τον αράχνην σε αρσενικό γένος. Ο αράχνης υφαίνει. Έτσι κάνει κι ο άνθρωπος. Ο Αράχνης υφαίνει ουσία και το υφαντό είναι ο ιστός της αράχνης.
Το Δίκτυο που απλώνει ο άνθρωπος πάνω στην πραγματικότητα, στην έκταση και τον βαθμό που τον εξυπηρετεί, είναι απόρροια πνευματικότητας, έκφραση της δικής του ουσίας. Είναι κάτι που του ομοιάζει και τον ικανοποιεί. Αυτό το Δίκτυο γίνεται ο κόσμος του και αποκτά συνήθως μείζονα σημασία του πραγματικού κόσμου. Το «Δοκεῖν» γίνεται ισχυρότερον του «Είναι». Καθένας είναι δεσπότης στον κόσμο του. Πόση αξία και αντοχή έχει ο κόσμος εκάστου και πώς παραλληλίζεται και συγκρίνεται στη Συν-Πλοκή και δια-Πλοκή με άλλους κόσμους, που είναι αναρίθμητοι, είναι θέμα που απασχολεί όλη την επιστημολογία. Πάνω στην πραγματικότητα που κυλάει αντικειμενικά, επικάθεται το Εγώ εκάστου με το πλεκτό του και επηρεάζει σε κάποιο βαθμό τη ροή της. Το νοηματικό πεδίο για την επικάλυψη της αντικειμενικής πραγματικότητας είναι ευρύ και περιλαμβάνει το «πλέκειν», «υφαίνειν», «βυσσοδομείν», «κατεργάζεσθαι», «μηχανάσθαι», από τη μια μεριά, κι απ’ την άλλη, το «εξουσιάζειν», «κυριαρχεί», «διέπειν», «επιβάλλεσθαι». Υπάρχει στενότερος δεσμός μεταξύ των δύο μερικότερων περιοχών, του «πλέκειν» και του «άρχειν»; Συγγενέυει το «πλέκειν», κάνω πλεκτάνες, με το «άρχειν»;
Αμφότερα τα νοηματικά πεδία καλύπτονται από τη ρίζα «ἄρκ-», αρχή αλλά και μια μαγική λέξη: «ἄρκυς, -υος» = το Δίκτυο Αρχή και ἄρκυς που θα πει Δίκτυο ήτοι πλεκτάνη, τέχνασμα, argumentum και όλα είναι αναπόσπαστα στοιχεία του άρχειν. Είναι από την ίδια ρίζα. Έχουν συνδετική σχέση. Κάθε αρχή/εξουσία έχει ως εγγενές χαρακτηριστικό της την πλοκή, Δια-πλοκή, πλεκτάνη. Καθένας μας «ἀρκυωρεῖ», ήτοι στήνει την ἄρκυ του. «Ἀρκυωρεῖ» με τον τρόπο του και μεριμνά για τη δική του δικτύωση.
ΠΗΓΗ: [Το σημερινό άρθρο είναι απομαγνητοφωνημένη και σχολιασμένη από εμένα, διάλεξη του αείμνηστου καθηγητή μου Εμμ. Μικρογιαννάκη με θέμα: «Γνωσιολογία ως αρχολογία και αρκυοστασία»]. Δημοσιεύεται σε γραπτό, για πρώτη φορά. Άρθρο του γράφοντος με τίτλο «Ἐξ Ἀρχολογίας[1] ἄρχεσθαι & Ἀρχομανίας παύεσθαι», από την στήλη του «ΕΤΥΜΟΛΟΓΩ ΑΡΑ ΥΠΑΡΧΩ – “ἄπιτε”» στην εφημ. «Εβδόμη», 6.12.2025. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.12.2025.
ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:
[1] Αρχολογία: Το πραγματεύεσθαι περί των εν τη φιλοσοφία αρχών· το εν συστήματι φιλοσοφίας κεφάλαιον, το πραγματευόμενον περί των κεφαλαιωδών φιλοσοφικών αρχών.
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ αναλυση ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ Ιωαννιδης, ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ανεξεταστος βιος βιωτος ανθρωπος Πλατων, 5ος 4ος αιωνας πΧ 427 347, πλατωνος πλατωνα ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ πλατωνας ζωη εξεταση ανεξεταστη ΚΑΙΝΟΣΠΟΥΔΗ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΓΝΩΘΙΣΑΥΤΟΝ ρημα γνωθι γραμματικη προστακτικα Αοριστου γιγνωσκω παροτρυνση διαταγη δυναμη γνωριζω αντικειμενο ολο ρητο ρητα ΓΝΩΘΙ Σ ΑΥΤΟΝ ΠΟΛΥΠΡΑΓΜΟΣΥΝΗ εαυτος ολον κυκλο επιστητο γνωστο ΠΑΝΤΑ ΜΕΡΟΣ ΣΕ ΕΑΥΤΟΝ δελφικο ρητο δελφικα παραγγελματα περιορισμος ανεφικτο επιδιωξη ΠΑΝΤΟΓΝΩΣΙΑ εαυτον ΜΑΘΕ σημασια ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟΝ ΣΟΥ ΑΥΤΟΔΙΑΜΟΡΦΩΣΟΥ διαμορφωση ιερο ιερον κεντρο ΑΥΤΟΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΑΥΤΟΔΙΑΜΟΡΦΩΣΙΣ ομμ οπ- οπσις οψις οψη οπμα ομμα ματι ον κοσμος, οπη ορατη Φυση κοσμος φυσις πραγματικοτητα οραν ορος ορω βουνο οριζω γιγνωσκομεν εκ μερους προφητευομεν προφητεια προφητης τελειον, τελειο καταργηση φραση Καινη διαθηκη επιστολη προς Κορινθιους, Κορινθιοι Κορινθος αποστολος Παυλος γνωσις ατελης επιτευξη αυτονοητο συνειδηση εκκλησια πτυχη ειναι ψυχικος χωρος, Δελφοι Προσταγμα, Νους αρχη πηγη αξιολογια Νέμω Νομιζω αρχω αρχες κατασκευη αρχολογια Γνωσιολογια θεμελιωδης εννοια επιστημολογια κοινωνικος βιος τελος ατακτο ασυναρτητο πεδιο, ΟΙΚΕΙΑΙ ΑΡΧΑΙ PROPRIA PRINCIPIA ΕΝ ΕΝΟΤΗΤΑ σημειο, στιγμα, Punctum λατινικα αγγλικα γαλλικα γερμανικα ιταλικα αντικειμενοποιηση σωμα ψυχη εγω θεωρηση περιξ, σφαιρα μεγεθος νοητικη Εμβελεια μυωπας ευρυωπας χειροπιαστο σκεψη συμπαντικος ιστορικος χωρος αρχαι εεαυτας εεαυτων επισκοπη πρωταρχαι πρωταρχες πρωταρχη ΥΔΩΡ, νερο ΑΠΕΙΡΟΝ, απειρο ΑΗΡ, αερας ΠΥΡ, φωτια ΒΟΥΛΗΣΗ, ΑΤΟΜΑ, ατομο ΑΓΑΘΟΝ αγαθο ποικιλια φιλοσοφος Αρχιμηδης αινσταιν εαυτης εν αντιθετο διχασμος ενοποιηση πολλαπλοτητα αναιρεση προυποθεση ενα 1 αναγωγη διακλαδωση Συναγω αρχαιοι ελληνες φιλοσοφοι αρχαια ελληνικη φιλοσοφια συνιημι καταλαβαινω, κατανοω κατανοηση διανοητικη προσπαθεια νοημα λατινικο cogitare, συλλογιζομαι, στοχαζομαι, σχεδιαζω, επινοω, ετυμολογικα συναγωγη προθεση cum ομου μαζι + ago αγω επιστημη UNIVERSITAS ολα στροφη VERSITAS ad unum Cogito ergo Sum Ντεκαρτ, Καρτεσιος, Γαλλος 16ος 1596 17ος 1650 μχ συγκεντρωνω, αθροιζω συνθεση ενοτης ερωτηματικη μορφη συνολο ερωτημα καταφαση καταφατικη απαντηση, αυτοεπιβεβαιωνομαι αυτοεπιβεβαιωση Διανοουμαι σκεφτομαι αρα Υπαρχω υπαρξη πολλοτητα, διανοηση διεργασια, ικανοτητα πρακτικη χειροπιαστη διαπιστωση υπαρξις πιστοποιηση ενεργω πνευματικα υπο ΔΙΚΤΥΟ Web πλεγμα, ιστος αραχνης, Νet = δικτυο, διχτυ λεξιλογιο ηδονη υπολογιστης πλοηγηση ευχαριστο συναισθημα θεληση νοω επιθυμια διαταγη διαταγες εντολες εκτελεση Διαδικτυο βασιλειο πνευματικη συνιεναι πλοκη αρχειν σχεση caput κεφαλη υποκειμενο, εγω, Συνειδεναι εκτος οφθαλμος θαλαμος, εικονα υφασμα αραρισκω τακτοποιηση διευθετηση υφανση αραχνη, αρσενικο γενος υφαντο ιστος εκταση βαθμος εξυπηρετηση πνευματικοτητα εκφραση ουσια δοκειν δεσποτης αξια αντοχη Συνπλοκη Συμπλοκη διαπλοκη κοσμοι αναριθμητοι, ροη πλεκειν πλεκω υφαινειν υφαινω βυσσοδομειν κατεργαζεσθαι μηχανασθαι εξουσιαζειν κυριαρχω «διεπω επιβαλλεσθαι μερικοτερο πλεκτο πλεκτανη αρκ- αρκυς, τεχνασμα, argumentum χαρακτηριστικο αρκυωρω αρκυ δικτυωση διαλεξη καθηγητης Μικρογιαννακης γνωσιολογια ως αρχολογια και αρκυοστασια αρχομανια università universita universidad university
