Του Γιώργου Λεκάκη
Η Τέως ήταν μια αρχαία ελληνική πόλη – αποικία, που ιδρύθηκε στην Ιωνία, την δυτική ακτή της Μικράς Ασίας / Ανατολίας, στον 38ο παράλληλο [38°10′38″N 26°47′6″E] στις αρχές της 1ης χιλιετίας π.Χ. Οικιστής της φέρεται ο Αθάμας του Ορχομενού Βοιωτίας. Τους Μινύες ακολούθησαν οι Ίωνες, με επί κεφαλής τον Άποικο. Ήταν μια από τις δώδεκα πόλεις που εντάχθηκαν στην Ιωνική Συμμαχία τον 7ο αιώνα π.Χ. Κατά την ελληνική εποχή και την μετέπειτα ρωμαϊκή κατοχική περίοδο. ήταν κέντρο τέχνης, πολιτισμού και εμπορίου. – ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης “Αγνωστη Μικρα Ασία”. Γ. Λεκακης “Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις”.
Τίποτε δεν κτίσθηκε στην κορυφή της αρχαίας τοποθεσίας, δίνοντας σε αρχαιολόγους, όπως η Μ. Ζαρμακούπη (από το 2021), ο M. Russell και η J. Chidsey Williams (επίκουρη καθηγήτρια Ρωμαϊκής Αρχιτεκτονικής), μια μοναδική ευκαιρία για ανακάλυψη…
Πρόσφατες αρχαιολογικές εργασίες στην αρχαία ελληνική πόλη Τέω, τις οποίες διεξήγαγε η αρχαιολόγος Μ. Ζαρμακούπη (του UPenn), σε συνεργασία με το Αρχαιολογικό Πρόγραμμα Teos του Πανεπιστημίου της Άγκυρας, επικεντρώθηκαν κυρίως στην ανασκαφή των υπολειμμάτων του βουλευτηρίου της πόλεως, του κυβερνητικού συμβουλίου ή της αίθουσας συνελεύσεων.
«Αυτό είναι το καλύτερα διατηρημένο κτήριο στην πόλη της Τέω και φαίνεται να διατηρεί την πρώιμη ιστορία της Τέω, κάτω από αυτό», είπε η κ. Ζαρμακούπη.
Το κτήριο κτίσθηκε πιθανότατα τον 3ο αιώνα π.Χ. και θα μπορούσε να φιλοξενεί μερικές εκατοντάδες άτομα στα καθίσματά του, που ομοιάζουν με αμφιθέατρο. Κατά την ρωμαϊκή εποχή, προστέθηκε μια σκηνή και η δομή φιλοξενούσε θεατρικές παραστάσεις. Οι κάτοικοι της Τέω προσέθεσαν τον 1ο αι. και μια τρίπλευρη αυλή ή στοά στο κτήριο, προσφέροντας άλλο έναν χώρο συγκέντρωσης. – ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης “Αρχαια θεατρα της Μ. Ασιας“.
Προσφάτως αποκαλύφθηκαν δύο μωσαϊκά:
- το ένα με ένα ζευγάρι ερωτιδέων που μάχονται, και το άλλο
- με δυο κριάρια (ιερόζωο του Διονύσου) επάνω από ένα περιρραντήριο!
Ενετόπισαν επίσης το παρακάτω εικονιζόμενο πέτρινο τετράγωνο επιστυλίου με μνημειακή επιγραφή ύψους 30 εκατ. η οποία είχε διαγραφεί. Υποδηλώνει ότι το κτήριο ίσως ήταν αφιερωμένο από μια ομάδα διονυσιαστών – καλλιτεχνών του θεού Διονύσου, θεού του κρασιού για τους Έλληνες και πολιούχος – προστάτης της Τέω, η οποία είχε επίσης έναν μεγάλο ναό αφιερωμένο σε αυτόν εντός της πόλεως…
Αλλά γιατί διεγράφη η επιγραφή; Είναι πιθανόν ο χορηγός του κτηρίου να ανήκε σε μια ομάδα διονυσιαστών καλλιτεχνών, που κάποτε ήταν δημοφιλείς στην πόλη, αλλά που τελικώς εκδιώχθηκαν. Αυτό θα εξηγούσε την διαγραφή. Τι ακριβώς πλήρωσε ο χορηγός; Χρειάζεται περισσότερη αρχαιολογική έρευνα…
Το έργο χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Gerda Henkel.
ΠΗΓΗ: «Unearthing the Secrets of an Ancient Greek City – Classical archaeologist and architectural historian Mantha Zarmakoupi has spent the past four summers excavating the ruins of a city council building at the center of Teos in western Türkiye, in collaboration with the Teos Archaeological Project of Ankara University», Omnia, Πανεπιστημιο της Πενσυλβάνια, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 18.2.2025.
αρχαια Τεως Ιωνιας αρχαιο κτηριο ομαδα διονυσιαστες καλλιτεχνες πολιουχος θεος Διονυσος βουλευτηριο ψηφιδωτο ερωτιδεις Ιωνια διονυσιαστης αρχαιοι καλλιτεχνες ερωτες
