Του Γιώργου Λεκάκη
Το «Σύγγραμμα περιοδικόν ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΣ
ΣΥΝΕΚΔΗΜΟΣ ὑπὸ λογίων ἀνδρῶν συντασσόμενον Ἐκδίδεται ὑπὸ Ν. Ἀργυριάδου [σ.σ.:
με καταγωγή από την Σιάτιστα Κοζάνης]. Ἐν Ἀθήναις 1848. Τύποις Χ. Νικολαΐδου
Φιλαδελφέως. (Παρὰ τῇ Πύλῃ τῆς ἀγορᾶς).»
Το περιοδικό ήταν
δεκαπενθήμερο με δυο τυπογραφικά φύλλα (16 σελίδες ανά φύλλο).
Από τα περιεχόμενα του πρώτου
φύλλου, που κυκλοφόρησε στις 8.12.1848 διαβάζουμε:
«Τοῦ περιοδικοῦ τούτου
συγγράμματος ἐξεδόθη ἤδη τὸ πρῶτον φυλλάδιον, περιέχον περιγραφὴν τῶν πέριξ τῆς
Θεσσαλονίκης [σ.σ.: “ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ και ιδίως περί Θεσσαλονίκης υπό Νικολάου Αργυριάδη σελ. 299-304″]. Περιγραφὴν τῆς νήσου Λέσβου καὶ διαφόρους ἐπιγραφάς. Τὸ σύγγραμμα
τοῦτο, ὡς ἀναγκαῖον καὶ ὠφέλιμον εἰς τὸ ἔθνος, συνιστῶμεν εἰς τὸ κοινόν, εὐχόμενοι
ὥστε, καθὼς ὁ φιλότιμος ἐκδότης του καταβάλλει πόνους πρὸς ὄφελος τῶν συμπολιτῶν
του, οὕτω νὰ φιλοτιμηθῶσιν καὶ αὐτοὶ εἰς τὸ νὰ διατηρήσουν διὰ τῆς συνδρομῆς
των ἀκμαῖον πάντοτε τὸν ζῆλόν του.
Αἱ συνδρομαὶ γίνονται, ἐν Ἀθήναις
μέν, μόνον παρὰ τῷ ἐκδότη Ν. Ἀργυριάδῃ · ἐν δὲ τῇ ἄλλῃ Ἑλλάδι παρὰ τοῖς ΚΚ.
Διδασκάλοις καὶ τοῖς ἐπιστάταις τῶν ταχυδρομείων. Ἐν Κωνσταντινουπόλει παρὰ τῷ
Κ. Γ. Μάρκου ἐν Φαναρίῳ, καὶ Κ. Κωνστ. Βάγια, ἐν Γαλατᾷ κατὰ τὸ χαυγιαράχανον(*). Ἐν
Σμύρνῃ παρὰ τῷ διδ. Ἀθ. Ἀργυριάδῃ. Ἐν Θεσσαλονίκῃ παρὰ τῷ βιβλιοπώλῃ Μενεξὲ καὶ
Δ. Κάριλλᾳ. Ἐν Σέρραις παρὰ τῷ Κ. Γρ. Χ. Λαζάρου. Ἐν δὲ ταῖς ἄλλαις πόλεσι παρὰ
τοῖς ΚΚ. Προξένοις τῆς Ἑλλάδος».
Επίσης:
– Λόγος του αρχιμανδρίτου και
καθηγητού της Θεολογίας Κυρίου Μιχαήλ Αποστολίδου, εκφωνηθείς τη λ΄ Ιανουαρίου, αωμθ΄ τελουμένου του μνημοσύνου των φιλογενώς και φιλοτίμως υπέρ του Ελληνικού
πανεπιστημίου συνδραμόντων, σελ. 161-176.
– ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΑ , ήτοι περί του προς
την παιδείαν ζήλου των Ιωαννιτών, έτι δε και περί Δωδώνης – ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκάκης “ΗΠΕΙΡΟΣ, η γωνιά που πέτρωσε στο 5” – υπό Αλεξίου Πάλλη
καθηγητού της Ιατρονομικής εν τω του Όθωνος Πανεπιστημίω, σελ. 285-290.
– ΣΥΛΛΟΓΗ ΕΠΙΓΡΑΦΩΝ (Καλυδώνος
εν Αιτωλία, Αχρίδος κλπ. της Μακεδονίας) ΤΕΩΣ ΑΝΕΚΔΟΤΩΝ υπό του καθηγητού
Γρηγορίου Παπαδοπούλου, σελ. 290-299.
Τιμὴ ἑξαμηνιαία δρ. 6. Ἐτησία
12.
ΠΗΓΗ: εφημ. «Αθηνά», αρ. φ.
1557, 31.12.1848. Λήκυθος. Γ. Λεκάκης “Ελληνικη Βιβλιογραφια”. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 31.12.2008.
(*) Το χαυγιαράχανον (> χαβιαρόχανο) ήταν σύμπλεγμα κτηρίων στον Γαλατά Κωνσταντινουπόλεως, όπου λειτουργούσε και παλαιότατο χάνι (< χαν < ξαν < ξεν< ξένος, ξενία > ξενών, ξενώνας). Εκεί υπήρχαν ελληνικά καταστήματα που πωλούσαν χαβιάρι (των χαβιαράδων), κυρίως Σινασιτών (Ελλήνων εκ Σινασού Καππαδοκίας) – ΔΙΑΒΑΣΤΕ: Γ. Λεκάκης “Η άγνωστη Μικρά Ασία”. Από τα μέσα του 19ου αιώνα εγκαταστάθηκαν σε αυτό το εμπορικό κέντρο και τραπεζιτικά και χρηματιστικά γραφεία, οπότε μετατράπη κάτι σαν Χρηματιστήριο – γνωστό και ως “το τουρκικό χρηματιστήριο της Πόλης”. Όταν ξέπεσε (δεκαετία 1930), έμεινε η λέξη χαβιαροχανίτης να σημαίνει τον νεόπλουτο. – ΔΕΙΤΕ: Οδ. Δημητράκος “Το χαβιαρόχανον, ήτοι, Οι επί των οθωμανικών παγίων (consolides) παίκται: σύγχρονος κωμικοτραγικόν δράμα εις τέσσαρας πράξεις”, εκδ. Τύποις Α. Κτενά και Π. Σούτσα, Αθήνησι, 1867. Και Χρ. Σταματοπούλου-Βασιλάκου «Το Χαβιαρόχανον: ένα επίκαιρο θεατρικό έργο του 19ου αιώνα», Επίλογος, 2001, σελ. 163-170.
