Η ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

14.2 C
Athens
Παρασκευή, 5 Δεκεμβρίου, 2025

ΓΛΩΣΣΑΡΙ ΟΙΝΟΥΣΣΩΝ

  • ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΙ ΟΡΟΙ – ΛΕΞΕΙΣ:

δρακώνα, μαύρη σιδηρούχος πέτρα των Οινουσσών.

έμπολας, ο ελεύθερος χώρος μεταξύ δύο κατοικιών, με χρήση περάσματος ή αποχέτευσης και απορροής ομβρίων.

Καταγωνιά, γωνιαία δοκάρια της στέγης, που ορίζουν τις κλίσεις.

Κηρίσι, κλειδωσιά της στέγης από ξύλο ή σίδηρο.

Κοντοράς, μαραγκός.

Κουτρουλογύρι, περιμετρικό στηθαίο της στέγης που ορίζει την υδρορροή.

λίτρα ή ίσκα, η λευκή πέτρα.

Μακάσι, λοστός που με την βοήθεια της βαριάς ανοίγει τους όγκους της πέτρας.

Μακρυνάρι, επίμηκης κατοικία με αντίστοιχη στέγη δύο κλίσεων. [σ.σ.: η λεγόμενη αρβανίτικη].

Μαπούνι, στήριγμα / μεντεσές σε πέτρα, μέσα σε υποδοχή κλεισμένη με μολύβι.

Μάσκα, πέτρινος πεσσός ή επένδυση πεσσού με λεπτότερο πέτρινο στοιχείο.

Ματσόλα, πλατύ σφυρί.

Μπαμπάς, το κεντρικό κάθετο στοιχείο στα ζευκτά της στέγης.

Μπάσα, πέτρινη βάση πεσσού.

μπουρμπούλι ή γλάστρα, κεραμεικό σκεύος ως κάλυμμα στην κορυφή της στέγης.

Νερά, τα επίπεδα που ορίζουν οι κλίσεις στις στέγες.

Νύχι, πελέκημα για την ένωση ξύλων μεταξύ τους.

παραμίνα (η), μακρύς λοστός, έως και 2 μ., με κατάλληλα διαμορφωμένο άκρο, (στομοσιά) για την διάνοιξη οπών όπου τοποθετούσαν το μπαρούτι.

ρικάντα, (τα) (ή τουβλωτές), εξωτερικά περιθώρια τούβλου, γύρω από τα παράθυρα.

σέτα ή σέντα (η), στένεμα της τοιχοποιίας στον όροφο για την τοποθέτηση των δοκών του πατώματος.

σκουρέτα (τα), τεγίδες ξυλείας επί των οποίων στερεώνονται τα κεραμίδια.

Τετράγωνο, κατοικία με αντίστοιχη στέγη τεσσάρων κλίσεων.

τρόκαλος ή τροκάλι, οπή της τοιχοποιίας για την υποδοχή δοκού.

Τσίτωμα, αρμολόγημα τοιχοποιίας.

Φλόκος, δοκάρι της στέγης για ενδιάμεση στήριξη στις καταγωνιές.

Φουντάνα, δεξαμενή ή στέρνα.

Πονοκέτα, σιδερένιος ελκυστήρας της τοιχοποιίας.

ΠΗΓΗ: Ν. Σκουτέλης – Φλ. Ζανόν «Η αρχιτεκτονική κληρονομιά των Οινουσσών», έκδ. Ναυτικό Μουσείο Οινουσσών, 1999. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.5.2000.

ΓΛΩΣΣΑΡΙ ΟΙΝΟΥΣΩΝ ΟΙΝΟΥΣΣΩΝ ντοπιολαλια ιδιολαλια λεξικο γλωσσικο ιδιωμα Οινουσων Οινουσσων Χιου χιος δρακωνα, μαυρη σιδηρουχος πετρα σιδηροπετρα εμπολας, ελευθερος χωρος κατοικια χρηση περασμα αποχετευση απορροη ομβριων υδατων ομβρια υδατα καταγωνια γωνιαιο δοκαρι στεγη κλιση κηρισι, κλειδωσια ξυλο σιδηρο σιδερο κοντορας, μαραγκος κουτρουλογυρι, στηθαιο υδρορροη λιτρα ισκα, λευκη ασπρη μακασι, λοστος βαρια ογκος πετρας μακρυναρι, επιμηκης οικια αρβανιτικη αρβανιτες μαπουνι, στηριγμα / μεντεσες υποδοχη μολυβι μασκα, πετρινος πεσσος επενδυση πεσσου πετρινο στοιχειο ματσολα, πλατυ σφυρι μπαμπας, ζευκτο μπασα, πετρινη βαση μπουρμπουλι γλαστρα, κεραμεικο κεραμικο σκευος καλυμμα κορυφη νερα νυχι, πελεκημα ενωση ξυλων παραμινα μακρυς λοστος, ακρο, στομοσια διανοιξη οπη μπαρουτι ρικαντα, τουβλωτη περιθωρια τουβλο παραθυρο σετα σεντα στενεμα τοιχοποιια οροφος δοκος πατωμα κτισιμο κτιστης σκουρετο τεγιδα ξυλεια κεραμιδι τετραγωνο, κλισεις τροκαλος τροκαλι, τοιχος τσιτωμα, αρμολογημα φλοκος, δοκαρι στηριξη γωνια φουντανα, φοντανα δεξαμενη στερνα πονοκετα, σιδερενιος ελκυστηρας αρχιτεκτονικη κληρονομια Οινουσσιωτες εκδοση Ναυτικο Μουσειο Οινουσσιωτικα

author avatar
Γιώργος Λεκάκης

Σχετικά Άρθρα

Βρέθηκε ΜΟΝΑΔΙΚΟ αρχαίο ΕΠΤΑΓΩΝΙΚΟ ΟΙΚΟΔΟΜΗΜΑ στην Αταλάντη Φθιώτιδος, τον αρχαίο Οπούντα!

Το μνημειώδες επταγωνικό οικοδόμημα του αρχαίου Οπούντα, μοναδικό από...

Ο ΕΛΛΗΝΑΣ και οι «ΕΝΤΙΜΟΙ» ΕΠΙΚΡΙΤΕΣ του

Του συγγραφέα Σωκράτη Β. Σίσκου Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής...

Η AI ζητάει συγγνώμη: Ελληνικές οι λέξεις άνθος, λουλούδι και flower…

Της συγγραφέως Θεοφανώς Πολυμέρη Δὲν πιστεύω νὰ εἶστε τίποτα ἀγράμματοι...

Η ΕΠΙΔΡΑΣΙΣ της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ ως ΥΠΕΡΟΠΛΟΝ κατά του ΕΚΒΑΡΒΑΡΙΣΜΟΥ της

Η ΕΠΙΔΡΑΣΙΣ της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ ως ΥΠΕΡΟΠΛΟΝ κατά του ΕΚΒΑΡΒΑΡΙΣΜΟΥ...