Η ελευθεροτυπία, το λαμπρότατον, το ευγενέστατον του ανθρώπου προνόμιον, το οποίον μόνον τα λογικά όντα δύνανται εξαιρετικώς να μεταχειρίζωνται ως όργανον επ’ αγαθώ της κοινωνίας, επ’ αγαθώ της ανθρωπότητος, διότι δι’ αυτού τούτου καθίσταται κοινή και εναργής πάσα επωφελής αλήθεια εν τω μέσω ειρηνικής πολιτείας. Η ελευθεροτυπία, λέγω, κατέστη ήδη εις τας χείρας του πλείστου των δημοσιογράφων όργανον χαμερπών παθών, τείνον αείποτε εις διαστροφήν και αυτής της ωραίας αληθείας, δι’ ην εδημιουργήθη. Πολυχρόνιος πείρα, συμφώνως προς τον ορθόν λόγον, απέδειξεν, ότι τούτο δεν είναι έργον νηπίων, ουδέ μωρών και ασυνέτων ή διεφθαρμένων ανθρώπων, διότι η ελευθεροτυπία εις χείρας των τοιούτων είναι αναμφιβόλως όπλον εις χείρας νηπίου ή παράφρονος. Και, εάν οι τοιούτοι εγνώριζον αρκούντως εαυτούς, δεν απετόλμων βεβαίως ν’ αναδεχθώσι τοιαύτην ευθύνην, διότι τότε εδύναντο να αισθανθώσιν, ότι δεν έχουσιν ακριβή ιδέαν της νομίμου ελευθερίας, μη αποκτήσαντες συστηματικάς γνώσεις ούτε διά της θεωρίας, ούτε διά της πείρας, και μη έχοντες προ πάντων, δεν λέγω, αρετήν, αλλ’ ουδέ το απαιτούμενον προς αυτήν σέβας, ώστε να ευλαβώνται τα περιβεβλημένα αυτήν πρόσωπα, και να μη παραδέχωνται αδιστάκτως, ως άνθρωποι προσοικειωθέντες προ πολλού προς το ελάττωμα και την κακίαν, οιανδήποτε κατηγορίαν αφορώσαν και αυτά τα ιερώτατα της κοινωνίας μας πρόσωπα. Ελευθεροτυπία, κατ’ αυτούς, ελευθερία και σύνταγμα, κατέστησαν λέξεις συντώνυμοι, μηδέν άλλο σημαίνουσαι, ει μη την απεριόριστον ακολασίαν, την αθυρογλωσσίαν, ώστε να λέγη και να πράττη, ό, τι έκαστος βούλεται. Κατέστη τελευταίον επιτήδευμα αργυρολογίας άνευ αρχής συστηματικής και σταθεράς, εκτός της κακίας, την οποίαν εγκαρδίως πρεσβεύουσι. Διά τούτο τας αυτάς αρχάς, τα αυτά πρόσωπα, τα οποία επαινούσι και εκθειάζουσι την σήμερον, κατηγορούσι πικρώς και καταδικάζουσι την επιούσαν, όπως το συμφέρον αυτών το καλέση, διά την Πατρίς!
Έπρεπε βεβαίως ο κατηγορούμενος υπό των τοιούτων να χαίρη αναγινώσκων τας κατηγορίας των, διότι τότε καθίσταται πληρεστάτη η πεποίθησίς του, ότι έπραξε καλώς, ότι εξεπλήρωσε το χρέος του αξίως, αλλ’ η εθνική αύτη ικανοποίησις, μεγίστη ως προς αυτόν, δεν αρκεί ατυχώς προς το υπόλοιπον της κοινωνίας, εν τω μέσω της οποίας ζη εκ διαλειμμάτων. Καθ’ ότι είτε εκ φύσεως είτε εκ διαφθοράς, ο άνθρωπος τείνει κατά δυστυχίαν εις την παραδοχήν των κατηγοριών μάλλον ή των επαίνων. Διά τούτο οφείλει ο τίμιος, διά την αξιοπρέπειαν της αληθείας, διά το σέβας προς τους συμπολίτας του, να παρουσιάζη πράξεις αυτού εις την κοινωνίαν, εις την οποίαν αντανακλάται ως εις καθρέπτην η δημοσία και ιδιωτική αυτού διαγωγή, όταν καθ’ έκαστον αναπτύξη τα πράγματα. Ανέγνων εις τον [sic] φύλλον της Αθηνάς 13 του τ. μ. υπ’ αριθ. 1698 τας κατ’ εμού κατηγορίας της, προς τας οποίας απαντώ δι΄ολίγων λέξεων εις τον εκδότην αυτής ή εις τον υποβολέα της. Απευθύνεσαι κυρίως προς εμέ; Αι κατηγορίαι σου έχουν πραγματικώς εμέ ως αντικείμενον, ή δι’ εμού θέλεις να φθάσης ανωτέρω και επιβαρύνεις επί των ώμων μου; Όπως και αν έχη, προβλέπω, ότι μέλλεις να κατακρημνισθής και να διαρρήξεις το κρανίον σου.
Και τι δύνασαι να προσάψης εις εμέ, καθήμενος εντός του περιωρισμένου κύκλου των επιθυμιών και ασχολιών σου;
- Εξερεύνησες ίσως την Βοιωτίαν;
- Ανέσκαψες τάχα τα εν Μαντινεία τρόπαια του Επαμεινώνδου;
- Εξώρυξες εκ των αρχείων της Αχαΐας και Μεσσηνίας έγγραφα καταδεικνύοντα καταχρήσεις του Ευγενίδου;
- Συνειργάσθης μετ’ εμού εις Σύρον εις οικονομικάς υπηρεσίας, και μετέσχες της παρανομίας μου;
- Μετέβης εις τας Σπέτσας, εις την Ύδραν και τας παρακειμένας νήσους;
- Ανίχνευσες εις Λακωνίαν τους κεκρυμμένους μου θησαυρούς, ή τα λαμπρά μου κτήματα, και την πολυτέλειαν την οποίαν δεικνύω καθ’ όλον μου τον βίον, υπηρετών προ τριάκοντα ήδη ετών την Κυβέρνησιν και το έθνος μου;
Αυτά ταύτα αναντιρρήτως σοι έδωκαν αφορμήν ν’ αποτοξεύσης κατ’ εμού τα πικρά, τα ιώδη βέλη της κακίας σου, αυταί είναι αι καταχρήσεις μου! Καταχραστής εγώ δημοσίου πλούτου; ταμείου; Όλαι αι πόλεις αύται ίστανται απέναντι ημών, και δύνανται εν καιρώ να μαρτυρήσωσιν υπέρ εμού, υπέρ της αληθείας. Αλλ’ ο πονηρός εκ του πονηρού πορίζεται. Όστις υποπτεύεται ή παραδέχεται ανεξετάστως το κακόν, δεικνύει, ότι μάλλον της αρετής ανεπτυγμένη εις αυτόν είναι η κακία. Καταχραστής και μέγας καταχραστής είσαι συ και οι όμοιοί σου, οίτινες έχοντες ανά χείρας το πολυτιμότερον ταμείον της ανθρωπότητος, την τιμήν, την αλήθειαν, την δικαιοσύνην, καταχράσθε μέχρι σταγώνος, μη σεβόμενοι ούτε την τιμήν ούτε την αθωότητα των πολιτών και των οικογενειών αυτών. Σεις είσθε οι προστάται των δικαιωμάτων και της ελευθερίας του έθνους! προστάται της ακολασίας, της ύβρεως! Θέλεις να προσβάλης τον Υπουργόν προσβάλλων εμέ; Απατάσαι, και η απάτη σου αύτη χείρων της πρώτης. Τιμήν προξενείς εις αυτόν διά των κατηγοριών σου. Εις τοιαύτας Εφημερίδας εντιμότερον του επαίνου είναι η κατηγορία. Αρκετά τα τελευταία Ελληνικά συμβάντα ανέδειξαν και ανύψωσιν το φρόνημα και την ευγενή και φιλόπατριν του Υπουργού ψυχήν και των συναδέλφων του, αρκετά μαρτυρούσιν αι τιμαί της Ευρώπης όλης, δι’ ων τον ετίμησε. Και κόρχορος εν λαχάνοις.
Τελειόνων δε την ομιλίαν μου, αποτείνω προς σε και προς τους ομοίους σου την συμβουλήν ταύτην, μη κατηγορής πριν ή γνωρίσης ακριβώς τα πράγματα. Και εις τοιαύτην προσέτι περίπτωσιν η ευγένεια και ο αληθής πατριωτισμός απαιτούσι ν’ αποτανθής ιδιαιτέρως εις αυτόν διά συμβουλών και παρατηρήσεων.
ΠΗΓΗ: εφημ. Αιών, 23.7.1850. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 23.7.2010.
δημοσιογραφικη ελευθεροτυπια δημοσιογραφων δημοσιογραφος δημοσιογραφια οργανο χαμερπη παθη απαντηση Ευγενιδη ανασκαφες αρχαια Βοιωτια, Μαντινεια, Αχαια Μεσσηνια Ευγενιδης ανασκαφη εξερεηνηση Μαντινεια αρκαδιας αρκαδια τροπαια του Επαμεινωνδου τροπαιο Επαμεινωνδα Επαμεινωνδας αρχειο Αχαιας Μεσσηνιας εγγραφο καταχρηση Συρος κυκλαδες κυκλαδων οικονομικες υπηρεσιες, παρανομια Σπετσες, υδρα νησος Λακωνια κρυμμενι θησαυροι λαμπρα κτηματα, πολυτελεια υπηρεσια Κυβερνησις κυβερνηση εθνος ανασκαφεας αρχαιολογος Ευγενιδης
