Η ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

14 C
Athens
Παρασκευή, 5 Δεκεμβρίου, 2025

Πώς ο Ισαάκ Νεύτων… έκλεψε τον Αριστοτέλη

Του Κοσμά Μιλτ. Μαρκάτου, καθηγητού ΤΕΙ, kmmarkat@otenet.gr

Κατηγορίαι – Ο Αριστοτέλης στα Αρχεία του Νεύτωνος!

«Ἀφεθέντα λίθον οὐ δυνατόν ἀναλαβεῖν»

(Ἀφεθέντος λίθου δέν εἶναι δυνατή ἡ ἀνάκτησίς του / Ἀφεθέντος λίθου, δέν εἶναι δυνατόν να τόν ἀνακτήσης, να τόν ἐπαναφέρης, νά τόν φέρης πίσω)

Ο ελληνικός λαός ακόμη λέει εν είδει παροιμίας:

Τρία πράγματα δεν γυρνάνε πίσω:

  • το ποτάμι, αν ξεκινήσει
  • η πέτρα, αν φύγει από το χέρι σου και
  • ο λόγος, αν βγει από το στόμα…

ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκακης: Ο κόσμος του 3.

Σε όλους είναι γνωστή η είδηση πως ο σπουδαίος φυσικός Ισαάκ Νεύτων, εδιάβαζε αρχαία ελληνικά, και μάλιστα κρατούσε σημειώσεις στην προγονική μας γλώσσα, διότι αυτή ακονίζει το μυαλό περισσότερο από τις άλλες! Ο Νεύτων θεωρείται ο πατέρας ενός των σπουδαιοτέρων νόμων της συμβατικής Φυσικής, του Νόμου της Παγκοσμίου Έλξεως. Ο γνωστός καθηγητής κ. Κ. Μαρκάτος, γνωστός από την εύρεση του προγράμματος λεξαριθμικής θεωρίας «Κοσμογλώσσα», βρήκε δια μέσου των λέξεων τον μίτο, από τον οποίο πιάστηκε ο Νεύτων και ανέπτυξε την θεωρία του. Και αυτός ο μίτος δεν είναι άλλος, από την αρχαία ελληνική λέξη «αναλαμβάνω». Και ιδού, γιατί…

Τό περιβόητον λῆμμα (ἓν ἐκ τῶν πολλῶν τοῦ ρήματος ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΩ) [βλέπε λεξικόν Liddell-Scott-Κωνσταντινίδη ἢ Μαρκᾶτον, τήν «Κοσμόγλωσσα 2007 – Τό Λεξαριθμικόν Λεξικόν τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσης»], ἐκ τοῦ ὁποίου – ἰσχυρίζομαι – ἐνεπνεύσθη ὁ Νεύτων τόν Νόμον τῆς Πακοσμίου Ἓλξεως!

F = G(m1m2)/r2 , ὃπου F εἶναι ἡ ἑλκτική δύναμις εἰς Νιοῦτον, G ἡ σταθερά τῆς παγκοσμίου ἓλξεως, m1 καί m2 αἱ μᾶζαι ἀδρανείας τῶν δύο σωμάτων εἰς χιλιόγραμμα, καί r ἡ μεταξύ των ἀπόστασεις εἰς μέτρα.

Τό λῆμμα ἀπευθύνεται εἰς τόν ἐνεργεία ἢ δυνάμει ἐπιστήμονα, ὑπό τήν εὐρεῖαν ἒννοιαν, ἀπευθύνεται εἰς αὐτόν, ὁ ὁποῖος ἐγκαινιάζει ἓναν διάλογον ἢ μίαν διαλεκτικήν ἐρωτοαπαντήσεων μεταξύ τοῦ ἰδίου (ὡς ὑποκειμένου θεωρουμένου) καί τοῦ λήμματος (ὡς ἀντικειμένου θεωρουμένου), με σκοπόν τήν ἀναζήτησιν «τοῦ πῶς καί τοῦ διατί» τοῦ ἀντικειμένου (τοῦ λήμματος).

 Ἡ ἀναζήτησις:

  1. I. ἀφεθέντα: 1. ἐκ ποίου ὓψους (ἀποστάσεως r) ἀφίεται τό σῶμα (ὁ λίθος); > έξ οἱουδήποτε. 2. ἡ πτῶσις γίνεται κατακορύφως (ἂρα καθέτως πρός τήν γῆν); > ναί (τό νῆμα τῆς στάθμης τῶν τεκτόνων (κτιστῶν). 3. Θά συμβῆ τό ἲδίον μέ ἂλλου εἲδους σῶμα (σανίς χαρτί, πτερόν, κ.α.); > ναί: ἀναδεικνύονται τά παρελκόμενα τοῦ σώματος ἐν σχέσει μέ τόν ἐνδιάμεσον χῶρον (ἡ ἓλξις τῶν δύο σωμάτων (ἀμοιβαία), ἡ κατεύθυνσις τῆς ἓλξεως, ὁ ἀήρ, ἡ ἀντίστασις, τό βάρος (μᾶζα m2) καί ἡ ταχύτης τοῦ πίπτοντος σώματος).
  2. II. λίθον: ἡ γῆ (μᾶζα m1) εἶναι τό ἓν οὐράνιον σῶμα καi ὁ λίθος (μᾶζα m2) τό ἂλλο σῶμα 2. Εἰς τήν θέσιν τοῦ λίθου μπορεῖ νά τεθῆ ἓν ἂλλο οὐράνιον σώμα (π.χ., ἡ σελήνη) ; > ναί (πρόδρομος συλλήψεως τοῦ νόμου τῆς ἓλξεως δύο οὐρανίων σωμάτων.

III. οὐ δυνατόν ἀναλαβεῖν: 1. ἡ κίνησις τοῦ λίθου ἢ οἱουδήποτε σχετικοῦ σώματος εἶναι μονόδρομος (μιᾶς φορᾶς). 2. αἱ κινήσεις ὃμως τῶν οὐρανίων σωμάτων ἀνά δύο (μαζῶν m1 m2 καί ἀποστάσεως r) εἶναι ἀμφίδρομοι μέν ἀλλά ἰσορροπούμεναι (τό ἓν σῶμα δέν πίπτει ἐπί τοῦ ἂλλου). Διατί; 3. Ἀναδύεται ὁ Παγκόσμιος Νόμος τῆς Ἓλξεως τῶν οὐρανίων σωμάτων.

[Α, Ν], αναλαμβάνω (Κοσμόγλωσσα 2007)

[ίδε λαμβάνω], λαμβάνω εις χείράς μου, το παιδίον, Ηρόδ. 1., τα όπλα, τα τόξα, κτλ. 6., παραλαμβάνω επί του πλοίου 1, και καθόλου, λαμβάνω μετ’ εμαυτού, ιδίως επί στρατιωτών, ζωοτροφίων, κτλ., Ηρόδ. 9. β. λαμβάνω τι όπως εξετάσω αυτό, Πλάτ. Απολλ. 22B

  1. αναδέχομαί τι, αναλαμβάνω, λαμβάνω, την προξενίαν, Θουκ. 6.

5. λαμβάνω εις εταιρισμόν, εισποιούμαι, υιοθετώ, Αισχίν.

6. επί χρημάτων, ιδιοποιούμαι, δημεύω, Πλουτ. 2.

  1. μανθάνω διά συνεχούς μηχανικής επαναλήψεως, Πλουτ. Αγησ.

ΙΙ. λαμβάνω οπίσω, ανακτώμαι, την αρχήν, Ηρόδ. 3., αν. επιστήμην, Πλάτ. Μένων, 85D,

> αφεθέντα λίθον ου δυνατόν αναλαβείν, Αριστ. Ηθ. Ν. 3. 5,14.

2. επανορθώ αμάρτημα εις ό υπέπεσον, απαλλάσσομαι ονείδους ή ατιμίας και επανέρχομαι εις την πρώτην μου έντιμον θέσιν, ανακτώμαι την απολεσθείσαν υπόληψίν μου, εν τη εν Πλαταίησι μάχη ανέλαβε πάσαν την επενεχθείσαν οι αιτίην, Ηρόδ. 7., την αμαρτίαν αναλαβείν πειράσομαι, Σοφ. Φ.

  1. αποκαθιστώ εις υγείαν και ισχύν, θεραπεύω, ανορθώ, αναζωπυρώ, αν. εαυτόν, αναλαμβάνω, ανακτώμαι ισχύν, θεραπεύω, ανορθώ, αναζωπυρώ, λατ. reficere, τρώμα, κακότητα, Ηρόδ. 5., αν. εαυτόν, αναλάμβάνω, ανακτώμαι ισχύν, αναζωογονούμαι, Θουκ. 6., έρχομαι εις τα λογικά μου, Ισοκρ. 86D. 4. επανέρχομαι εις την διακοπείσαν αφήγησιν, εξακολουθώ την συνέχειαν εν διηγήσει ή λογική συζητήσει, δεί δε… αναλαβείν τον κατ’ αρχάς ηϊα λέξων λόγον, Ηρόδ. 5.

ΙΙΙ. σταματώ, επί ίππου, ει αφεθείς ες τάχος αναλαμβάνεται εν βραχεί, Ξεν. Ιππ. 3.5: εμποδίζω, Πλάτ. Νόμ. 701C, ούτως αν. τας κύνας [ανακαλώ αυτάς, καλώ αυτάς να επανέλθωσι], Ξεν. Κυν. 7. ΙV. αποκτώ την εύνοιάν τινος, καθιστώ αυτόν φίλόν μου, ώστε την βουλήν όλην… αναλαβών ελήλυθα εις εμαυτόν τη ευνοία πείσας ρέπειν, [Σχόλ.], Αριστοφ. Ιππ.

ΠΗΓΗ: περ. «Ανεξήγητα», ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 29.11.2016.

Αριστοτελη εμπνευση Νευτων Νομος της Παγκοσμιου ελξεως Παγκοσμιας ελξης Μαρκατος Παγκοσμια ελξη ελξις

author avatar
ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Σχετικά Άρθρα

Τι σχέση έχει η Αμφίπολη, με την Ολυμπιάδα, την Ολυμπία και τον Μέγα Αλέξανδρο;

Του συγγραφέα Βασίλη Μακαρίου Την άποψη μου και την μέθη...

Ο ΕΛΛΗΝΑΣ και οι «ΕΝΤΙΜΟΙ» ΕΠΙΚΡΙΤΕΣ του

Του συγγραφέα Σωκράτη Β. Σίσκου Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής...

Ήθη και έθιμα της αγίας Βαρβάρας – σχέση με Εκάτη, Δήμητρα και Ήρα – του Γ. Λεκάκη

Του Γιώργου Λεκάκη Η αγία Βαρβάρα εορτάζεται στις 4 Δεκεμβρίου....

Από την αρχαία ελληνική μακαρία, το μελομακάρονο – τι συμβολίζει

Της δρ. Γεωργίας Κατσογριδάκη, διαιτολόγου – διατροφολόγου Το μελομακάρονο αποτελεί...