Του Καθηγητή Φιλολογου Πέτρου Ιωαννίδη
ΧΑΥΝΟΠΟΛΙΤΕΣ – ΚΕΧΗΝΑΙΟΙ – ΧΑΣΚΟΝΤΕΣ (Αριστοφάνης, «ΑΧΑΡΝΗΣ», στ. 635)
«Για πρώτη φορά ζω σε μια κοινωνία που δείχνει να έχει πάθει εγκεφαλικό. Δεν αντιδρά με τίποτα». – «Δεν κατάφερα να αλλάξω το Σύστημα, όμως δεν θα επιτρέψω ούτε σε αυτό να με αλλάξει».
(Χρ. Μίσσιος, 1930-2012, λογοτέχνης)
Ο κορυφαίος Έλλην Θηβαίος, λυρικός ποιητής, Πίνδαρος, (518-446), στον 7ο Νεμεόνικο (στίχ. 24) αφιερωμένο στον Σωσιγένη, τον Αιγινήτη, για τη νίκη του στους αγώνες του Πεντάθλου στη Νεμέα θα τονίσει:
«Τυφλόν δ’ ἔχει ἦτορ ὅμιλος ἀνδρῶν ὁ πλεῖστος».
(= Το μεγαλύτερο μέρος του λαού έχει σκοτισμένη λογική)
ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
«Πολιτική είναι το μέσο με το οποίο άνθρωποι χωρίς αρχές κυβερνούν ανθρώπους χωρίς μνήμη» – (Βολταίρος, 1694-1778, Γάλλος φιλόσοφος και ιστορικός)
ΤΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗΣ ΧΕΙΡΑΓΩΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΞΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΚΟΣΜΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ: ΦΤΩΧΟΠΟΙΗΣΗ – ΑΜΟΡΦΩΣΙΑ – ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ
«Σε θέλουν Φτωχό, για να τους έχεις ανάγκη (Εξάρτηση)
Σε θέλουν Αμόρφωτο, για να πιστεύεις ό,τι σου λένε! (Ευπιστία)
Σε θέλουν Φοβισμένο για να μην τους αντιστέκεσαι! (Αδράνεια, Παθητικότητα)
Σε θέλουν Σκυφτό, για να νιώθουν Μεγάλοι! (Υποτέλεια, Ταπείνωση)
Εσείς γιατί τους θέλετε;
Ως πότε θα ανέχεστε να είστε αλυσοδεμένοι Δεσμώτες; Μας αξίζει μια ζωή δίχως αλυσίδες!»
ΟΥΔΕΙΣ ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟΝ ΤΟΥ! – (σ.σ. πλην φωτεινών εξαιρέσεων!)
Η παραπάνω παροιμιακή φράση, η οποία προέρχεται από την εκκλησιαστική γραμματεία ισοδυναμεί με τη φράση «Κανείς δεν άγιασε στον τόπο του!» Η ευαγγελική φράση από την οποία προέκυψαν, αφορά στα λόγια του Ιησού και περιέχεται στο Ευαγγέλιο του Λουκά (Δ’, 24) «Ἀμήν λέγω ὑμῖν ὅτι οὐδείς προφήτης δεκτός ἐστιν ἐν τῇ πατρίδι αὐτοῦ», η ίδια υπάρχει και στο Ευαγγέλιο τουΙωάννη, (Δ’, 44) «Αὐτός γάρ ὁ Ἰησοῦς, ἐμαρτύρησεν ὅτι προφήτης ἐν τῇ ἰδίἁ πατρίδι τιμήν οὐκ ἔχει».
Η λέξη προ–φήτης παράγεται από την πρόθεση πρό + ρήμα φημί = λέγω άρα προλέγω, και σημαίνει: το θεόπνευστο πρόσωπο που προλέγει στους ανθρώπους τα μέλλοντα και που αποκαλύπτει τις θείες βουλήσεις. Μεταφορικά, χαρακτηρίζεται ο άνθρωπος που έχει την οξυδέρκεια να προλέγει γεγονότα που αφορούν συνήθως στο απώτερο μέλλον.
Στην εποχή μας, που οι προφήτες εκλείπουν, υπάρχουν φωτισμένοι άνθρωποι, οι οποίοι, χωρίς θεολογικό μανδύα, βλέπουν μακριά, χαράζουν δρόμους, ξεχωρίζουν με τη στάση ζωής και το έργο τους και αν είναι τυχεροί, η προσφορά τους αναγνωρίζεται, σπανίως όταν βρίσκονται στη ζωή και πιο συχνά μετά θάνατον!
Καλό και χρήσιμο θα ήταν το νόημα αυτών των αποφθεγματικών φράσεων να διαψευδόταν πού και πού από την αλλαγή στάσης μεγάλου μέρους της κοινωνίας, η οποία θα καρπωνόταν πολλά οφέλη!
Είναι, επομένως, καιρός οι «Προφήτες» όχι μόνο να αναγνωρίζονται στον τόπο τους, αλλά να γίνονται φάροι οι οποίοι θα φωτίζουν και σε τοπικό επίπεδο, όσα διακονούν!
Ένας φωτισμένος δάσκαλος, «προφήτης», υπήρξε και ο αείμνηστος δάσκαλός μου Σ. Καργάκος, (1937-2019), φιλόλογος και ιστορικός, ο οποίος προέβλεψε προμεταπολιτευτικώς ότι η Σύγχρονη Ελλάδα θα έχει το τέλος της Αρχαίας Ρώμης.
Περιγράφει τα αίτια της πτώσης της Ρώμης, το πώς και γιατί έπεσε η Ρώμη και αναπόδραστα μας κάνει να σκεφθούμε ότι δεν υπάρχουν απλά ομοιότητες και παραλληλησμοί μεταξύ της κατάστασης του 4ου και 5ου αιώνα μ.Χ. και της σημερινής εποχής μας αλλά ταυτίσεις αιτιών συνθηκών και περιστάσεων (ζούμε ακριβώς τα ίδια γεγονότα). Μας απευθύνει μια ανατριχιαστική προειδοποίηση, η οποία μπορεί να θεωρηθεί, και ως «προφητεία» για το μέλλον της Ελλάδας και τις προοπτικές που φαίνονται να είναι καταστροφικές όσον αφορά τον σύγχρονο ελληνικό κόσμο και πολιτισμό.
«Ο Γερμανός ιστορικός και φιλόσοφος, Ό. Σπένγκλερ, (1880-1936), στο έργο του «Η παρακμή της Δύσης» (Der Untergang des Abendlandes) 1918 παρατηρεί ότι:
- Η νεότητα εμπεριέχει το γήρας
- Η ανάπτυξη την παρακμή και
- Η ζωή τον θάνατο.
ΑΥΤΟΧΕΙΡΙΑΣΜΟΣ – ΑΥΤΟΫΠΟΜΟΝΕΥΣΗ: ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΠΤΩΣΗΣ ΤΗΣ ΡΩΜΗΣ
Η παρακμή της Ρώμης διήρκεσε 300 χρόνια, και προήλθε από μια σειρά παραγόντων, που κατά πρώτο λόγο είναι εσωτερικοί και κατά δεύτερο εξωτερικοί. Μια αυτοκρατορία δεν καταλύεται από εξωτερικούς παράγοντες, αν η ίδια δεν έχει υποσκάψει τα θεμέλιά της και δεν έχει προετοιμάσει το δρόμο για την είσοδο των «βαρβάρων», που σε τελευταία ανάλυση είναι «μια κάποια λύση» στον δράμα της ιστορίας των λαών.
Συνοπτική εξέταση των αιτίων της πτώσης της Ρώμης και διαπιστώσεις.
- Η εξαφάνιση του Ρωμαϊκού λαού (σ.σ. η σημερινή δημογραφική συρρίκνωση)
Αυτή προέκυψε:
- α) Από λόγους βιολογικούς. Η λειψανδρία και γενικά η απομείωση του πληθυσμιακού δυναμικού της παλαιάς ρωμαϊκής κοινωνίας ήταν αποτέλεσμα του περιορισμού των γεννήσεων. Ο πολυτελής βίος και οι σωματικές καταχρήσεις επέφεραν ένα δυσγονικό αποτέλεσμα (σ.σ. λόγω των δυσχερειών να κάνουν παιδιά λόγω των δυσκολιών του τρόπου ζωής τους) σε σημείο που ο Σεπτίμιος Σεβήρος Αύγουστος (145-211) να μιλά για «penuriam hominum» ήτοι για έλλειψη ανθρώπων, ανθρωποπενία. – ΣΧΟΛΙΟ Γ. Λεκάκη: Στα αίτια της πτώσεως της Ρώμης και την δυσγονία των Ρωμαίων, θα πρέπει να προστεθεί και η μόλυνση από μόλυβδο, που βρέθηκε τελευταίως – ΔΙΑΒΑΣΤΕ το ΕΔΩ.
- β) Από τις επαναστάσεις, τις πολιτικές διαμάχες, τους εμφυλίους πολέμους και τις προγραφές.
- γ) Από τις επιδημίες που προήλθαν από τους ελώδεις πυρετούς, οι αγροί έγιναν έλη και τα κουνούπια αποδείχτηκαν φοβερότεροι εχθροί από τους βαρβάρους, εφ’ όσον εξ αιτίας τους σε μια περίοδο πέθαιναν στην Ρώμη 5.000 άτομα την εβδομάδα! Έτσι δικαιολογείται πληρέστατα το λεγόμενο ότι «οι ελώδεις πυρετοί έφαγαν τον αρχαίο κόσμο».
- δ) Από την μαζική εισβολή βαρβάρων στην Ιταλία για την καλλιέργεια των αγρών. Αυτοί ήσαν βιολογικά ακμαιότεροι, πολλαπλασιάζονταν ταχύτατα και κάλυψαν πληθυσμιακά τους αυτόχθονες. Όταν μάλιστα παραχωρήθηκε το δικαίωμα Ρωμαίου πολίτη σε όλους τους κατοίκους της αυτοκρατορίας, το παλαιό ρωμαϊκό στοιχείο είχε κατακαλυφθεί και εξαφανισθεί από τους παλαιούς υποδούλους του. Λέγεται χαρακτηριστικά ότι η Ρώμη δεν κατακτήθηκε από τις εισβολές των εκτός αυτής, αλλά από τον πολλαπλασιασμό των εντός αυτής βαρβάρων.
ΣΧΟΛΙΟ: Έχεις απομείωση πληθυσμού, σταματάς να καλλιεργείς την γη σου, η γη παραμένει άγονος, οικονομικά μαραζώνεις, στρατιωτικά δεν έχεις ισχύ, έχεις αντικαταστήσει τον πληθυσμό σου με βαρβάρους, οι οποίοι είναι πιο εύρωστοι και πιο καρπεροί και στο τέλος σε καταλαμβάνουν οι βάρβαροι, οι οποίοι επιδράμουν και σε καταλύουν. 5ος αιώνας μ.Χ. φωνάζει ο μέγας Δάσκαλος ακόμη και από το μνήμα του, μέσα από τα έργα του, εμείς άραγε σήμερα τον ακούμε;
Ο Θουκυδίδης, (460-395), διά στόματος Περικλή, ο οποίος εκφωνεί την πρώτη δημηγορία του είναι κατηγορηματικός πάνω στο θέμα των ξένων: «Πάντες τε ἰσόψηφοι ὄντες καί οὐχ ὁμόφυλοι, τό ἐφ᾽ἑαυτόν ἕκαστος σπεύδῃ· ἐξ ὧν φιλεῖ μηδέν ἐπιτελές γίγνεσθαι». (= Αλλά καθ’ ένας αποβλέπει στο ατομικό του συμφέρον, επειδή όλοι οι σύμμαχοι έχουν ισοψηφία, και δεν ανήκουν όλοι στην ίδια φυλή ώστε να τους συνδέουν κοινά συμφέροντα· κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες όμως συνήθως τίποτε δεν εκτελείται / δεν βγαίνει κανένα αποτέλεσμα). ΠΗΓΗ: Θουκυδίδης, «ΙΣΤΟΡΙΑΙ», Α, 140-144, 141, 6-7.
Διαχρονικο ΔΙΔΑΓΜΑ: Όταν οι άνθρωποι έχουν ίσους ψήφους / ίσα δικαιώματα κοινωνικά και πολιτικά αλλά διαφορετική καταγωγή και κουλτούρα ο καθένας φροντίζει για το δικό του συμφέρον. Στη γενική συνέλευση δεν ήταν όλοι Δωριείς, υπήρχαν και οι Βοιωτοί, οι Αχαιοί, οι Αρκάδες που ήσαν Αιολείς και άρα ήταν δύσκολο να πάρουν μια κοινή απόφαση.
- Η αλλαγή του τρόπου εκμετάλλευσης της γης: Αυτή προέκυψε:
- α) Από την εξαφάνιση της παλαιάς αγροτικής κοινωνίας μετά τους κατακτητικούς πολέμους. Οι μικροϊδιοκτήτες συρρέουν στις πόλεις και μεταβάλλονται σιγά – σιγά σε όχλο.
- β) Από την δημιουργία των μεγάλων κτημάτων (Latifundia). Η καταστροφή της μικρής ιδιοκτησίας ευνόησε τον σχηματισμό των μεγάλων κτημάτων, τα οποία ανήκαν σε ένα πρόσωπο και καλλιεργούνται από χιλιάδες δούλους. Η αγροτική δεσποτεία στα ύστερα ρωμαϊκά χρόνια θα αποτελέσει την προβαθμίδα της φεουδαρχίας στα μεσαιωνικά χρόνια. Τα Laτifundia θα μεταβληθούν σε φέουδα, ο dominus (= κύριος) σε φεουδάρχη, οι δούλοι σε δουλοπάροικους και η κομψή αγρέπαυλη σε ισχυρό πύργο.
- γ) Από την Δουλοπαροικία. Αυτή απορρέει από το γεγονός ότι οι αγροτικοί δούλοι, καθώς και οι απόγονοί τους, είναι μέρος του κτήματος και απαγορεύεται η αποχώρηση απ’ αυτό. Ταυτόχρονα πολλοί ελεύθεροι γεωργοί ζητούν προστασία κοντά στους ισχυρούς, που τους χορηγούν ένα τμήμα γης για καλλιέργεια, με αντιστάθμισμα την παράδοση της παραγωγής ή την παροχή άλλων υπηρεσιών. Έτσι προέκυψε η δουλοπαροικία, φαινόμενο χαρακτηριστικό του Μεσαίωνα. – ΠΗΓΗ: Σ. Καργάκος «ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΠΤΩΣΗΣ ΤΗΣ ΡΩΜΗΣ».
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ τα ΑΙΤΙΑ ΠΤΩΣΗΣ της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΠΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΕΔΩ.
ΣΧΟΛΙΟ: Οι μικροκτηματίες δίνουν αντιπαροχή τα κτήματά τους. Όλη η Ελλάδα συγκεντρώνεται στην Αθήνα (υδροκεφαλισμός πόλεων/αστυφιλία). Στη σημερινή Ελλάδα διεξάγεται ένας ανελέητος πόλεμος στην προσωπική μικρή ιδιοκτησία καθώς και στις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Θέλουν να τα παραχωρήσουν όλα σε μεγάλους, γαιοκτήμονες σήμερα, επιχειρηματίες, οι οποίοι θα λειτουργούν υπό όρους δεσποτείας. Θέλουν να υφαρπάξουν τις μικρές περιουσίες και να τις υπαγάγουν σε κεντρικές μεγάλες ιδιοκτησίες. Δεν θα σου ανήκει τίποτα και θα είσαι ευτυχισμένος. Θα εργάζεσαι εδώ πέρα και δεν θα μπορείς να εργαστείς πουθενά αλλού. Και τα παιδιά σου και τα παιδιά των παιδιών σου θα δουλεύουν για την τάδε επιχείρηση, για τον τάδε ολιγάρχη.
Αυτό πλέον δεν έχει να κάνει μόνο με την αγροτική παραγωγή, έχει να κάνει με τα πάντα, ήτοι το λιανεμπόριο κ.ά. Θα ανήκεις στο Super Market, όπου είσαι ταμίας, θα ανήκεις στην μεγάλη διεθνή αλυσίδα του ξενοδοχείου, όπου θα είσαι σερβιτόρος ή γκαρσόνι και εσύ και η οικογένειά σου. Όταν ένας ελεύθερος επαγγελματίας διαπιστώσει ότι το μαγαζάκι του δεν τα βγάζει πέρα, θα πάει να ζητήσει δουλειά σε μια μεγάλη επιχείρηση για να εξασφαλίσει ένα πιάτο φαΐ.
- Η αποχέρσωση της γης: Λόγω των πολεμικών αναστατώσεων και της φυγής των αγροτών στις πόλεις, η ύπαιθρος ερημώνεται, τα δάση αποψιλώνονται (σ.σ. σήμερα τα καίμε για να βάλουμε ανεμογεννήτριες), τα χώματα διαβρώνονται, τα αρδευτικά έργα παραμελούνται (σ.σ. πλημμυρίζουν χείμαρροι και ποταμοί) με αποτέλεσμα να σχηματισθούν έλη, που η δυσώδης ατμόσφαιρά τους απειλεί με πνιγμό τους κατοίκους της αυτοκρατορίας. Παρατηρείται ακόμη και μία υποχώρηση της τεχνολογίας σε θέματα καλλιέργειας.
- Η ηθική αποσύνθεση: Η έλλειψη πολιτικού αισθήματος (σ.σ. ενεργής πολιτειότητα ή πολιτότητα) η εγκατάλειψη του ρωμαϊκού ήθους και η μεταβολή του ρωμαϊκού λαού σε όχλο, που ζει μόνο για «άρτον καί θεάματα» (circensem et panem) θα έχουν ως αποτέλεσμα την απώλεια των παλαιών πολιτικών και πολεμικών αρετών.
- Η στρατιωτική παρακμή: Εφ’ όσον η Ιταλία, έπαυσε να παράγει στρατιωτικό ανθρώπινο υλικό, επιβλήθηκε η στρατολόγηση επαρχιωτών ή βαρβάρων. Έτσι όμως ο ρωμαϊκός στρατός έπαυσε να είναι ρωμαϊκός. Οι στρατιώτες του δεν αγωνίζονται για τη ρωμαϊκή ιδέα, αλλά για λάφυρα και για μισθούς. Όταν μάλιστα βάρβαροι στρατιωτικοί θα αναμειχθούν στα πολιτικά, θα ανεβάζουν στο θρόνο ανδρείκελα που θα προσφέρουν τα περισσότερα χρήματα.
ΣΧΟΛΙΟ: Βλέπε σήμερα μεταρρύθμιση «ΑΤΖΕΝΤΑ 2030» Υπουργείου Άμυνας, όχι Εθνικής αλλά Πολυεθνικής παρόλο που ο σταθμός του Μετρό λέγεται: «Εθνική Άμυνα». Κατάργηση ενδιάμεσων επιπέδων διοίκησης, κατάργηση της 1ης στρατιάς, συγχώνευση 45 στρατοπέδων μετά τα 137 που καταργήθηκαν. Όταν κάνεις τους εισβολείς, πολίτες (πολιτογράφηση ξένων/αλλοδαπών) μετά αυτοί αναμειγνύονται στην πολιτική και έτσι από ψηφοφόροι πολίτες που αντικαθιστούν εμάς και το ελληνικό έθνος, ύστερα αυτοί αναλαμβάνουν θέσεις – κλειδιά και εσύ είσαι ένα απομεινάρι του παρελθόντος, υποτελής σε αυτούς που έφερες, οι οποίοι σε έχουν πλήρως αντικαταστήσει και όχι υποκαταστήσει.
6. Η οικονομική παρακμή: Η Ρώμη πρώτα πέθανε οικονομικά και ύστερα πολιτικά. Παράγοντες που υπονόμευσαν τις υλικές της βάσεις:
- α) Η εγκατάλειψη των καλλιεργειών στην Ιταλία και η αθρόα εισαγωγή σιτηρών από την Ανατολή
- β) Τα Latifundia και η Δουλοπαροικία.
- γ) Η παρακμή του εμπορίου και της βιοτεχνίας λόγω της αλλαγής των παραγωγικών σχέσεων στην ύπαιθρο.
- δ) Ο παρασιτικός τρόπος ζωής των κατοίκων της Ρώμης και άλλων ιταλικών πόλεων.
- ε) Οι σπατάλες των αυτοκρατόρων και οι τεράστιες δαπάνες για τη συντήρηση του στρατού και του υπαλληλικού προσωπικού.
- στ) Η καταστροφή της αστικής τάξης που προήλθε από τις παντοειδείς πιέσεις για την κάλυψη των αναγκών της κεντρικής εξουσίας.
- ζ) Η δημιουργία επαρχιακών κέντρων με ευρωστότερη οικονομία από εκείνη της Ρώμης.
- η) Η δημιουργία των συντεχνιών που θα οδηγήσει στην κλειστή οικονομία των μεσαιωνικών χρόνων.
7. Οι επιδρομές των βαρβάρων: Η Ρώμη εσωτερικά ήταν κενή δυνάμεως, όταν εμφανίστηκαν οι βάρβαροι για να της δώσουν τη χαριστική βολή. Ο ρωμαϊκός κόσμος είχε αυτοχειριασθεί, όταν από τα τέλη του 4ου αιώνα αρχίζει η Μεγάλη Μετανάστευση των Λαών. Βασική αιτία τούτων είναι η απώθηση των γερμανικών λαών από τους Ούννους (Χσιουνγκ-Νου) που, μετά την αποτυχία τους προ του Σινικού Τείχους, στρέφονται προς την Δύση. Το 350 φτάνουν στον Βόλγα και έρχονται σε επαφή με τους Γότθους. Ένα τμήμα αυτών, οι Οστρογότθοι (= Ανατολικοί Γερμανοί) υποτάσσεται, ενώ ένα άλλο, οι Βησιγότθοι (= Δυτικοί Γερμανοί) μετακινούνται προς τα ρωμαϊκά σύνορα και ζητούν άσυλο από τον αυτοκράτορα Βάλη (σ.σ. Ουάλης Φλάβιος Ιούλιος, 328-378, Ρωμαίος αυτοκράτορας, κυβερνήτης του Ανατολικού τμήματος της Αυτοκρατορίας). Αυτός τους εγκαθιστά στην Μοισία (σ.σ.Β. Βουλγαρία / παραλιακή Ρουμανία), αλλά λόγω κακής μεταχείρισης επαναστατούν, συντρίβουν την στρατιά του Βάλη στην Αδριανούπολη και καίνε τον ίδιον μέσα στην σκηνή του. Οι βαρβαρικές επιδρομές θα συνεχισθούν μέχρις ότου επέλθει το οριστικό τέλος το 476.
Στην εποχή μας:
- ΟΙ ΑΝΗΘΙΚΟΙ μιλούν για ΗΘΟΣ!
- ΟΙ ΑΝΑΙΣΘΗΤΟΙ μιλούν για ΑΙΣΘΗΜΑΤΑ!
- ΟΙ ΨΕΥΤΕΣ μιλούν για ΑΛΗΘΕΙΕΣ!
ΠΗΓΗ: από την στήλη του γράφοντος «ΕΤΥΜΟΛΟΓΩ ΑΡΑ ΥΠΑΡΧΩ – “ἄπιτε”», άρθρο με τίτλο « Ἐξ Ἱστορικότητος ἄρχεσθαι & Ἀνιστορησίας παύεσθαι», στην εφημ. «Εβδόμη», 11.10.2025. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 12.10.2025.
ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΧΕΙΡΑΓΩΓΗΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΚΟΣΜΟΣΥΣΤΗΜΑ ΦΤΩΧΟΠΟΙΗΣΗ – ΑΜΟΡΦΩΣΙΑ – ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΦΤΩΧΟΙ ΑΜΟΡΦΩΤΟΙ ΦΟΒΙΚΟΙ ιωαννιδης αρχαια Ρωμη αιτια πτωση αιτια πτωσης Ρωμης Καργακος δημογραφικο Πινδαρος Νεμεονικος Νεμεονικοι Σωσιγενης Αιγινητης αθλητης, αιγινα νικη αρχαιοι αθλητικοι αγωνες αρχαιο πενταθλο Νεμεα κορινθια τυφλον ητορ ομιλος ανδρων πλειστος μεγαλυτερο μερος λαος σκοτισμενη λογικη τυφλος τυφλοι μολυνση μολυβδος ρυπανση εξαφανιση των ρωμαιων του Ρωμαικου λαου δημογραφικη συρρικνωση βιολογια λειψανδρια απομειωση του πληθυσμου πληθυσμος παλαια ρωμαικη κοινωνια περιορισμος των γεννησεων γεννησεις γεννηση γεννα πολυτελης βιος πολυτελεια σωματικη καταχρηση δυσγονικο αποτελεσμα δυσχερεια παιδια παιδι δυσκολια δυσκολιες τροπος ζωης Σεπτιμιος Σεβηρος Αυγουστος 2ος αιωνας μχ 145 211 penuriam hominum ελλειψη ανθρωπων, ανθρωποπενια πτωσεως δυσγονια επανασταση πολιτικη διαμαχη εμφυλιος πολεμος προγραφη επιδημια ελος ελωδης πυρετος, αγρος ελη κουνουπι εχθρος βαρβαροι θανατοι θανατος ατομα ανα εβδομαδα αρχαιος κοσμος μαζικη εισβολη βαρβαρος Ιταλια καλλιεργεια πολλαπλασιασμος αυτοχθονες δικαιωμα Ρωμαιου πολιτη Ρωμαιος πολιτης κατοικοι ρωμαικη αυτοκρατορια ρωμαικο υποδουλος υποδουλοι κατακτηση εισβολες Θουκυδιδης, 5ος 4ος αιωνας πΧ 460 395 επιταφιος Περικλη περικλεους περικλης δημηγορια ξενοι αλλοδαποι ισοψηφος ομοφυλος εαυτον φιλω επιτελες γιγνεσθαι ατομικο συμφερον, συμμαχοι ισοψηφια, φυλη κοινα συμφεροντα συνθηκες ιση ψηφος ισα δικαιωματα κοινωνικα πολιτικα καταγωγη Δωριεις, Βοιωτοι Αχαιοι Αρκαδες Αιολεις κοινη αποφαση αλλαγη εκμεταλλευση γης παλια αγροτικη κοινωνια κατακτητικος μικροιδιοκτητης πολεις αστυφιλια οχλος δημιουργια μεγαλα κτηματα λατιφουντια Latifundia μικρη ιδιοκτησια μεγαλο κτημα μεγαλοκτηματιας δουλοι αγροτια δεσποτεια υστερα ρωμαικα χρονια φεουδαρχια μεσαιωνας φεουδο dominus ντομινους κυριος φεουδαρχης, δουλεια δουλοπαροικος αγρεπαυλη πυργος δουλος δουλοπαροικοι αγρεπαυλις επαυλις επαυλη δουλοπαροικια απογονοι απαγορευση αποχωρηση εξοδος ελευθεροι γεωργος γεωργοι γεωργια προστασια ισχυροι χορηγια τμημα αντισταθμισμα παραδοση παραγωγη παροχη υπηρεσιων
