Η αρχαία ελληνική πόλις Αιμίνιον στην Πορτογαλία, μια ακόμη αποικία Μινωιτών / Μινυών! – του Γ. Λεκάκη

Του Γιώργου Λεκάκη

Το αρχαίο ελληνικό Αιμίνιον στην έκταση της νυν Πορτογαλίας αποδόθηκε στα λατινικά ως Aeminium και στα πορτογαλικά  Μίνιο (Miño)(*).

• ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για περι Πορτογαλιας, ΕΔΩ.

Ήταν μια αρχαία ελληνική πόλη, κτισμένη όπου η σημερινή πορτογαλική πόλη Κοΐμπρα, στον 40ό παράλληλο [40.208639°N 8.4256983°W]. Διασχίζεται από τον ποταμό Μούντα – νυν Μοντέγκο.

Το ότι είναι αρχαία ελληνική βεβαιώνεται και από τους αρχαιολόγους, οι οποίοι αναφέρουν στο Μουσείο της, απλώς… αρχαίος προ-ρωμαϊκός οικισμός… Την αναφέρουν ο Κλ. Πτολεμαίος (Γεωγρ. 2.5.6), και ο Πλίνιος (HN 4.113). Η Μίνιο είναι ίσως μια ακόμη αποικία των ευγενών ελληνικών γενών, που εκπολίτισαν τον κόσμο, των Δωριέων(**) Μινωιτών(*) Κρητών ή/και  Μινύων (> Αιμινύων / Αιμίνυον, όπως το Διμίνυον – που κακώς γράφεται Διμήνιον στην Μαγνησία) – γνωρίζουμε για την σχέση των Μινυων με την Ταρτησσό.

• ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τους ΜΙΝΥΕΣ, ΕΔΩ.
• ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΤΑΡΤΗΣΣΟ, ΕΔΩ.

Επί Ρωμαϊκής κατοχής, ευρίσκετο κατά μήκος της XVI διαδρομής του Δρόμου των Αντωνίνων, που συνέδεε:

• την πόλη του Οδυσσέα, Λισσαβώνα,
• με την Μπρακάρα Αυγούστα (νυν Μπράγκα), και

• την Κονιμπριγκα, μια σημαντική πόλη που βρίσκεται 15 χλμ. νότια. Εδώ κατοικούσαν οι Κόνιοι. Ίσως αποικία των Μινωιτών(*) – βρέθηκε και ψηφιδωτό τον λαβύρινθο και τον Μινώταυρο (παραπάνω φωτ.)! Κατά τις ανασκαφές του 1913, βρέθηκαν σε αυτήν στοιχεία της Εποχής του Σιδήρου, καθώς και πέτρινα και χάλκινα αντικείμενα, που ίσως είναι η αρχή του τοπικού πληθυσμού. Είναι η Υπερ-Δωρική Λουσιτανία / Υπερδουρία(**) που ευεργετείται από τον Δώριο / Δούριο ποταμό (λατινικά Durius flumen > νυν παραφρασμένα πορτογαλικά Douro).

Η πόλη ήταν σημείο στάσης και ξεκούρασης για τους ταξειδιώτες και σταθμός αλλαγής αλόγων, για να συνεχίσουν το ταξείδι.

Αλλά η λεηλασία της Κονιμπριγκα από γερμανικά βαρβαρικά φύλα, τους Σουηβούς[1], την δεκαετία του 460 μ.Χ. και στην συνέχεια τους Βησιγοτθους[2] (468 μ.Χ.) ανάγκασε πολλούς από τους κατοίκους της να καταφύγουν στο Αιμίνιον. Η έξοδος ήταν τόσο μεγάλη που το Αιμίνιον μερικές φορές ονομαζόταν Κονιμπριγκα, η οποία μετονομάσθηκε Κοΐμπρα τον 6ο αι.

Στα ρωμαϊκά χρόνια η πόλη περιβαλλόταν από τείχος. Είχε ορθογώνιο σχέδιο, με cardo maximus και decumanus maximus να διασχίζουν την αγορά. Ίσως είχε και θέατρο και αμφιθέατρο – δεν έχουν ακόμη επιβεβαιωθεί από την αρχαιολογία. Έχει καταγραφεί μια θριαμβευτική αψίδα, η οποία κατεστράφη το 1778. Επίσης, και μια νεκρόπολη στα ανατολικά της πόλης.

Σώζονται αρχαία αγάλματα, επιτύμβιες επιγραφές και άλλα στοιχεία από διάφορες εποχές, που υποστηρίζουν ότι ήταν ένας μόνιμος οικισμος. Επίσης και υδραγωγείο ρωμαϊκών χρόνων. Ευρίσκονται στο κέντρο του αρχαίου οικισμού και διατηρούνται σε άριστη κατάσταση.

Αλλά σπουδαιότερα όλων είναι οι μοναδικές κρυπτόπορτες / κρυπτοκατοικίες / cryptoporticus: Οδηγούσαν σε μια υπόγεια στοά, με αψιδωτούς διαδρόμους, που εκτίσθη τον 1^ο  – 2^ο αιώνα μ.Χ. για να υποστηρίξει την αγορά της πόλεως. Σήμερα είναι το υπόγειο του Εθνικό Μουσείου Καλών Τεχνών (Museu Nacional de Machado de Castro, το οποίο με την σειρά του είναι το μεσαιωνικό το επισκοπικό παλλάτι, κτισμένο επάνω από την αγορά). Είναι μια διώροφη «κρυπτοκατοικία». Σε κάθε βραχίονά της, τρία περάσματα παρέχουν πρόσβαση από την μία στοά στην επόμενη. Οι στοές συνδέονται και στην κορυφή. Η κρυπτοκατοικία είναι σήμερα επισκέψιμη μέσω του μουσείου. Η κατασκευή αυτή ήταν η λύση που βρήκαν οι αρχαίοι μηχανικοί, για να ξεπεράσουν την φυσική κλίση του εδάφους, δημιουργώντας μια τεχνητή πλατφόρμα, όπου κτίσθηκε η αγορά της πόλης! Αρχιτέκτων και συγγραφέας (βάσει επιγραφής) ήταν ο Γάιος Σέβιος Λούπος (2^ος αιώνας) αλλά ο ίδιος ήταν αρχιτέκτων και του Πύργου του Ηρακλή στην Γαλικία.

Η πόλις υπέκυψε στις αραβικές ορδές (714 μ.Χ.), όπως οι περισσότερες πόλεις της Ιβηρικής Χερσονήσου. Πιο γνωστός κόμης της πόλεως είναι ο Άριας Μέντες (911 – 924). Οι πόλεις ανακατακτήθηκαν από το Βασίλειο του Λεόν / Λέοντος το 1064.

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης «Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.5.2013.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] Οι Σουηβοί / Σουάβοι / Σουαβοί / Σόηβοι / Σούιβοι ήταν μεγάλη ομάδα γερμανικών φύλων, με καταγωγή από την περιοχή του ποταμού Έλβα. Ζούσαν στην έκταση της σημερινής Γερμανίας και Τσεχίας.

[2] Οι Βησιγότθοι ήταν οι δυτικοί Γότθοι – κλάδος νομαδικών γερμανικών φύλων.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

• ALARCÃO J. «Coimbra: A montagem do cenário urbano. Coimbra: Imprensa da Universidade de Coimbra», 2008.
•  Ring T., Salkin R. M., La Boda S. «International Dictionary of Historic Places: Southern Europe», εκδ. Taylor & Francis, 1996.

Coímbra Conimbriga αρχαιο ελληνικο Αιμινιον Πορτογαλια λατινικα Aeminium εμινιουμ Αιμινιουμ  πορτογαλικα  Μινιο Miño αρχαια ελληνικη πολη, πορτογαλικη πολις Κοιμπρα, 40ος παραλληλο ποταμος Μουντα Μοντεγκο αρχαιολογια Μουσειο αρχαιος προρωμαικος προρρωμαικος οικισμος Κλαυδιος Πτολεμαιος Γεωγραφια Πλινιος ευγενες ελληνικο γενος εκπολιτισμος Δωριεις Μινωιτες Κρητες Μινυες Αιμινυες Ταρτησσος ρωμαικη κατοχη XVI διαδρομη Δρομος των Αντωνινων, Οδυσσεας, Λισσαβωνα, Λισσαβων Μπρααρα Αυγουστα Μπραγκα Κονιμπριγκα, κατοικοι Κονιοι αποικια Μινωιτων ψηφιδωτο λαβυρινθος Μινωταυρος ανασκαφη 20ος αιωνας μχ 1913, Εποχη Σιδηρου, πετρινα χαλκινα αντικειμενα, Υπερδωρικη Λουσιτανια δωρικη Λουζιτανια Υπερδουρια δουρια Δωριος / Δουριος λατινοι ντουριους Durius flumen Douro ντουρο κιονοκρ;νο ροδακες ορφικο ωον ωο αυγο σταθμος αλλαγη αλογων, αλογο ιππος ταξειδι λεηλασια Σουηβοι 5ος 460 μΧ Βησιγοτθοι 468 Αιμινιο εξοδος μετονομασια 6ος ρωμαικα χρονια τειχος ορθογωνιο σχεδιο, cardo maximus decumanus maximus αγορα θεατρο αμφιθεατρο αρχαιολογια θριαμβευτικη αψιδα, καταστροφη 18ος 1778 νεκροπολη αγαλμα επιτυμβια επιγραφη μονιμος υδραγωγειο αριστη κατασταση Suebi, Suevi, Suavi, Σουηβοί / Σουάβοι / Σουαβια / Σοηβοι / Σουιβοι γερμανικη φυλη καταγωγη ελβας Γερμανια Τσεχια γερμανικα φυλα Γοτθοι νομαδες μοναδικη κρυπτοπορτα πορτα κρυπτοκατοικια cryptoporticus υπογεια στοα αψιδωτος διαδρομος, 1^ος  – 2^ος υπογειο Εθνικο Μουσειο Καλων Τεχνων Museu Nacional de Machado de Castro, ματσαντο ντε καστρο μεσαιωνικο επισκοπικο παλλατι, παλατι διωροφη περασμα κατασκευη μηχανικος φυσικη κλιση εδαφους, τεχνητη πλατφορμα, αρχιτεκτων αρχιτεκτονικη αρχιτεκτονας συγγραφεας επιγραφη Λουπος Πυργος του Ηρακλη ηρακλης Γαλικίια αραβες 8ος 714 Ιβηρικη Χερσονησος κομης ιβηρια αριας Μεντες 10ος Βασιλειο του Λεον / Λεων 11ος 1064 Αιμινυον, Αιμινυο Διμινυον Διμινυο Διμηνιον Διμηνι Διμινιο διμινι Μαγνησια θεσσαλια