Στις 16 Νοεμβρίου 1916, το HMHS Britannic, επιταγμένο από το Βρετανικό Ναυαρχείο, για να μετατραπεί σε πλωτό νοσοκομείο κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ έπλεε ανοιχτά της Κέας Κυκλάδων, με κατεύθυνση το νοσοκομειακό σταθμό της Λήμνου, προσέκρουσε σε γερμανική νάρκη και βυθίστηκε σε λιγότερο από μία ώρα. Από τους 1.065 επιβαίνοντες έχασαν την ζωή τους οι 30, όταν οι προπέλες του πλοίου παρέσυραν δύο σωστικές λέμβους. – ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκάκη “Αρχαια και συγχρονα ναυαγια των ελληνικων θαλασσών”.
Η επιγραφή με την επωνυμία της κατασκευάστριας εταιρείας Harvie’s, Glasgow.
Το HMHS Britannic, ένα από τα μεγαλύτερα υπερωκεάνια της γραμμής του βορείου Ατλαντικού, ήταν το δίδυμο του Τιτανικού.
Στο διάστημα, από 6 έως 13 Μαΐου 2025, διενεργήθηκε, εγκεκριμένο από το Υπουργείο Πολιτισμού ερευνητικό πρόγραμμα, με επιλεγμένη, για πρώτη φορά, ανέλκυση αντικειμένων από τον χώρο του ναυαγίου, από βάθος άνω των 120 μ.
Καταγραφή του ναυαγίου από πολυδεσμικό ηχοβολιστικό σύστημα (multibeam sonar).
Το πρόγραμμα διεξήχθη υπό την εποπτεία και την καθοδήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού, της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων.
Το εγχείρημα της ανέλκυσης των αντικειμένων, ανέλαβε 11μελής καταδυτική ομάδα αποτελούμενη από επαγγελματίες καταδύσεων σε μεγάλα βάθη και χρησιμοποιήθηκαν καταδυτικές συσκευές κλειστού κυκλώματος. Η έρευνα οργανώθηκε από τον Βρετανό ερασιτέχνη ιστορικό S. Mills, ιδρυτή του “Britannic Foundation”, ενώ την ασφάλεια και την οργάνωση των καταδύσεων είχαν οι Ι. Τζαβελάκος, E. Kovacs, R. Kohler. Καθ’ όλην την διάρκεια της έρευνας ήταν παρόν το τριμελές κλιμάκιο της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, αποτελούμενο από τους Ευ. Διονύσιο καταδυόμενο αρχαιολόγο, Χρ. Φουσέκη καταδυόμενη συντηρήτρια και τον Λ. Μερσενιέ τεχνικό βυθού, για τη συνολική εποπτεία και συντονισμό των εργασιών, την υποδοχή των ευρημάτων και την εφαρμογή των πρώτων εργασιών συντήρησης. Ορισμένα από τα επιλεγμένα αντικείμενα κατά τον αρχικό σχεδιασμό της έρευνας, δεν κατέστη, λόγω της θέσης και της διατήρησής τους, δυνατόν να ανελκυσθούν. Οι συνθήκες στο χώρο του ναυαγίου ήταν ιδιαίτερα δύσκολες, λόγω των ρευμάτων, του μεγάλου βάθους και της χαμηλής ορατότητας.
Το σύνολο των αντικειμένων ανελκύσθηκαν με σάκκους αέρα από την καταδυτική ομάδα, με ασφάλεια και επιμέλεια. Στην συνέχεια, τα αντικείμενα τοποθετήθηκαν σε ειδικά διαμορφωμένα κιβώτια, ενώ αμέσως άρχισε η διαδικασία καθαρισμού τους από τους θαλάσσιους οργανισμούς. Τα ευρήματα, κατά τη διάρκεια της έρευνας, φυλάσσονταν σε χώρο που παραχώρησε στην Εφορεία Ενάλιων Αρχαιοτήτων, το Αστυνομικό Τμήμα της Κέας. Με το πέρας της έρευνας το σύνολο των αντικειμένων μεταφέρθηκε με ασφάλεια, στα εργαστήρια της Εφορείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων, στην Αθήνα, όπου συνεχίζεται η διαδικασία συντήρησής τους.
Από τα ανελκυσθέντα αντικείμενα ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η καμπάνα παρατηρητηρίου του πλοίου, ο αριστερός φανός σήμανσης (port side), διάφορα αντικείμενα από τον φορητό εξοπλισμό της πρώτης και β΄ θέσης, κεραμικά πλακίδια από την διακόσμηση του τουρκικου λουτρού, που εντοπίσθηκαν αποκολλημένα και ένα ζευγάρι κιάλια παρατήρησης.
Νιπτήρας από πορσελάνη, προσαρμοσμένος σε ειδική κατασκευή ανάμεσα στις κουκέττες των καμπινών της β΄ θέσης και αναδιπλούμενος προς εξοικονόμηση χώρου.
Τα αντικείμενα, πρόκειται να ενταχθούν στη μόνιμη έκθεση του υπό κατασκευή Εθνικού Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων, στον Πειραιά, στην ενότητα για τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου το ναυάγιο του «Βρετανικού» αποτελεί εξέχον έκθεμα.
Ευχαριστίες για την επιτυχή έκβαση του όλου εγχειρήματος οφείλονται, τόσο στην 11μελή καταδυτική ομάδα, όσο και στον Δήμο Κέας, το Λιμεναρχείο και το Αστυνομικό Τμήμα της Κέας.
ΔΕΙΤΕ βίντεο με την κινηματογράφηση της διαδικασίας ανέλκυσης της καμπάνας του πλοίου, ΕΔΩ.
ΠΗΓΗ: ΥΠΠΟΑ, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 15.9.2025.
Ανελκυση καμπανα παρατηρητηριου φανος σημανσης Βρετανικου, διδυμο αδελφο πλοιο Τιτανικου ναυαγιο Κεα σημανση ναυαγια 16 Νοεμβριου 1916, Νοεμβριος HMHS Britannic, επιταγμενο Βρετανικο Ναυαρχειο, μετατροπη πλωτο νοσοκομειο Α Παγκοσμιος Πολεμος, νοσοκομειακος σταθμος Λημνου, λημνος γερμανικη ναρκη γερμανια προπελα σωστικη λεμβος υπερωκεανιο υπερωκεανειο γραμμη βορειου Ατλαντικου βορειος Ατλαντικος υπουργειο Πολιτισμου πρωτη φορα αντικειμενα Εφορεια Εναλιων Αρχαιοτητων καταδυση Βρετανος ερασιτεχνης ιστορικος Mills, υπορβρυχιος αρχαιολογος, καταδυομενη συντηρητρια βυθος ευρηματα συντηρηση ευρηματα, Κεας παρατηρητηριου πλοιου, πορτ σαιντ port side φορητος εξοπλισμος πρωτη δευτερη α β θεση κεραμικο πλακιδιο διακοσμηση τουρκικο λουτρο ζευγαρι κιαλια παρατηρησης Εθνικο Μουσειο Εναλιων Αρχαιοτητων, Πειραιας Δημος Κεας κατασκευαστρια εταιρεια Harvie, Glasgow γλασκωβη γλασκοβη σκοτια σκωτια πολυδεσμικο ηχοβολιστικο συστημα multibeam sonar νιπτηρας πορσελανη, ειδικη κατασκευη κουκεττα κουκετα καμπινα αναδιπλουμενος νιπτηρας εξοικονομηση χωρου
