Λέγεται γαϊδουρελιά / γαϊδουρολιά (αλλαχού γιγαντοελιά / γιγαντολιά ή ελιά-γίγας), ποικιλία δαμασκηνάτη [σ.σ. γιατί έχει μέγεθος δαμάσκηνου], είναι μία ακόμη απο τις εξαιρετικές αρχαίες ποικιλίες ελιάς, για τις οποίες καμαρώνει όλη η Πελοπόννησος!
Το κέντρο της παραγωγης της είναι η Αρκαδία και συγκεκριμένα η Βόρεια Κυνουρία και κάποιες ορεινές περιοχες της Αχαΐας [σ.σ.: και Αργολίδας]!
Είναι καρπός μεγάλου μεγέθους, διπλής χρήσης: Και βρώσιμη και για παραγωγή ελαιολάδου, με εξαιρετικά και μοναδικά ποιοτικά χαρακτηριστικά καί στους δυο ρόλους της!
Παράγει μεν μικρή ποσότητα αγνού παρθένου ελαιολάδου, αλλά μέ τέτοια κορυφαία ποιότητα καί αρώματα, ώστε το λάδι της χρησιμοποιείται ως βελτιωτικό για άλλες ποικιλιες!!! Ενώ όσοι τήν έχουν δοκιμάσει καί ως βρώσιμη, απλώς ο ουρανισκος τους τήν έχει ερωτευτεί…
Ένα ακόμη κορυφαίο προϊόν από τόν Μοριά, που μας έρχεται από τά βάθη της ιστορίας μας καί που λόγω τών σπάνιων οργανικών-πτητικών του χαρακτηριστικών έχει βάλει πλωρη καί σοβαρή υποψηφιότητα για προϊόν ΠΟΠ!
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 24.9.2025.
ΣΧΟΛΙΑ Γ. Λεκάκη:
(*) Περισσότερο χρησιμοποιείται ως επιτραπέζια. Οι καρποί της είναι πολύ μεγάλοι και νεφροσχημοι. Το βάρος τους κυμαίνεται από 7 – 20 γραμμ. Θεωρείται ποικιλία παραγωγική και πολύ ανθεκτική στην ξηρασία. Δεν είναι ανθεκτική στο ψύχος και προσβάλλεται εύκολα από τον δάκο.
Είδος γαϊδουρολιάς φύεται και στην Χαλκιδική. Είναι η πράσινη ΕΛΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ ή ΓΑΪΔΟΥΡΟΛΙΑ (Olea europea). Ποικιλία που καλλιεργείται σχεδόν αποκλειστικώς στην Χαλκιδική και είναι γνωστή με αυτό το όνομα, και αυτή, για τον ίδιο λόγο: Το σχετικώς μεγάλο μεγεθος των καρπών της.
Είδος γαϊδουρολιάς φύεται και στην Ισπανία. Αυτό το τελευταίο, εάν ερευνηθεί επιστημονικώς, ίσως δείξει ένα ακόμη ωραίο αρχαίο ταξείδι των Ελλήνων, προς Ιβηρική…
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης «Λεξικο παραδοσεων».
ποικιλια γαιδουρολια Βορεια Κυνουρια Αχαια Αργυροπουλος γαιδουρελια γιγαντοελια γιγαντολια ελια γιγας, ποικιλιες ελιας δαμασκηνατη εξαιρετικη παλαια αρχαια ελαια Πελοποννησος παραγωγη αρκαδια βορειος ορεινες περιοχες ορεινη Αχαιας Αργολιδας Αργολιδα Αργολις μεταναστευση ευδοκιμηση απαιτηση ιδιαιτερες κλιματολογικες συνθηκες κλιμα καρπος μεγαλο μεγεθος, χρηση βρωσιμη ελαιολαδο εξαιρετικα μοναδικα ποιοτικα χαρακτηριστικα αγνο παρθενο λαδι κορυφαια ποιοτητα αρωμα βελτιωτικο κορυφαιο προιον Μοριας ιστορια σπανια οργανικα πτητικα προιοντα ΠΟΠ επιτραπεζια καρποι νεφροσχημη βαρος παραγωγικη ανθεκτικη ξηρασια ψυχος δακος ειδος ειδη γαιδουροελια Χαλκιδικη πρασινη ΕΛΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ ΓΑΙΔΟΥΡΟΛΙΑ Olea europea καλλιεργεια αποκλειστικως Ισπανια ιβηρικη ιβηρια γαιδουρι ονος
