Στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου «Δίκτυο Αιωνόβιων Δέντρων Ελληνικής Επανάστασης» του Ινστιτούτου Πολιτισμού Μεσσηνίας, που τελούσε υπό την αιγίδα της επετειακής εθνικής επιτροπής «Ελλάδα 2021», το Σάββατο, 26.7.2025, έλαβε χώρα η τελετή αποκαλυπτηρίων τιμητικής σήμανσης του μνημειακού πλατάνου που βρίσκεται στην περιοχή Μαρίτσι του οικισμού Βερβένων Αρκαδίας και η οποία οργανώθηκε από τον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Πολιτισμού Μεσσηνίας.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τα ΥΠΕΡΑΙΩΝΟΒΙΑ ΔΕΝΔΡΑ, ΕΔΩ.
Ειδικότερα, στην σεμνή τελετή, που έλαβε χώρα στη σκιά του αιωνόβιου δέντρου, μίλησε ο διακεκριμένος Καθηγητής Κλασσικής Αρχαιολογίας κ. Π. Φάκλαρης που κατάγεται από τον ιστορικό οικισμό και ο οποίος είχε υποβάλει την σχετική αίτηση για την ένταξη του δένδρου στο εν λόγω Δίκτυο μέσω εκτενούς ερευνητικής τεκμηρίωσης. Ο κ. Φάκλαρης μεταξύ άλλων τόνισε ότι «η συγκεκριμένη εκδήλωση συνδέει την ιστορία με το φυσικό περιβάλλον και ο έξοχος αυτός πλάτανος αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα δέντρου μάρτυρα του συνόλου των σημαντικών γεγονότων της Επανάστασης που έλαβαν χώρα στα Βέρβενα. Χιλιάδες ήταν οι αγωνιστές που πέρασαν κάτω από αυτό το υπεραιωνόβιο δέντρο συνοδευόμενοι από τους καπεταναίους και του οπλαρχηγούς τους κατευθυνόμενοι στο γενικό στρατόπεδο των Βερβένων που έφτασε να αριθμεί τους 9.000 άνδρες. Η επιβίωση του μέσα στους αιώνες σε συνδυασμό με την βρύση και τον δρόμο δημιουργούν ένα σαφές και εύληπτο σύνολο, ένα ιστορικό τοπίο. Η διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος των ιστορικών γεγονότων είναι κεφαλαιώδους σημασίας. Τα ιστορικά γεγονότα δεν μπορούν να αποσυνδεθούν από το φυσικό περιβάλλον στο οποίο διαδραματίστηκαν. Η θέση, η γεωγραφία δηλαδή του κάθε τόπου, γράφει και την ιστορία του. Το φυσικό περιβάλλον δεν είναι το φόντο της ιστορίας, αλλά είναι καθοριστικός παράγοντας των γεγονότων. Τα Βέρβενα αποτέλεσαν το θέατρο πολλών ιστορικών γεγονότων της Επανάστασης, ακριβώς λόγω της θέσης τους σε σχέση με την Τριπολιτσά. Οι ορεινοί όγκοι, τα υψώματα και τα περάσματα, οι πηγές και η βλάστηση διαμόρφωσαν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις και επηρέασαν την έκβασή τους. Η αλλοίωση αυτού του τοπίου θα δυσχέραινε την κατανόηση των ιστορικών συνθηκών και θα σήμαινε απώλεια της χωρικής και ιστορικής μνήμης». Κλείνοντας την ομιλία του επισήμανε ότι «οι άνθρωποι είμαστε εφήμεροι, το πέρασμά μας είναι σύντομο, δέντρα σαν αυτόν τον πλάτανο βλέπουν να περνούν οι εφήμερες γενιές των ανθρώπων με τους αγώνες και τα οράματα τους. Οι άνθρωποι φεύγουν, δέντρα όπως αυτός ο πλάτανος μένουν και διατηρούν την συλλογική μας μνήμη σαν γέφυρες ανάμεσα στο 1821 και σε εμάς τους σημερινούς περαστικούς από τα Βέρβενα».
Ακολούθως, έγιναν τα αποκαλυπτήρια της καλαίσθητης μαρμάρινης στήλης, στην οποία έχει εντοιχιστεί το σήμα του Δικτύου, από τον Δήμαρχο Βόρειας Κυνουρίας κ. Γ. Καμπύλη, τον καθηγητή αρχαιολογίας κ. Π. Φάκλαρη και τον πρόεδρο της κοινότητας Βερβένων κ. Π. Λόντο. Αξίζει αν σημειωθεί ότι το επετειακό λογότυπο σήμανσης των μνημειακών δένδρων του Δικτύου στην Πελοπόννησο έχει φιλοτεχνηθεί από την ομογενή ζωγράφο J. Kordos και είναι εμπνευσμένο από την ηγετική μορφή της Ελληνικής Επανάστασης, τον Θ. Κολοκοτρώνη, ενώ φέρει το σήμα της Επιτροπής «Ελλάδα 2021».
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ περι ΠΛΑΤΑΝΩΝ, ΕΔΩ.
Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν η στιγμή που δύο κάτοικοι του οικισμού απήγγειλαν το δημοτικό τραγούδι «Τι έχεις καημένε πλάτανε» κάτω από το μνημειακό δέντρο. Στην ιστορική εκδήλωση παρευρέθηκαν μεγάλο πλήθος κόσμου από τον οικισμό των Βερβένων, αλλά και την ευρύτερη περιοχή, ενώ αξιοθαύμαστη παρουσία αποτέλεσε το πλήθος παιδιών που βρέθηκαν στην εκδήλωση και η ιδιαίτερη προσοχή που επέδειξαν στον ομιλούντα κ. Φάκλαρη. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με τον πιο γλυκό τρόπο, καθώς οι κάτοικοι του οικισμού είχαν ετοιμάσει παραδοσιακά γλυκίσματα για τους παρευρισκόμενους, ενώ ευχή όλων ήταν ο πλάτανος να αποτελέσει νέο τοπόσημο της περιοχής και ιστορικό τόπο πολιτιστικών εκδηλώσεων του οικισμού.
Επί πλέον, σύντομα θα κατατεθεί αίτηση στο Υπουργείο Πολιτισμού με στόχο το Δίκτυο Αιωνόβιων Δέντρων Ελληνικής Επανάστασης, που απαριθμεί 71 μνημειακά δέντρα σε όλη την Πελοπόννησο, να εγγραφεί στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας ως «Καλή Πρακτική για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς» σύμφωνα με την σχετική Σύμβαση της UNESCO. Τέλος, σχεδιάζεται να εκδοθεί λεύκωμα που θα περιλαμβάνει φωτογραφικό υλικό των εν λόγω μνημειακών δέντρων και των εκδηλώσεων σήμανσής τους καθώς και των σημαντικών ιστοριών της Ελληνικής Επανάστασης με τις οποίες σχετίζονται, ενώ παράλληλα μελετάται να δημιουργηθεί ειδικό ντοκιμαντέρ προβολής τους ώστε να αποτελέσουν πόλο έλξης.
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 11.6.2025.
υπεραιωνοβιος πλατανος Βερβενων Κυνουριας Αρκαδιας Δικτυο Αιωνοβιων Δενδρων της Ελληνικης Επαναστασεως μνημειακα δενδρα Πελοποννησος υπερειωνοβιοι πλατανοι Βερβενα Κυνουρια Αρκαδια αιωνοβιος Δεντρων ελληνικη Επανασταση μνημειακο δεντρα Πελοποννησου πλατανι αιωνοβια δεντρο Επαναστασης μνημειο Ινστιτουτο Πολιτισμου Μεσσηνιας, επετειακη εθνικη επιτροπη Ελλαδα 2021 2025,αποκαλυπτηρια τιμητικη σημανση μνημειακος πλατανια Μαριτσι οικισμος Δημος Βορειας Κυνουριας καθηγητης Κλασσικη Αρχαιολογια Φακλαρης ιστορικπς τεκμηριωση ιστορια φυσικο περιβαλλον αγωνιστες υπεραιωνοβιο δεντρο καπεταναιοι οπλαρχηγοι στρατοπεδο ανδρες επιβιωση βρυση δρομος ιστορικο τοπιο ιστορικο γεγονος γεωγραφια Τριπολιτσα τριπολη ορεινος ογκος υψωμα περασμα πηγες βλαστηση στρατιωτικες επιχειρησεις εκβαση αλλοιωση τοπιου κατανοηση ιστορικες συνθηκες απωλεια χωρικης και ιστορικης μνημης ανθρωποι γενια αγωνας συλλογικη μνημη ελληνικη Επανασταση 1821 μαρμαρινη στηλη σημα Λοντος ζωγραφος κορδου Κολοκοτρωνης δημοτικο τραγουδι Τι εχεις καημενε πλατανε τοποσημο Υπουργειο Πολιτισμου Εθνικο Ευρετηριο αυλης Πολιτιστικης Κληρονομιας της Ελλαδας Καλη Πρακτικη για τη Διαφυλαξη αυλη Πολιτιστικη Κληρονομια λευκωμα ντοκιμαντερ
