Το Ελληνικό Τμήμα του Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS), ως ο τεχνικός σύμβουλος της UNESCO σε θέματα προστασίας πολιτιστικής κληρονομιάς στην χώρα μας, δηλώνει την έντονη αντίθεσή του στην επικείμενη κατασκευή βιομηχανικής μονάδας επεξεργασίας λυμάτων (ΕΕΛ) στον ιστορικό οικισμό του Μικρού Πάπιγκου Ζαγορίου Ιωαννίνων Ηπείρου – μιας περιοχής που έχει αναγνωρισθεί ως Τόπος Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO. – ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκάκης “ΗΠΕΙΡΟΣ, η γωνια που πέτρωσε στο 5”.
Το ICOMOS είναι ο θεσμικός οργανισμός, που υποστηρίζει την UNESCO στον εντοπισμό, την αξιολόγηση, την τεκμηρίωση και την προστασία των πολιτιστικών αγαθών παγκοσμίως. Το Ελληνικό Τμήμα του ICOMOS, που λειτουργεί από το 1983, ως ο εθνικός θεματοφύλακας για την εφαρμογή των αρχών της Σύμβασης της UNESCO για την Προστασία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς (1972), έχει, μεταξύ άλλων και τον ρόλο να διασφαλίζει ότι οι αξίες, που οδήγησαν στην αναγνώριση ενός τόπου ως Παγκόσμιας Κληρονομιάς, προστατεύονται εμπράκτως και απαρεγκλίτως.
Έχοντας μελετήσει τα δημοσιεύματα στον ελληνικό τύπο και τις επίσημες θέσεις της Κίνησης Πολιτών “Save Papigo”, με βάση τις οποίες έχει προσφύγει στο ΣτΕ, και λαμβάνοντας υπόψη τις θεσμικές μας υποχρεώσεις, πιστεύουμε ότι το προτεινόμενο έργο:
- Έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με τις αρχές διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς αλλοιώνει τη φυσιογνωμία ενός παραδοσιακού πετρόκτιστου οικισμού, που διατηρείται σχεδόν αναλλοίωτος επί αιώνες.
- Υπονομεύει τον χαρακτήρα του τοπίου, με την τοποθέτηση ανοικτής μονάδας επεξεργασίας λυμάτων μόλις 25 μ. από τα πρώτα σπίτια του οικισμού και εντός της ζώνης προστασίας NATURA 2000.
- Θέτει σε κίνδυνο τη συνέχιση του αυθεντικού τρόπου ζωής και της τουριστικής βιωσιμότητας της περιοχής, η οποία στηρίζεται στην ήπια ανάπτυξη και τη βιωματική εμπειρία του φυσικού και πολιτιστικού τοπίου.
- Αγνοεί την εναλλακτική λύση της σύνδεσης με τον υφιστάμενο βιολογικό καθαρισμό στο Μεγάλο Πάπιγκο, που τεκμηριώνεται από ανεξάρτητη μελέτη κατοίκων και είναι περιβαλλοντικά ορθή, τεχνικά εφικτή και πολλαπλασίως οικονομικότερη.
Υπενθυμίζουμε ότι με την ένταξη του Ζαγορίου στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς, η Χώρα μας ανέλαβε ρητή υποχρέωση να διαφυλάξει τη φυσική και πολιτιστική ακεραιότητα του τοπίου. Το έργο, με τον τρόπο που σχεδιάζεται από την Περιφέρεια Ηπείρου, έρχεται σε αντίθεση με αυτήν την υποχρέωση και, συνεπώς, θέτει σε κίνδυνο τη διεθνή αξιοπιστία της Χώρας μας απέναντι στην UNESCO και την παγκόσμια κοινότητα.
Το Ελληνικό Τμήμα του ICOMOS πιστεύει ότι πρέπει να γίνει άμεση επανεξέταση του σχεδιαζόμενου έργου και ακύρωση της τρέχουσας «μελέτης». Υποστηρίζει τη λύση της σύνδεσης με την υπάρχουσα ΕΕΛ Μεγάλου Πάπιγκου ή την χωροθέτηση μονάδας (όπου δεν θα ενοχλεί παντοιοτρόπως τον οικισμό), σε απόσταση ασφαλείας, τουλάχιστον 1 χιλιομέτρου.
Η πολιτιστική μας κληρονομιά δεν είναι διαπραγματεύσιμη. Είναι χρέος μας να την παραδώσουμε ακέραιη στις επόμενες γενιές. Το Μικρό Πάπιγκο αποτελεί ζωντανό παράδειγμα αυτής της κληρονομιάς. Το έργο, όπως σχεδιάζεται, την απειλεί και μαζί της απειλείται η διεθνής δέσμευση της χώρας μας προς την UNESCO.
ΠΗΓΗ: Εθνική Επιτροπή του Ελληνικού Τμήματος του I.C.O.MO.S. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.6.2025.
ΟΧΙ στην κατασκευη βιομηχανικη μοναδα επεξεργασια λυματων εελ ιστορικος οικισμος Μικρο Παπιγκο Ζαγοριου Ζαγορι Ζαγορια Ζαγοριοχωρια ιωαννινων ηπειρου ηπειρος οικολογικη καταστροφη βιομηχανια λυματα UNESCO προστασια πολιτιστικης κληρονομιας λυματα Τοπος Παγκοσμιας Κληρονομια πολιτιστικα αγαθα Συμβαση Παγκοσμια Πολιτιστικη Φυσικη Κληρονομισ 1972 Κινηση Πολιτων Save Papigo ΣτΕ,παραδοσιακος πετροκτιστος οικισμος NATURA 2000 αυθεντικος τροπος ζωης τουρισμος τουριστικη βιωσιμοτητα ηπια αναπτυξη βιωματικη εμπειρια φυσικο πολιτιστικο τοπιο βιολογικος καθαρισμος περιβαλλον πολιτιστικη ακεραιοτητα Περιφερεια Ηπειρου, εργο
