Η ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ των ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ έλκει την ΚΑΤΑΓΩΓΗ της από την ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Του συγγραφέα Κωνσταντίνου Σπίνου, Kspin.gr@gmail.com

Στις 10 Δεκεμβρίου 1948 στο Παρίσι η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνω­μένων Εθνών ψήφισε το κεί­μενο της Οικουμενικής Δια­κήρυξης των ανθρωπίνων δι­καιωμάτων. Η ψήφιση της μεγαλειώδους αυτής διακήρυ­ξης απετέλεσε πράξη μέγιστης πολιτικής και ηθικής ση­μασίας, η διεθνής ακτινοβο­λία της οποίας υπήρξε μέγι­στη. Η ψήφιση του κειμένου αυτού αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα γεγονότα του 20ού αιώνα.

Πρωταγωνιστές στην αναγνώριση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν θα μπορούσε να ήταν άλλοι από τους προγόνους μας. Τόσο η Δημοκρατία, όσο και η Ελευθερία είναι έννοιες που γεννήθηκαν και ανδρώθηκαν στην Ελλάδα και από αυτή την χώρα απλώθηκαν στα πέρατα της οικουμένης. Όλες οι αρχές και οι αξίες της Διακήρυξης των ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ευρίσκονται κυρίως στα κείμενα του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη των τριών μεγάλων τραγικών ποιητών μας Σοφοκλή, Ευριπίδη, Αισχύλου, και στην διδασκαλία του ανυπέρβλητου Σωκράτη.

Στην αρχαία Ελλάδα συνελήφθη για πρώτη φορά η ιδέα της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας. Στην Αθηναϊκή Δημοκρατία όλοι οι πολίτες μετείχαν άμεσα στην άσκηση της κρα­τικής εξουσίας και απολάμ­βαναν τα ανθρώπινα δικαιώ­ματα. Ίσχυε η αρχή της ισονο­μίας και της ισηγορίας, ακόμη και για τους δούλους, όπως μας πληροφορεί ο Ξενοφών: «Γι’ αυτό και τους δούλους ισότιμους προς τους ελεύθερους κάναμε και τους μετοίκους ίσους προς τους πολίτες απέναντι των νόμων καταστήσαμε».

Οι Αθηναίοι απολάμβαναν την ελευθερία στην ιδιωτική ζωή, την ελευθερία σκέψης, γνώ­μης, έκφρασης, της θρησκευτικής ελευθερίας, την αξία της οποίας, εξύμνησαν όλοι οι Έλληνες συγγραφείς, κυρίως όμως ο Σοφοκλής στην περίφημη «Αντιγόνη», ο Αισχύλος στην τραγω­δία «Πέρσες» και ο Ευριπίδης στην τραγωδία «Ικέτιδες».

Τον σπουδαιότερο ύμνο προς την Ελευθερία και την Δημοκρατία έπλεξε ο με­γάλος Περικλής στο υψιπετές κείμενο του «Επιταφίου», στο οποίο αφού περιέγραψε τις αρχές της ελευθερίας κατέ­ληξε με υπερηφάνεια: «και όνομα μεν δια το μη ες ολί­γους άλλες πλείονας οικείν δημοκρατία κέκληται», που σημαίνει: «Το πολίτευμα τούτο ονομάζεται δημοκρατία, διότι το κράτος κυβερνάται από τους περισ­σοτέρους και όχι από τους ολίγους».

Στο θερμοκήπιο του αρχι­κού πολιτισμού η ελευθερία δεν ήταν αποτέλεσμα αριθ­μού των ψήφων, αλλά τρό­πος καθημερινής ζωής, όπου ο άν­θρωπος καταξιώνει την προ­σωπικότητα και την αξιοπρέ­πεια του.

ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 8.6.2025.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία:

• Οικουμενική Διακήρυξη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
• Ξενοφών «Αθηναίων Πολιτεία»
• Πλάτων «Πολιτεία»
• Θουκυδίδης «Ιστορίαι»
• Αντωνάκος Αντ. και Κ. Σπίνος «Ελευθερία Λόγου και Δημοκρατία».

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ των ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Σπινος 10 Δεκεμβριου 1948 Δεκεμβριος Παρισι Γενικη Συνελευση του Οργανισμου Ηνωμενων Εθνων ψηφισμα κει­μενο Οικουμενικη Δια­κηρυξη των ανθρωπινων δικαιωματων ψηφιση πολιτικη ηθικη 20ος αιωνας μΧ Δημοκρατια, Ελευθερια εννοια οικουμενη αρχες αξιες κειμενα Πλατωνας πλατων Αριστοτελης τραγικοι ποιητες Σοφοκλης, Ευριπιδης, Αισχυλος, διδασκαλια Σωκρατης πρωτη φορα ιδεα Αθηναικη αθηνα πολιτες συμμετοχη αμεσα αμεση ασκηση κρα­τικη εξουσια αρχη ισονο­μια ισηγορια δουλοι δουλεις δουλοι δουλος, Ξενοφων ισοτιμια ελευθερος μετοικος ισος πολιτης νομος Αθηναιοι ιδιωτικη ζωη σκεψης, γνω­μης, εκφρασης, θρησκευτικη σκεψη, γνω­μη, εκφραση, θρησκεια θρησκαρχαιοι ελληνες συγγραφεις, Αντιγονη τραγω­δια Περσες Ικετιδες  σπουδαιοτερος υμνος προς την Ελευθερια Περικλης κειμενο Επιταφιος ονομα ολι­γοι πλειονες οικειν πολιτευμα κρατος κυβερνηση περισ­σοτεροι λιγοι πολιτισμος αριθ­μος ψηφος τρο­πος καθημερινης ζωης, αν­θρωπος προ­σωπικοτητα αξιοπρε­πεια Βιβλιογραφια Ξενοφωντας Αθηναιων Πολιτεια Θουκυδιδης Ιστοριαι Αντωνακος