Του Γιώργου Λεκάκη
Πρόσφατες ανασκαφές στα εκτεταμένα ερείπια της Villa di Sette Bassi, λίγο έξω από την Ρώμη, απεκάλυψαν πώς το κτήμα υπέστη σημαντικές μεταμορφώσεις στην Ύστερη Αρχαιότητα, παρέχοντας νέα στοιχεία για την πρώιμη εξάπλωση του χριστιανισμού στην περιοχή.
Χρονολογούμενο στον 2ο αιώνα μ.Χ., το συγκρότημα, το οποίο βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Πάρκο της Appia Antica[1], ήταν κάποτε μια από τις μεγαλύτερες επαύλεις που κτίσθηκαν ποτέ στην ρωμαϊκή ύπαιθρο. Οι αρχαιολόγοι έμαθαν ότι στους αιώνες μετά την κατασκευή του κτήματος μετετράπη σε χριστιανική εκκλησία.
Μέσα σε ένα μέρος του κτήματος, που είναι γνωστό ως «Λουτρά του Τρίτωνα», ανακάλυψαν μια μαρμάρινη vasca / αυλός, μπανιέρα > βαπτιστήριο, όπου βαπτίζονταν οι προσήλυτοι[2] και γίνονταν χριστιανοί.
Χτίστηκε σε δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση, η vasca ήταν αρκετά βαθειά, καθώς αρχικώς οι υποψήφιοι για βάπτισμα υποβάλλονταν σε πλήρη βύθιση του σώματός τους στην “πισίνα”. Ωστόσο, οι μεταγενέστερες τροποποιήσεις στο μυστήριο δεν απαιτούσαν μια τόσο αυστηρή διαδικασία και το δάπεδο της “μπανιέρας” ανυψώθηκε ανάλογα.
Αρκετές ταφές κοντά υποδηλώνουν ότι το κτήριο μπορεί να μην ήταν απλώς ένα απλό παρεκκλήσι, αλλά αντίθετα μπορεί να έπαιξε σημαντικό ρόλο στην πρώιμη εξάπλωση του χριστιανισμού στην Ρώμη. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι είναι ακόμη πιθανόν ότι και μια επισκοπή μπορεί κάποτε να είχε το κέντρο της εκεί.
ΠΗΓΗ: Parco Archeologico dell’Appia Antica, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 4.5.2025. «The Triton Baths in Southeastern Rome Were Converted into a Christian Church During Late Antiquity, Discovery Reveals», La Brújula Verde, 5.5.2025.
ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:
[1] Οι κατασκευαστικές εργασίες της οδού εξεκίνησαν το 312 π.Χ. κατόπιν εντολής του κριτή Άππιου Κλαύδιου Καίκου (Appius Claudius Caecus, σημαντικού μέλους του ελληνικού γένους Κλαυδίων, με καταγωγή από τον βασιλιά της Ιθάκης, Οδυσσέα – ΔΙΑΒΑΣΤΕ το ΕΔΩ), ο οποίος αναδιάρθρωσε και διεύρυνε έναν προϋπάρχοντα δρόμο, που συνέδεε την Ρώμη με την Καπούη. Στα μέσα του 3ου αι. π.Χ. η διαδρομή επεκτάθηκε μέχρι τους Μαλιείς[*]. Οι εργασίες συνεχίσθηκαν καθ’ όλην την διάρκεια του β΄ μισού του 3ου αιώνα π.Χ., όταν έφτασε στον αρχαίο ελληνικό Τάραντα της Μεγάλης Ελλάδας / Κάτω Ιταλίας, και μέχρι το 190 π.Χ. , ολοκληρώθηκε η διαδρομή προς το λιμάνι του αρχαίου ελληνικού Βρενδεσίου (νυν Πρίντεζι).
[*] Μαλιείς > Μαλίες, Malies, Malocis, Μαλόεντον / Maloenton / Maloenta / Malowent > Μαλεβέντουμ), όπου μόλις εγκατεστάθησαν Ρωμαίοι άποικοι, και άλλαξαν το όνομά της σε Μπενεβέντουμ (Μπενεβέντο).
[2] προσήλυτος = αυτός που έχει αλλάξει θρήσκευμα, και έχει προσχωρήσει σε άλλη θρησκεία [< προς- + -ήλυτος < -ηλυς (< θ. ελυθ- < ελευθ- > ἐλεύσομαι, μέλλ. του ἐλεύθω = έρχομαι].
μεγαλυτερες αρχαιες επαυλεις της Ρωμης, βιλλα Μπασι, Λουτρα του Τριτωνος μετατροπη χριστιανικη εκκλησια Λεκακης αρχαια μεγαλυτερη επαυλις Ρωμη βιλα Μπασσι, αρχαιο Λουτρο Τριτωνα επαυλη Τριτωνας χριστιανικος ναος ανασκαφες ερειπια Villa di Sette Bassi, κτημα μεταμορφωση υστερη Αρχαιοτητα, πρωιμη εξαπλωση χριστιανισμος 2ος αιωνας μΧ οικοδομικο συγκροτημα, αρχαιολογια Αρχαιολογικο Παρκο απια αππια αντικα Appia Antica ρωμαικη Τριτων μαρμαρινη βασκα vasca / αυλος, μπανιερα, βαπτιστηριο χριστιανοι προσηλυτος προσηλυτισμος ετυμολογια βαπτισμα μυστηριο ταφη κτηριο παρεκκλησι, επισκοπη κατασκευη οδος 4ος 312 πΧ εντολη κριτης αππιος Κλαυδιος Καικος Appius Claudius Caecus, ελληνικο γενος Κλαυδιοι ελληνικη καταγωγη βασιλιας Ιθακης, ιθακη Οδυσσεας δρομος, Καπουη 3ος διαδρομη Μαλεβεντουμ, εγκατασταση Ρωμαιοι αποικοι, Μπενεβεντουμ Μπενεβεντο αρχαιος ελληνικος Ταραντας Μεγαλη Ελλαδα Κατω Ιταλια 190 λιμανι Βρενδεσιο Βρενδεσιον Πριντεζι μπριντεζι αλλαγη θρησκευμα, προσχωρηση θρησκεια ηλυτος < -ηλυς ελευσομαι, ελευθω ερχομαι μαλιεις Μαλια Μαλιες Malies, μαλοκις Malocis, Μαλοεντον Μαλοεντο Maloenton Μαλοεντα Maloenta Μαλοβεντ Malowent
