Tου Γιωργου Λεκάκη
Όταν αυτό το ασημένιο ημιόβολον, που χρονολογείται στο 450 – 400 π.Χ., εμφανίσθηκε για πρώτη φορά, το όστρακο στην εμπρόσθια όψη του, αναγνωρίστηκε ως «κυδώνι», κάτι που, δυστυχώς, είναι εντελώς λανθασμένο. Πρόκειται για «χτένι» – ένα μέλος των Pectinidae, το οποίο μπορεί να αναγνωριστεί 100% σωστά από τα δύο τριγωνικά «αυτιά», που βρίσκονται εκατέρωθεν της άρθρωσης, τόσο στο επάνω, όσο και στο κάτω κέλυφος. – Τα κυδώνια, είναι μέλη των Cardiidae και δεν έχουν αυτιά.
Ψάχνοντας στην νομισματική βιβλιογραφία θα βρείτε τεράστιο αριθμό τέτοιων λανθασμένων ταυτοποιήσεων: Το σύμβολο του χτενιού – με «αυτιά» – στα νομίσματα του Τάραντα Απουλίας Μεγάλης Ελλάδος / Κάτω Ιταλίας ονομάζεται «κυδώνι» από μερικούς, ενώ αυτό που φαίνεται να είναι κυδώνι – χωρίς «αυτιά» – στα νομίσματα της Ζάγκλης / Μεσσήνης Σικελίας συχνά ονομάζεται χτένι!
Τέλος πάντων, αυτό που έχουμε εδώ είναι ένα χτένι.
Αλλά από πού προέρχεται;
Αυτό το νόμισμα μοιάζει κάπως με τα νομίσματα από τα Επτάνησα. Θα έλεγε κανείς από την Κόρκυρα / Κέρκυρα. Αλλά το μεγάλο Α [σε ρηχό έγκοιλο τετράγωνο] στην πίσω όψη σχεδόν σίγουρα αποκλείει την πόλη / νησί από το να είναι το νομισματοκοπείο αυτού του νομίσματος.
Ωστόσο, το Α μας θυμίζει τις πρώτες κοπές της Ακαρνανικής Συμπολιτείας. Θα μπορούσε κάλλιστα να αντιπροσωπεύει την πόλη Ανακτόριον[1], το οποίο είχε νομίσματα του 5ου αιώνα, αν και κυρίως στατήρες κορινθιακού τύπου.
Δυστυχώς, μια σαφής απόδοση είναι προς το παρόν αδύνατος, αν και η γενική περιοχή από την οποία πρέπει να προέρχεται είναι βέβαιη.
Γιατί τα λέω όλα αυτά; Διότι το αινιγματικό, αδημοσίευτο και άγνωστο αρχαίο ελληνικό ασημένιο νόμισμα (5 χλστ., 0,41 γραμμ.) δημοπρατείται στις 18.5.2025, από την Nomos Ζυρίχης και δεν θα το ξαναδεί κανείς… για… 1.000 ελβ. φράγκα…
ΠΗΓΗ: Nomos, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 8.5.2025.
ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:
[1] Αρχαία ελληνική πόλη της Ακαρνανίας στην θέση της νυν Βόνιτσας. Στον οικισμό Νέα Καμαρίνα, στον λόφο Καστρί, στον όρμο του Αγίου Πέτρου στον Αμβρακικό κόλπο. Μία από τις αποικίες που ίδρυσε η Κόρινθος στην περιοχή του Ιωνίου πελάγους, τον 7ο αιώνα π.Χ. Ιδρύθηκε από τον νόθο υιό του τυράννου Εχιάδη, το 630 π.Χ. – βλ. Θουκυδίδη.
αινιγματικο, αδημοσιευτο αγνωστο αρχαιο ελληνικο ασημενιο νομισμα ασημι ημιοβολον ημιοβολο Hemiobol, 450 – 400 πΧ πρωτη φορα οστρακο κυδωνι λαθος χτενι Pectinidae, τριγωνικο αυτι ωτιον ωτιο αρθρωση κελυφος κυδωνια, Cardiidae νομισματικη βιβλιογραφια ταυτοποιηση συμβολο νομισματα Ταραντας Απουλια Μεγαλη Ελλαδα Κατω Ιταλια Ζαγκλη Μεσσηνη Σικελια Zankle Επτανησα. Κορκυρα / Κερκυρα Α γραμμα αλφα ρηχο εγκοιλο τετραγωνο πολη / νησι νομισματοκοπειο πρωτη κοπη Ακαρνανικη Συμπολιτεια πολις Ανακτοριον στατηρες κορινθιακος τυπου αινιγμα δημοπρασια Ζυριχη ελβετια αρχαια ελληνικη Ακαρνανια Βονιτσα οικισμος Νεα Καμαρινα, λοφος Καστρι ορμος Αγιου Πετρου Αμβρακικος κολπος αποικια ιδρυση Κορινθος ιονιο Ιωνιο πελαγος, 7ος νοθος υιος γιος τυραννος Εχιαδης, 630 Θουκυδιδης coin shell cockle scallop triangular auricles shells Cardiidae coins Tarentum Zankle Ionian Islands western Greek Korkyra / Corfu Akarnanian League, Akarnania Anaktorion, 5th century coinage, Corinthian stater Hemiobol
