Του Γιώργου Λεκάκη
Εύλογο
ερώτημα και επιβεβλημένο, δεδομένου ότι οι αρχαίοι ημών πρόγονοι έκαναν όλα τα
χερσαία τους ταξείδια με άμαξες. Θα ήταν πολύ κουραστικό αυτές να μην είχαν
συστήματα απορροφήσεως κραδασμών, πιο γνωστά ως… αμορτισέρ, από το γαλλικό ρήμα
amortir (=
αποσβένω) > amortisseur, επειδή, λένε, οι Γάλλοι τα ανακάλυψαν πρώτοι.
Αλλά κάτι
τέτοιο δεν ευσταθεί.
Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν τέτοια συστήματα στις άμαξές τους
και ο κάθε δύσπιστος δεν έχει παρά να επισκεφθεί το Αρχαιολογικό Μουσείο του
Δίου Πιερίας Μακεδονίας, την ιερά πόλη των αρχαίων Μακεδόνων. Εκεί, στην υπόγεια αίθουσα
του μουσείου, θα δει και χάλκινα στηρίγματα, τα οποία ήταν στερεωμένα επί των
αξόνων της ταξειδιωτικής αμάξης και από αυτά κρεμόταν, με δερμάτινους ιμάντες,
ο θαλαμίσκος της αμάξης! Ένα τέλειο σύστημα αναρτήσεων[1], δηλαδή, το οποίο μετρίαζε
τους κραδασμούς, τους οποίους προξενούσε το κατάστρωμα των δρόμων, χιλιάδες
χρόνια πριν οι Γάλλοι μάθουν τα… αυτοκίνητα!
Να
συμπληρώσουμε ακόμη, πως ο θαλαμίσκος της αμάξης, στα αρχαία χρόνια λεγόταν
κουπήιον («κάμαρα η επί των αμαξών γινομένη» λέγει ο Ησύχιος), λέξη από την
οποία προέκυψε η γαλλική λέξη coupe για το αμάξωμα…
Εύλογα,
λοιπόν, αναφωνεί κανείς: «Οι Έλληνες τα είπαν όλα. Δεν υπάρχει τίποτε
καινούργιο», όπως κατέληξε να διατυμπανίζει και ο Αμερικανός ιστορικός Ου.
Ντιράντ… – ΔΙΑΒΑΣΤΕ: Γ. Λεκακης “Ελλαδος εγκωμιον”.
ΠΗΓΗ: Γ.
Λεκάκης στήλη του «Ελληνικό λεξικό», στην εφημ. «Έθνος της Κυριακής», 9.3.2003.
ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 10.3.2003.
ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:
[1] αναρτώ < αρτώ < αFερτάω
< αείρω (= συνάπτω, συνδέω) > αρτάνη, άρτημα, άρτησις > απαρτώ, διαρτώ,
εναρτώ, εξαρτώ, επαρτώ, καταρτώ, παραρτώ, περιαρτώ, προσαρτώ, συναρτώ, υπαρτώ,
υπεραρτώ, κλπ.
