Το Αρχαιολογικό Μουσείο
Αστυπάλαιας
Tο Αρχαιολογικό Μουσείο Αστυπάλαιας στεγάζεται σε ισόγεια αίθουσα που παραχωρήθηκε στο Υπουργείο
Πολιτισμού από το Εκκλησιαστικό Φιλανθρωπικό Ταμείο Αστυπάλαιας το 1994. Η
έκθεση του μουσείου οργανώθηκε στο διάστημα 1995-1996 και στα επόμενα χρόνια
βελτιώθηκε και εμπλουτίστηκε με το κατάλληλο εποπτικό υλικό και με ειδικό
οπτικο-ακουστικό πρόγραμμα (Ηχόραμα).
Το μουσείο εγκαινιάσθηκε τον
Σεπτέμβριο του 1998.
Η έκθεση είναι διαχρονική και
περιλαμβάνει ευρήματα που καλύπτουν ευρύ χρονολογικό φάσμα από την προϊστορική
εποχή έως και τα μεσαιωνικά χρόνια.
Ειδικότερα, στο μουσείο
εκτίθενται:
– Συλλογή προϊστορικών
ευρημάτων: πηλίνων αγγείων, κοσμημάτων, χαλκίνων και λιθίνων εργαλείων από
πλούσιους θαλαμωτούς τάφους της μυκηναϊκής εποχής από τις θέσεις Αρμενοχώρι και
Σύγκαιρο, που δηλώνουν τον ακμαίο χαρακτήρα του νησιού ήδη από την ύστερη Εποχή
του Χαλκού.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον
παρουσιάζει η εύρεση πολύ μεγάλου αριθμού λιθίνων εργαλείων σε έναν από τους
τάφους που, πιθανότατα, σχετίζονται με την ιδιότητα και τις ασχολίες του
νεκρού.
– Συλλογή αγγείων γεωμετρικών
έως ρωμαϊκών χρόνων από τις νεκροπόλεις του Κατσάλου και της Κυλίνδρας.
– Θησαυρός αργυρών νομισμάτων
της κλασσικής εποχής, που βρέθηκε στο νησί.
– Συλλογή αναθηματικών
επιγραφών από Ιερά του νησιού, οι οποίες μας πληροφορούν για τις θεότητες που
λατρεύονταν στην Αστυπάλαια κατά την αρχαιότητα (Απόλλων, Ειλείθυια, Ασκληπιός, Αφροδίτη και Άρτεμις Λοχία) – ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκάκης “Τα επίθετα της θεάς Αρτέμιδος”. Ξεχωρίζει μεγάλη αναθηματική ενεπίγραφη
βάση του Απόλλωνος με τα ίχνη από τα πόδια του μνημειώδους αγάλματος, του 4ου
αιώνα π.Χ.
– Ευρήματα κλασσικών και
ελληνιστικών χρόνων: αρχιτεκτονικά μέλη (ενεπίγραφα επιστύλια), επιτύμβια και
αναθηματικά ανάγλυφα, επιτύμβιοι βωμοί, ανδρικά και γυναικεία αγαλμάτια και
σημαντικές επιγραφές (επιτύμβιες, αναθηματικές, τιμητικά ψηφίσματα, επιστολές
αυτοκρατόρων κ.ά.).
Σημαντικά ευρήματα στην
κατηγορία αυτή είναι:
– Ενεπίγραφη στήλη με ιερό νόμο
για τις προϋποθέσεις εισόδου σε ιερό, του 3ου αιώνα π.Χ.
– Ενεπίγραφη πέτρινη στήλη με επιστολή
του αυτοκράτορος Αδριανού προς τους άρχοντες και την Βουλή της Κνίδου / Κνιδίας.
– Κορμός ανδρικού ιματιοφόρου
αγάλματος – το ιμάτιο να τυλίγεται γύρω από την οσφύ, πέφτει από τον αριστερό
ώμο και συγκρατείται με το αριστερό χέρι, ενώ αφήνει ακάλυπτο το στήθος.
– Ανάγλυφο με σκηνή συμποσίου. Εικονίζεται ζεύγος ανακεκλιμένο σε κλίνη. Στα πόδια της κλίνης καθιστή σε δίφρο
γυναικεία μορφή. Πίσω από την κλίνη μικρός δούλος, τράπεζα με εδέσματα και
δέντρο γύρω από το οποίο τυλίγεται φίδι (παράσταση νεκροδείπνου ή αφηρωισμένων
νεκρών;).
– Ανάγλυφο με σκηνή
νεκροδείπνου. Eικονίζεται ανδρική μορφή σε κλίνη, στην άκρη της καθιστή
γυναικεία μορφή με χιτώνα και ιμάτιο πατά σε υποπόδιο. H παράσταση ορίζεται από
παραστάδες που φέρουν γείσο με ακροκέραμα.
– Κορμός θωρακοφόρου ανδρικού
αγάλματος, ρωμαϊκής εποχής.
– Κάτω τμήμα γυναικείου
ημίγυμνου αγάλματος με συμφυή πλίνθο. Tο ιμάτιο τυλίγεται γύρω από την οσφύ και
πέφτει με πλούσιες πτυχές ως τα πόδια (Αφροδίτη;).
– Τμήμα χρυσού στεφανιού με
φύλλα και καρπούς.
– Μαρμάρινα θωράκια, κιονόκρανα
μαρμάρινες ασπίδες, και άλλα μέρη παλαιοχριστιανικών βασιλικών.
– Μαρμάρινο οικόσημο της
οικογένειας Κουερίνι (Querini) διοικητών του νησιού, από το ενετικό κάστρο της
Χώρας.
ΠΗΓΗ: ΑΣΤΥΠΑΛΑΙΑ. Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης
Ελλάδος περιήγησις». Γ. Λεκάκης “Αστυπαλαια, η Τράπεζα των Θεών”, εκδ. Αέροπος. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 3.2.2019.
