Του Γιώργου Λεκάκη
Η ιταλική
πίτσα προέρχεται από την αρχαία ελληνική πηκτή > πήττα > πίττα / πίτα >
Τοιχογραφία
που αποκαλύφθηκε στον διάδρομο ενός σπιτιού, στην περιοχή Regio IX της
κεντρικής Πομπηίας, δείχνει έναν πολυτελή ασημένιο δίσκο, με ένα στρογγυλό ψωμί
(σαν πίτσα), φρέσκα και αποξηραμένα φρούτα (ρόδια ή χουρμάδες), ένα κύπελλο του
κρασιού, μπαχαρικά και ένα είδος εμβάμματος / σάλτσας πέστο.
Η εικόνα είναι
2.000 χρόνων.
Ο Gabriel
Zuchtriegel, διευθυντής του Αρχαιολογικού Πάρκου της Πομπηίας, είπε ότι απεικονίζει
μια αρχαιότερη ελληνική παράδοση προσφοράς δώρων στους φιλοξενούμενους – σήμερα το λέμε… wellcome drink – που
τεκμηριώνεται και από τους συγγραφείς της ρωμαϊκής εποχής, Βιργίλιο και
Φιλόστρατο. Το δε απλό γεύμα, σε μια ασημένια πιατέλα, παραπέμπει στο βουκολικό
και το ιερό.
Στο ίδιο
σπίτι ανακαλύφθηκαν και τα λείψανα τριών ανθρώπων, προσφάτως, κοντά στον φούρνο
της οικίας.
Ως γνωστόν, η
έκρηξη του Βεζούβιου, το 79 μ.Χ., έθαψε την Πομπηία κάτω από στάχτη, παγώνοντας
την πόλη και τους κατοίκους της στον χρόνο. Οι αρχαιολόγοι την ανακάλυψαν τον
16ο αιώνα. Απέχει μόνον 23 χλμ. από την πόλη της Νεάπολης (αρχαιοτάτη ελληνική πόλη, που θεωρείται το «σύγχρονο
σπίτι της ιταλικής πίτσας», και προστατεύεται από την Unesco.
Στην τραπεζαρία (triclinium) ευρέθησαν τοιχογραφίες σε μαύρο φόντο, σκηνές από την “Ιλιάδα” του Ομήρου, με την Ωραία Ελένη, τον υπηρέτη της, και τον Πάρι, με ένα κυνηγόσκυλο στα πόδια της – και επιγραφή στα ελληνικά που γράφει ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ και ΕΛΕΝΗ.
Σε άλλη ο Απόλλων γυμνός με κιθάρα, πηγαίνει να συμβουλευτεί τους χρησμούς της Κασσάνδρας.
Σε άλλη, ο μύθος της Λήδας και του Δία που μεταμορφώθηκε σε κύκνο για να την αποπλανήσει. Ευρέθησαν επίσης σε γωνίες του δόμου ένας μονομάχος και ένας αποτροπαϊκός φαλλός.
ΠΗΓΗ: J.
Gregory «Pompeii archaeologists discover ‘pizza’ painting», BBC News, 28.6.2023.
AJA. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,
29.6.2023.
