Του Γιώργου Λεκάκη
Από τον ΦΡΑΤΤΗ, στις 10-11
Σεπτεμβρίου 2022, δημοπρατούνται έγγραφα και σπάνια τεκμήρια για την Σάμο και
την Ικαρία.
ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ:
Πολυκάρπου Σμύρνης[1]:
– POLYCARPI ET IGNATII PISTOLAE una cum vetere vulgata interpretatione
Latina, ex trium manuscriptorum codicum collatione, integritati suae restitut.
Accessit & Ignatianarum epistolarum versio antiqua alia, ex duobus
manuscriptis in Angli repertis, nunc primim in lucem edita.
Quibus praefixa est, non de Ignatii solm & Polycarpi scriptis, sed etiam de
apostolicis constitutionibus & canonibus Clementi Romano tributis, Iacobi
Vsserii Archiepiscopi Armachani dissertatio. Oxoniae, excudebat Leonardus
Licfield Academiae, 1644. 4o, σ. Cxlvi 1χ.α. 1λ. 243. ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ στα ελληνικά! Πολυκάρπου και
Ιγνατίου επιστολές, μαζί με την παλαιά λαϊκή λατινική ερμηνεία, από τη συλλογή
τριών χειρογράφων κωδίκων, που αποκαταστάθηκαν στο ακέραιό τους. Μια άλλη
αρχαία εκδοχή των επιστολών του Ιγνατίου προστέθηκε, από δύο χειρόγραφα που
βρέθηκαν στα αγγλικά, και που τώρα δημοσιεύονται για πρώτη φορά. Τα αποστολικά
συντάγματα και οι κανόνες που αποδίδονται στον Κλήμη Ρώμης[2]. Η
διατριβή του Ιακώβου Βσερίου, αρχιεπισκόπου Αρμαχάνι, έκδοση Leonard Licfield
Academy, Οξφόρδη, 1644.
– IN POLYCARPIANAM EPISTOLARUM IGNATIANARUM syllogen annotationes, numeris
ad marginem interiorem appositis respondentes. In quibus graecorum Ignatii
exemplarium, & inter se, & cum utraque vetere Latina interpretatione,
comparatio continetur. Oxaniae, excudebat Henri Hall, 1644. 4o, σ. 2χ.α. 53 3λ. Πρώτη ελληνική έκδοση. Η σελίδα τίτλου και οι σελ. (239)-243 είναι δεμένα σε
λάθος σημείο. Συλλογικός σχολιασμός των επιστολών του Ιγνατίου, από τον Πολύκαρπο.
Σύγκριση των ελληνικών αντιγράφων του Ιγνατίου, και μεταξύ τους, και με τις δύο
παλαιές λατινικές ερμηνείες, τυπωμένο από τον Henry Hall, Οξφόρδη, 1644.
– IGNATII ANTIOCHENI RT POLYCARPI Smyrnensis episcopi Martyria, ab his qui
Passioni ipserum interfuerant descripta. Jacobus Usserius Armachanus editit,
& notis illustravit. Accesserunt ejusdem, in epistolas Ignatio adscriptas,
Annotationes. Londini, Georgii Thomasoni ad insigne Rosae Coronataein
Coemiterio S. Pauli, 1647. 4o, σ. 5χ.α., 1λ. 132.
Σπάνιο. Τα μαρτύρια του Ιγνατίου
Αντιοχείας, και Πολυκάρπου, επισκόπου Σμύρνης, όπως περιγράφονται από παρόντες.
Ο Jacobus Usserius Armachanus το δημοσίευσε και το απεικόνισε με σημειώσεις.
Σχολιασμοί του ίδιου, που αποδίδονται στις επιστολές του Ιγνατίου, έκδοση του George
Thomason στο Rose Coronataein St. Paul’s Cemetery, Λονδίνο, 1647.
ΒΙΒΛΙΑ:
– ΒΕΖΟΥΤ ΛΕΩΝ “ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΗ, η σύντομος έκθεσις του Πλανητικού Συστήματος. Συνταχθείσα μεν γαλλιστί υπό Λέοντος Βεζούτ, μέλους της ασιατικής εταιρείας και της γεωγραφίας εν Παρισίοις κτλ. Μεταφρασθείσα δε εις την νεωτέραν ελληνικήν γλώσσαν προς χρήσιν των εν τη Ελλάδι προκατακτικών σχολείων υπό Π. Ιωαννίδου Σμυρναίου“. Εν Παρισίοις, Φιρμίνου Διδότου, 1825. 8ο, σ. Χ 60. Ηλιού: 1825.12
– ΠΡΩΤΟΔΙΚΟΣ ΙΩΑΝ. “ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ Α. ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ”. Γυμνασιάρχου Αθηνών. Αναγνωσθείσα εν τω της Σμύρνης Αναγνωστήριω.
Τύποις Σμύρνης, 1872. 8ο, σ. 32.1 πίν. εξώφ. Αρχικά εξώφυλλα. Η-Π:
1872.59.
– ΡΩΝΑΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ “ΣΜΥΡΝΕΪΚΕΣ
ΗΘΟΓΡΑΦΙΕΣ”. Αθήνα, 1963. 8ο, σ. 80.
– ΣΟΛΟΜΩΝΙΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΣΩΚΡ. “Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΗ ΣΜΥΡΝΗ”. Βραβείον Ακαδημίας Αθηνών.
Αθήνα, 1961. 8ο, σ. 430.
– ΤΑ 50 ΕΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΟΥ κ. Γ.
ΜΩΡΑΪΤΟΥ, 1897 – 1947. Σμύρνη – Αλεξάνδρεια. 8ο, σ. 80+πιν.
ΝΕΑΝΙΚΟ ΛΕΥΚΩΜΑ:
– ΣΜΥΡΝΗ ΛΕΥΚΩΜΑ. “Χαρίεσσα Μορφή”. Χειρόγραφο, 1914. Καταγράφονται σκέψεις και σχέσεις μεταξύ της τοπικής νεολαίας σύμφωνα με τα ήθη – έθιμα και τις παραδόσεις της πόλης. Φιλολογικά, λαογραφικά, ιστορικά, ταξιδιωτικά, σχέσεων των φύλων και πολλά άλλα θέματα με τις κατάλληλες απαντήσεις πολλών νέων. Περιλαμβάνει δύο μέρη. Το 1ο διαιρείται σε 49 ενότητες και στο 2ο καταγράφονται αφιερώματα, ποιήματα, διηγήματα, κλπ. Είναι ζωγραφισμένα με ιδιαίτερο τρόπο το εξώφυλλο και οι αριθμοί των ενοτήτων. Ιδιοκτήτης ήταν νεαρός έφηβος Σμυρναίος. Μεγάλος τόμος πολλών σελίδων.
ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ
– LE LEVANT IV Annee, II Periode, No.1. Smyrne, 30.7.1921. Débouches d’ Asie. L’importance
économique de Smyrne et de son Hinterland. L’ Anatolie en guerre. Μα εναφορές από το
ελληνοτουρκικό μέτωπο. 2ο, σ. 4. Στα γαλλικά.
– L‘ INDEPEPENDANT:
– Quotidien du soir. Troisiéme anne, no 882. Smyrne, 30.7.1921.
Αναφορές στο Ελληνοτουρκικό ζήτημα, διεθνείς σχέσεις. 2ο, μονόφυλλο. Στα γαλλικά.
– Quotidien du soir. Troisiéme anne, no 880. Smyrne, 28.7.1921. Le genéral Papoulas fait
un eloquent
exposé de l’
euvre
de l’armée
hellenique.
Αναφορά στις ελληνοτουρκικές μάχες και τις
διεθνείς αντιδράσεις. 2ο, μονόφυλλο. Στα γαλλικά.
– ΕΜΠΡΟΣ Έτος 28ον, Αριθμός
10014. Αθήνα, 14.9.1924. Τραγωδίας Επέτειος. Η σημερινή επέτειος του
εμπρησμού της Σμύρνης. 2o, σ. 2.
– ΕΣΤΙΑ Έτος ΙΑ, αριθμός 1664.
Σμύρνη, 28 Ιουλίου 1921. Τα πεπρωμένα της φυλής μας – Οι στρατηγοί των…
Αυτοκινήτων. Ο αγών του Εσκή Σεχίρ. Νέα από το μέτωπο, αναφορές στις
διπλωματικές σχέσεις της Ελλάδας. 2ο, σ. 4. 25 30
ΕΣΤΙΑ Έτος ΙΑ, αριθμός 1658.
Σμύρνη, 12 Ιουλίου 1921. Θα εισέλθωμεν. Αναφορά στην πορεία του Κεμάλ προς
την Κωνσταντινούπολη. Εις το Γ’ Στρατιωτικό Νοσοκομείον οι νοσηλευόμενοι Τούρκοι
τραυματίαι. 2ο, σ. 4. 25 30
ΕΣΤΙΑ Έτος ΙΑ, Αριθμός 1665.
Σμύρνη, 19 Ιουλίου 1921. Η σημασία της μάχης της 8ης Ιουλίου. Ο Κεμάλ απηλπισμένος.
Αναφορές από το μέτωπο και τα διπλωματικά τεκταινόμενα. 2ο, σ. 4.
– ΘΑΡΡΟΣ Έτος 9ον, αριθ. 2860.
Σμύρνη, 75 Ιουλίου 1921. Είμεθα οι νικηταί. Η θέσις του Κεμάλ απελπιστική. Η
Τουρκία ζητά ειρήνην. 2ο, μονόφυλλο.
ΘΑΡΡΟΣ Έτος 9ον, αριθ. 2858.
Σμύρνη, 15 Ιουλίου 1921. Οι σπασμοί της απελπισίας. Αι νίκαι. Η μεγάλη εκ
παρατάξεως μάχη προς ανάκτησιν του Δορυλαίου. Πλήρης περιγραφή της μεγάλης
μάχης. Αναφορές στο μέτωπο και τις διεθνείς αντιδράσεις. 2ο, μονόφυλλο.
– ΚΟΣΜΟΣ Πρωινή ανεξάρτητος
εφημερίς. Έτος 11ον, Περίοδος 4η, Αριθμός 1048. Σμύρνη 18 Ιουλίου 1921. Και
θέλησιν και δύναμιν. Περί την κατάληψιν της Κιουταχείας. Οι Τούρκοι οχυρούνται
εις Σαγγαρίον. Η οργάνωσις των καταληφθείσων θέσεων. Αθρόοι οι κεμαλικοί
λιποτάκται. 2ο, μονόφυλλο.
– ΠΑΤΡΙΣ Πρωινή Εθνική
Εφημερίς. Έτος Γ, Αριθμός 657, Περίοδος Β’. Σμύρνη, 17 Ιουλίου 1921. Η
ψυχολογία της νίκης. Πάνδημος δοξολογία εις την Κιουταχίαν και στην Πόλη. Ο
στρατός εκκαθαρίζει την καταλειφθείσαν χώραν. 2ο, μονόφυλλο.
ΠΑΤΡΙΣ Πρωινή Εθνική
Εφημερίς. Έτος Γ’, Αριθμός 656. Σμύρνη, 16 Ιουλίου
1921. Η κρίσιμη μάχη της 8 Ιουλίου. Η μεγάλη μάχη του Εσκή – Σεχήρ. Η μάχη του
Τσιλχαννάρ είναι η τελευταία προσπάθεια. Η Τουρκία έτοιμη να υπογράψει ειρήνην.
Αναφορές από το μέτωπο και τις διεθνές σχέσεις. 2ο, μονόφυλλο.
– ΤΗΛΕΓΡΑΦΟΣ Έτος 10ον, Αριθ.
3430. Σμύρνη, 14 Ιουλίου 1921. Η νίκη του Εσκή Σεχίρ. Αι συνέπειαι της νίκης. Η
Τουρκία ζητεί ειρήνην. Ο απολογισμός των λαφύρων. Ο Κεμάλ προς την Άγκυραν. 2ο,
σ. 4. 25 30
ΤΗΛΕΓΡΑΦΟΣ Έτος 10ον, Αριθ.
3436. Σμύρνη, 20 Ιουλίου 1921. Ελλάς, χαίρε! Αι νίκαι μας και ο
αγγλικός Τύπος. Με επιστολές και ανταποκρίσεις από το μέτωπο. 2ο, σ. 4. 25 30
ΤΗΛΕΓΡΑΦΟΣ Έτος 10ον, Αριθ.
3431. Σμύρνη, 15 Ιουλίου 1921. Πέραν του Εσκή Σεχήρ – Μάχη εκ παρατάξεως
(ημετέρου πολεμικού απεσταλμένου). Ο Κεμάλ υποχωρεί διαρκώς. 2ο, σ. 4.
ΠΑΡΤΙΤΟΥΡΕΣ
11
ιδιόχειρες παρτιτούρες του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΟΥΝΤΑ από το αρχείο του σπουδαίου Σμυρνιού συνθέτη. Περιέχουν 7 εντελώς ανέκδοτα
και αδημοσίευτα κομμάτια τα: Φυλακισμένος Ντερβίσης, Ζεϋμπέκικο αρ. 4, Τα μάτια
της, Συρτός, Στη Σκερτερία, Τι μου κοπανάς Ρετσέτες καθως και το ζεϋμπέκικο Μάρκος και Μπάτης. Το τελευταίο παρουσιάζει ιδιαίτερο ιστορικό
ενδιαφέρον καθώς έχουμε αναφορά στους Μάρκο Βαμβακάρη και Γιώργο Μπάτη,
ιστορικά πρόσωπα του ρεμπέτικου τραγουδιού. Η συλλογή Τούντα κλείνει με
ιδιόχειρες παρτιτούρες μεγάλων του επιτυχιών όπως, Το μπαρμπούτι, Κουβέντα με
τον Χάρο (κιθάρα), Λιλή η Σκανδαλιάρη, Ας τα Κόλπα και μία μη ιδιόχειρη που
είναι τμήμα του αρχείου του συνθέτη, με το τραγούδι Καραβοκύρη μου Χρυσέ.
Επίσης
4 παρτιτούρες του μεγάλου συνθέτη του ρεμπέτικου Ιάκωβου Μοντανάρη (1892-1965)
γνωστού από το περίφημο τραγούδι Κακούργα Πεθερά το οποίο είχε το ρεκόρ με τις
περισσότερες πωλήσεις στην ιστορία του γραμμοφώνου. Εδω περιλαμβάνονται 2
ανέκδοτες ιδιόχειρες προπολεμικές παρτιτούρες του συνθέτη με το τραγούδι
Χωριατοπούλα και τον άγνωστο Ύμνο των Ποδοσφαιριστών, καθώς και 2 παρτιτούρες των
κομματιών, Στην Πολη δεν Ξαναπατώ και Αρμενάκι.
ΚΑΡΤ ΠΟΣΤΑΛ
ΣΜΥΡΝΗ. Γυναίκες εργαζόμεναι
προς κατασκευήν τάπητων. Decipris, No 165. Ταχ. 1912.
SMYRNE. Pont a Magnesie p. Smyrne. 1901.
SMYRNE. Une Rue a Magnesie du Sypil. Ταχ. 1904.
SMYRNE. Jeinturerie des laines pour tapis. Ταχ. 1905.
SMYRNE BERGAMOS. No 4.
SMYRNE. Ancien Pont a Pergame. S. Sarantopoulos.
SMYRNE. La Grande Eglise Armenienne.
SMYRNE. Les Alentours. La rue large de Cordelio. Maison Homere, Passage
Tenekides, No 79. Ταχ. 1907.
Υπό τον τίτλο SOUVENIR DE
SMYRNE:
Les Qwuais du faoubourg de Cordelio. Editeur Dermond, No 312.
Ruines de Laodicee. Wurthla & Sohn.
Υπό τον τίτλο SALUT DE SMYRNE:
Propyllees du Temple de Jupiter a Magnesie du Meandre. P. L. Dermont.
Entrée du Theatre de Pergame. J. Molko, No 4695.
Les ruines d’ un Temple a Pergame. P. L. Dermont.
VUE GENERALE DE PHILADELPHIE (Alascheir).
Colonnes du Temple de Cybele et Ravin du Pactole a Sardes. P. L.
Dermont.
Υπό τον τίτλο SOUVENIR D’ ORIENT:
Smyrne. Jeunes filles turquesd’ Ouchak travaillant aux tapis turcs. J.
Molko, No 3345.
Smyrne. Femme kurde. A. Virabian.
ΧΑΛΚΟΓΡΑΦΙΕΣ:
GOUFFIER Ch. CARTE DU GOLE ET DE LA VILLE DE SMYRNE. 1782.
Επιχρωματισμένη χαλκογραφία της Σμύρνης. Διαστάσεις 22,5 x 36 εκ. Σε κορνίζα.
VERASCOPE RICHARD ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ
ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ. Μικρά Ασία. Σμύρνη, Κωνσταντινούπολη, Πέργαμος, Μαγνησία, Έφεσος
κ.α. 67 γυάλινες πλάκες με απόψεις, εικόνες καθημερινής ζωής, λιμάνια, γέφυρες,
δρόμους, αρχαία μνημεία κ.α.. Διαστάσεις κάθε πλάκας 10,5 x 4,5 εκ. (67)
EL BEDER ΣΜΥΡΝΗ. 1874.
Χονδροχάρτονη αλμπουμίνα (CDV) Έλληνα ιερωμένου, με χρονολογημένη ιδιόχειρη
αφιέρωση με μελάνι στο πίσω μέρος. Οβάλ, διαστάσεις 4,5 x 6,5 εκ.
EL BEDER CASTANIA FRERES, SMYRNE. 1875. Χονδροχάρτονη αλμπουμίνα (CDV) Έλληνα με παραδοσιακή
φορεσιά. Χρονολογημένο χειρόγραφο κείμενο με μελάνι στο πίσω μέρος. Διαστάσεις
5,5 x 9,5 εκ.
– ΣΜΥΡΝΑΙΙΚΑ
ΚΟΥΤΑΛΑΚΙΑ ΚΑΙ ΠΗΡΟΥΝΑΚΙΑ. 36 τεμάχια, από διαφορετικά σετ. Με ανάγλυφο φυτικό
διάκοσμο και χαραγμένα αρχικά. Εμπίεστες σφραγίδες των κατασκευαστών “Θ.
Αργυρόπουλος”, “Ατζιτήρη”, “Γ. Περπιράκης”, “Ι.
Καφταντζόπουλος, Σμύρνη”, “Υ. Μανουσάκης”,
“Κατρανόπουλος”, “Manousso”.
Μήκος 16,5 εκ.
– ΚΟΥΤΑΛΑΚΙΑ ΣΜΥΡΝΗΣ 24
τεμάχια, από 5 διαφορετικά σετ. Με φυτικό, γεωμετρικό διάκοσμο και χαραγμένα
αρχικά γράμματα. Μηκος 14 έως 15,5 εκ.
– ΣΜΥΡΝΑΙΙΚΑ
ΚΟΥΤΑΛΑΚΙΑ 24 τεμάχια, από 4 διαφορετικά σετ. Με γεωμετρικό διάκοσμο, σφραγίδες
και ντουράδες. Μήκος 15,5 έως 17 εκ.
– ΚΟΥΤΑΛΑΚΙΑ ΚΑΙ ΠΙΑΤΑΚΙΑ ΑΠΟ
ΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗ. Τέσσερα γυάλινα πιατάκια γλυκού, το ένα βαθύ. Διάμετρος 13,5 έως 16
εκ. 13 κουταλάκια γλυκού, ασημένια, τα 8 επιχρυσωμένα. Από 3 διαφορετικά σετ.
Μήκος 11,5 έως 12,5 εκ.
– ΣΜΥΡΝΗ 5 ΜΑΧΑΙΡΙΑ ΒΟΥΤΥΡΟΥ. Με
σφραγίδα “Georgios Gran dou, Smyrne” και φυτικό διάκοσμο στη λαβή. Μήκος
24 εκ.
– ΓΛΥΚΟΔΟΧΕΙΟ Ασημένιο. Στο
κάτω μέρος εμπίεστη σφραγίδα “Δ. Καπελέτης Σμύρνη”. Ύψος 14,5 εκ. Στο
πιατάκι, εμπίεστη σφραγίδα “G”. Διάμετρος 14 εκ.
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης “Ελληνική Βιβλιογραφία”. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.9.2022.
[1] Ο
Πολύκαρπος (69 / 80 – 155 / 167 μ.Χ.) ήταν επίσκοπος Σμύρνης τον 2ο αιώνα
μ.Χ., ίσως μαθητής του αποστόλου Ιωάννη! Βρήκε μαρτυρικό θάνατο! Αναγνωρίσθηκε
ως άγιος από την Ορθόδοξη, την Καθολική, την Λουθηρανική και την Αγγλικανική
εκκλησία.
Είναι γνωστό ότι είναι συντάκτης πολλών επιστολών, αλλά
έχει διασωθεί μόνον μία: Η «προς Φιλιππησίους» / Φιλίππους. Η επιστολή είναι
πρακτική-συμβουλευτική. Συνοδεύει τις επιστολές του Ιγνάτιου Αντιοχείας, τις
οποίες του έχουν ζητήσει οι Φιλιππήσιοι. Θίγει την ενσάρκωση του Ιησού. Οι παραπάνω
εκδόσεις φαίνεται να διασώζουν και άλλα του Πολυκάρπου.
[2] Ο
Πολύκαρπος θεωρείται ένας από τους τρεις κύριους Αποστολικούς Πατέρες, μαζί με
τον Κλήμη της Ρώμης και τον Ιγνάτιο της Αντιόχειας.