Του Γιώργου Λεκάκη
αρχαία ελληνικά έργα τέχνης και σχέδια, κλεμμένα[1] από τον
7ο λόρδο του Έλγιν, Τόμας Μπρους / Thomas Bruce, 7th Earl of Elgin –
πιο απλά γνωστό στην συνείδηση των Ελλήνων ως κλέφτη λόρδο Έλγιν – τα οποία
αγόρασε παρανόμως το Βρετανικό Μουσείο και εξακολουθεί παρανόμως να κατέχει,
επιλέγω σήμερα να σας παρουσιάσω…
…ενεπίγραφο αναθηματικό
ανάγλυφο (8,89 Χ 13,97 εκατ.) σε μάρμαρο Πεντέλης, που εικονίζει μάτια[2]. Είχε αφιερωθεί
στον Δία (!) και τοποθετηθεί στο ιερό του Υψίστου Διός, που ήταν στην Πνύκα, από
κάποιαν Φιλημάτιδα[3] – και όχι κάποιον Φιλημάτι:
– είτε με την ελπίδα της πρόληψης της ασθένειας των ματιών της,
– είτε
για μια ευχαριστήρια προσφορά για την θεραπεία παθήσεως των ματιών της,
– είτε, τέλος, για να έχουν ή να συνεχίσουν να έχουν ωραία μάτια…
Κατά τον ίδιο τρόπο, την ίδια δοξασία και πίστη, που και σήμερα οι χριστιανοί κάνουν τάματα… |
ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκάκης “ΤΑΜΑΤΑ και ΑΝΑΘΗΜΑΤΑ”.
Υπολογίζεται
έργο του 2ου – 3ου μ.Χ. αιώνα, που κατά την ομολογία του
κλέπτη, ευρέθη κοντά στην Πνύκα. Η γλώσσα της επιγραφής είναι φυσικά στα ελληνικά
«ΦΙΛΗΜΑΤΙΝ [Ε]ΥΧΗΝ ΑΝΕ[Θ]ΗΚΕΝ».
Το Βρετανικό Μουσείο το
αγόρασε από τον Έλγιν το 1816 (αρ. 1816.0610.214 – εκτίθεται στην προθήκη G69/dc12)…
Πολλά και τα κλεμμένα εκ της Πνυκός, από την Έλγιν – ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΠΡΟΣΕΧΩΣ…
ΠΗΓΕΣ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 2.4.2020.
– Γ. Λεκάκης “Τάματα και Αναθήματα”, 2000.
– «Sculpture / Catalogue of Greek Sculpture in the British Museum», 801.
– «Inscription / The Collection of Ancient Greek Inscriptions in the
British Museum», 68.
– CIG 506.
– Edward Dodwell και Simone Pomardi «In
search of Classical Greece: travel drawings», 1805-1806, όπου εικονίζεται το συγκεκριμένο ανάγλυφο! Άρα υπάρχει ΚΑΙ οπτική τεκμηρίωσή του! ΔΕΙΤΕ την στην παρακάτω φωτογραφία:
[1] Θυμίζω ότι κάποια από αυτά, δεν είναι μόνο απλώς…
«κλεμμένα», αλλά και άνευ αδείας φρικιαστικώς βιαίως αποσπασθέντα, όπως τα
γλυπτά της Ακροπόλεως και όχι μόνον του Παρθενώνος…
[2] Σημειώνω ότι και άλλο παρόμοιο ανάγλυφο, επίσης από
την Πνύκα, εικονίζει μάτια, με την επιγραφή ΥΨΙΣΤΩ, δηλ. αφιερωμένο στον ΥΨΙΣΤΟ
(ΔΙΑ). Ο 4ος κόμης του Αμπερντίν, το επήρε το 1803 και ο 5ος κόμης του
Αμπερντίν το πούλησε στο Βρετ. Μουσείο, το 1861. C.I.G. 499. Συνήθως τέτοια αναθηματικά ανάγλυφα
αφιερώνονταν στα ασκληπιεία.
[3] Το όνομα είναι αμαρτύρητο στην ελληνική γραμματεία!
στον Ύψιστο Δία της Πνυκός: Αφιέρωσαν – πλην της Φιλημάτιδος – η Τερτία, η
Ολυμπιάς, η Εισιάς, η Ετυχίς, η Κλαυδία Πρέπουσα, η Ονησίμη, και προφανώς και άλλες…
Τι ωραίο που θα ήταν, να στηθεί μια πλάκα / στήλη με αυτά τα μάτια
και από κάτω όλα τα προαναφερόμενα γυναικεία ονόματα,
όπως κάποτε το ήθελαν αυτές οι Ελληνίδες…