Του Γιώργου Λεκάκη
Απροσδόκητες γνώσεις προκύπτουν συχνά
όταν επιστήμονες από διαφορετικούς κλάδους συγκεντρώνονται για έρευνα. Αυτό
συνέβη στον αρχαιολόγο Brendan Foley (του Woods Hole Oceanographic Institute)
και την γενετίστρια περιβάλλοντος Maria Hansson (του Πανεπιστημίου Lund Σουηδίας).
Χρησιμοποιώντας ένα αυτόνομο υποβρύχιο
όχημα, ένα ρομπότ, είχε προσφάτως ερευνήσει ένα κλασσικών χρόνων ναυάγιο, κοντά στην Χίου αλλά ήταν απογοητευμένος για την αδυναμία του να εντοπίσει το φορτίο του
πλοίου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκάκης “Αρχαία και σύγχρονα ναυάγια των ελληνικών θαλασσών”.
«Κάνουν αναλύσεις DNA στα αγγεία,
σωστά;», ρώτησε ο κ. Χάνσον.
Σε συνεργασία με το ελληνικό Υπουργείο
Πολιτισμού, ο κ. Foley επήρε δείγματα από δύο αμφορείς που ανακαλύφθηκαν στο
ναυάγιο της Χίου. Η κ. Χάνσον στην συνέχεια πραγματοποίησε τυπικές δοκιμές DNA
στο εργαστήριό της στην Σουηδία για να διαπιστώσει εάν είχε επιβιώσει γενετικό
υλικό, πάνω από 2.400 χρόνια, στον βυθό της θάλασσας. «Μέχρι τώρα, όλοι πίστευαν
ότι το θαλάσσιο περιβάλλον θα ήταν ένα άθλιο μέρος για την διατήρηση του
DNA”, λέει ο κ. Foley.
Κι όμως…
Η κ. Hansson βρήκε γενετικά ίχνη ελιάς και ρίγανης στον έναν αμφορέα, και ρητίνη δένδρων στον άλλο – άμεση απόδειξη
του αρχικού περιεχομένου. Το βότανο θα είχε αρωματίσει και διατηρήσει το προϊόν της ελιάς, το ελαιόλαδο.
«Μπορούμε να δούμε τώρα τι έκαναν
αυτοί οι αρχαίοι άνθρωποι, για να ενισχύσουν τις οικονομίες τους», λέει ο κ. Foley.
«Τώρα ξέρουμε ότι είχαν κάτι, που έχει και καλή γεύση. και θα διαρκούσε
περισσότερο».
Οι Foley και ο Hansson οραματίζονται
να «δοκιμάσουν» αμφορείς από ναυάγια όλης της Μεσογείου για να δημιουργήσουν
μια σαφέστερη εικόνα της αρχαίας οικονομίας, από ό,τι είχαμε δει ποτέ στο
παρελθόν….
ΠΗΓΗ: S. S. Patel «Diving into History: Submerged DNA», AjA,
vol. 62, αρ. 4, Ιουλ./Αυγ. 2009. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.9.2009.
