Του Γιώργου Λεκάκη
Βούλγαροι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν
μία ακόμη «προϊστορική» πήλινη πλάκα με πιθανώς προ-αλφαβητικά γράμματα ή πρωτο-γλυπτά,
αυτήν την φορά σε έναν μεγάλο οικισμό 7.000 χρόνων, από την πόλη Βάτα / Bata /
Buta κοντά στο Panagyurishte της Φιλιππούπολης / Plovdiv στην νυν Νότια-Κεντρική Βουλγαρία, που
προέρχεται από την περίοδο μετάβασης μεταξύ της Ύστερης Νεολιθικής και Πρώιμης
Χαλκολιθικής (Αινολιθικής / Aeneolithic, Εποχής του Χαλκού).
Δεν είναι αποδεδειγμένο, έως
τώρα. Αλλά φαίνεται εύλογα ότι η νεοευρεθείσα πλάκα κεραμικής με τα σκαλιστά
σημάδια της, θα μπορούσε να έχει έναν τύπο πρωτο-γραφής, μια πολύ πρώιμη μορφή
μεταφοράς πληροφοριών με γραπτά μέσα.
Η πρόσφατα ανακαλυφθείσα
προ-αλφαβητική γραφή του 5.000 π.Χ., είναι η 9η ανακάλυψη αυτού του είδους
μόνο στην έκταση της αρχαίας Θράκης!
Η τελευταίως ευρεθείσα «προϊστορική»
κεραμική πλάκα με πιθανή πρωτο-γραφή παρουσιάσθηκε στην ετήσια έκθεση
«Βουλγαρική Αρχαιολογία 2020» στο Εθνικό Ινστιτούτο και Μουσείο Αρχαιολογίας
στην Σόφια, η οποία άνοιξε τον Φεβρουάριο του 2021.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΑΡΧΑΙΑ ΘΡΑΚΗ, ΕΔΩ.
Παρόμοια «προϊστορικά»
προ-αλφαβητικά γράμματα από την αρχαία Θράκη, έχουν βρεθεί:
1. Σε κεραμικά αντικείμενα 8.000-7.000 χρόνων, πολλά από
αυτά με το ίδιο ελλειπτικό σχήμα, έχουν βρεθεί και στις δύο πλευρές των
Βαλκανικών Ορέων (Stara Planina), δηλαδή τόσο στον Βορρά όσο και στην Νότια νυν
Βουλγαρία.
2. Σε μια μικρή κεραμική πλάκα της 6ης χιλιετίας π.Χ. με γραπτά σημεία, που
βρέθηκε το 2017 κοντά στην Νέα Ζαγορά / Nova Zagora της Νότιας Βουλγαρίας.
3. Σε ένα κεραμικό θραύσμα 7.000 χρόνων με προ-αλφαβητική γραφή, το οποίο
βρέθηκε το 2016 σε έναν προϊστορικό οικισμό της Χαλκολιθικής, κάτω από τον
αρχαίο οδικό σταθμό Ad Putea, στην πόλη Riben της Βόρειας Βουλγαρίας.
4. Σε κεραμικό σχεδόν
7.000 χρόνων, με το προ-αλφαβητική γραφή ανακαλύφθηκε κοντά στην πόλη Πύργος / Μπουργκάς
της Μαύρης Θάλασσας, το 2008, αλλά αποκαλύφθηκε στο κοινό μόνο το 2016.
5. Ένα από τα πιο διάσημα
αρχαιολογικά αντικείμενα με προ-αλφαβητική γραφή, μέχρι στιγμής, ήταν τα
λεγόμενα Gradeshnitsa Tablets, που ανακαλύφθηκαν το 1969 κοντά στην πόλη
Gradeshnitsa, της Βράτσας / Vratsa, στην βορειοδυτική Βουλγαρία. Αντικείμενα
συγκρίσιμα με τα δισκία Gradeshnitsa έχουν επίσης βρεθεί επίσης στην σημερινή έκταση
της Ρουμανίας (επίσης αρχαία Θράκη), δηλαδή βόρεια του ποταμού Ίστρου / Δούναβη.
6. Διάσημα αντικείμενα με
γραφή προ-αλφαβήτου είναι οι στρογγυλές πήλινες πλάκες ή σφραγίδες, που βρέθηκαν
το Καράνοβο / Karanovo στην περιοχή Sliven, στην νυν Νοτιοανατολική Βουλγαρία, τα
οποία προέρχονται από την Ύστερη Χαλκολιθική, πιο συγκεκριμένα το δεύτερο μισό
της 4ης χιλιετίας π.Χ.
7. Από περίπου την ίδια περίοδο,
υπάρχει επίσης ένα σύνολο 9 βαρών αργαλειού, 6.000 χρόνων, χαραγμένων ίσως με πρωτότυπα
γράμματα. Τα προϊστορικά βάρη του αργαλειού διατηρούνται στο Μουσείο Ιστορίας
της Γκόρνα Οριαχόβιτσα – ΔΙΑΒΑΣΤΕ το ΕΔΩ.
8. Σε έναν χαλκολιθικής εποχής οικισμό 7.000 χρόνων στο Τέλις / Telish, του Pleven, ο
οποίος έχει αποκαλύψει έναν βωμό και κεραμικά αγγεία, επίσης με πιθανώς
πρωτότυπα γράμματα.
ΠΗΓΗ: AiB, 24 Μαρτίου 2021. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 24.3.2021.
