Η παραπάνω περιοχή του χάρτη του 1824, σήμερα… |
Fantozzi, προξένου των Δύο Σικελιών στην Αλεξάνδρεια Αιγύπτου. Την έστειλε στον
υπουργό Εξωτερικών, Λουίτζι ντε Μεδίκι του Οτατζάνο, για την ναυτική μάχη στο
νησί «Stanchiò» (= στην Κω) – (Αλεξάνδρεια, 2 Οκτωβρίου 1824):
«Ο πασάς της Αιγύπτου δεν
λαβαίνει ειδήσεις για την τύχη της στρατιάς του. Ευρωπαίοι αξιωματικοί,
εκπαιδευτές της στρατιάς του Ιμπραήμ, ενημερώνουν τον πρόξενο Fantozzi ότι ο
αιγυπτιακός στόλος αποβίβασε στην Αλικαρνασσό τα στρατεύματα για ξεκούραση και,
αφού προσόρμισε εκεί τα φορτηγά πλοία, ο Ιμπραήμ αγκυροβόλησε τα πολεμικά πλοία
στον Καραμπαρλά, ο δε τουρκικός στόλος του καπετάν πασά παρέμεινε
ελλιμενισμένος στον μυχό της Κω.
Στις 5 Σεπτεμβρίου ο ελληνικός στόλος
προσέβαλε τον τουρκικό στο αγκυροβόλιό του, αλλά όταν επενέβη και ο αιγυπτιακός
στόλος ο ελληνικός απεχώρησε για να μην βρεθεί μεταξύ δυο πυρών.
Στις 7
Σεπτεμβρίου σημειώθηκαν νέες συγκρούσεις στα ανοιχτά της Κω, και την επομένη ο
ελληνικός στόλος προσέβαλε τον τουρκοαιγυπτιακό και πυρπόλησε φρεγάτα της
Τύνιδας προκαλώντας πολλά θύματα, ανάμεσα στα οποία ήταν κι ένας υπήκοος του
Βασιλείου.
Στην συνέχεια ο Ιμπραήμ ανέλαβε, με την συγκατάθεση του καπετάν-πασά
την διοίκηση όλου του τουρκοαιγυπτιακού στόλου για να διεξαγάγει την εκστρατεία
κατά της Σάμου.
Ο ενωμένος στόλος του Ιμπραήμ στις 16 Σεπτεμβρίου κατέπλευσε
στην Σάμο και ζήτησε την υποταγή των κατοίκων που αρνήθηκαν, επειδή κοντά το
νησί βρισκόταν ο ελληνικός στόλος. Ο Ιμπραήμ δεν κατάφερε να αποβιβάσει
στρατεύματα λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών.
Σημειώθηκαν περιπτώσεις λιποταξίας
και πολλά νοσηρά κρούσματα στα τουρκοαιγυπτιακά στρατεύματα που στάθμευαν στο
μεταξύ στην Αλικαρνασσό. Οι δε καπετάνιοι των ευρωπαϊκών φορτηγών πλοίων
εξέφραζαν την δυσαρέσκειά τους για την παρατεταμένη διάρκεια της αποστολής.
Οι
Ευρωπαίοι αξιωματικοί απέστειλαν και το συνημμένο σχεδιάγραμμα με σχετικό
υπόμνημα της θέσεως των τριών στόλων κατά την ναυμαχία της 5ης Σεπτεμβρίου στο
Γέροντα.
Κατάπλους στην Αλεξάνδρεια νεότευκτου πολεμικού πλοίου του πασά της
Αιγύπτου που ναυπηγήθηκε στην Βενετία. Παρόμοια πλοία ναυπηγούνται στην Βενετία
και στην Γένοβα για λογαριασμό της Αιγύπτου. Έλληνες κουρσάροι λυμαίνονται την
νοτιοανατολική Μεσόγειο πλήττοντας ευρωπαϊκά πλοία. Ο κυβερνήτης της Κύπρου
εξαγοράζει 170 στρατιώτες που είχαν συλληφθεί από τους κουρσάρους στα ανοικτά
της Κύπρου».
ΠΗΓΕΣ: Από ντοκουμέντα της έκθεσης «Νάπολι
και Ελληνικό Ρισοργιμέντο» (Νάπολι-Αθήνα-Λευκωσία, 15-28 Μαρτίου 2021), με
δίγλωσσο σχόλιο του καθ. Γιάννης Κορίνθιου. Έγγραφο 2.10.1824 του προξένου στην
Αλεξάνδρεια, «Riccardo Fantozzi», προς τον υπουργό Εξωτερικών «cavaliere de’
Medici». Κρατικό Αρχείο Νάπολης, Υπουργείο Εξωτερικών, 2356. Γ. Κορίνθιος,
31.8.2020. ΟΔΕΓ / ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.9.2020.