Η ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

10.6 C
Athens
Πέμπτη, 18 Δεκεμβρίου, 2025

Μύθοι για το σκάκι…

Το σκάκι και οι αρχαίοι Έλληνες
Παράσταση με αρχαίους Έλληνες πολεμιστές, να παίζουν ένα επιτραπέζιο παιγνίδι.
Το ζατρίκιον είναι αρχαίο επιτραπέζιο παιγνίδι. Αρχαιολογικό εύρημα, μινωικής εποχής, από την Κνωσό, εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου! Μάλιστα αντίγραφο αυτού φιλοξενείται και στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης Νέας Υόρκης.
  • ζατρίκιον, τό = τὸ γνωστὸν παιγνίδιον, σκάκι – Σχόλ. Θεοκρ. 6.18. ζατρικιστής ο παίκτης, κλπ.
  • «παιδιὰ δὲ τοῦτο ἐκ τῆς τῶν Ἀσσυρίων τρυφῆς ἐξευρημένον καὶ εἰς ἡμᾶς ἐληλυθὸς» – Ά. Κομν. 12, σελ. 360. > ζατρικίζω = παίζω τὸ ζατρίκιον – Ονειρ. 241.
  • Αρχαία παιχνίδια στρατηγικής υπήρχαν πολλά. Στην Περσία sachrats, στην Ινδία παρόμοιο παιγνίδι λέγεται chaturanga (σανσκριτικά: caturanga), στην Κίνα xiangqi, στην Κορέα janggi, στην Ιαπωνία shogi, στην Βιρμανία sittuyin, στην Ταϋλάνδη makruk, στην Ευρώπη chess, κλπ.
Παράσταση με αρχαίους Έλληνες πολεμιστές να παίζουν ένα επιτραπέζιο παιγνίδι, παρουσία θεάς, ίσως κριτή. Το γεγονός ότι παίζουν οπλισμένοι, ίσως παραπέμπει στο σκάκι, που προϋποθέτει στρατηγική σκέψη. Ίσως να ήταν και επιτραπέζιες “στρατιωτικές ασκήσεις” τακτικής.

 

Αρχαίοι Έλληνες παίζουν σκάκι (ζατρίκιον) υπό το βλέμμα της θεάς Αθηνάς!
Μουσείο Βιέννης.
Το σκάκι και οι Βραχμάνοι
Το σκάκι στην αρχαία Αίγυπτο
“Σκάκι” σε τοιχογραφία, από τον τάφο QV66, της Νεφερτάρης στην Αίγυπτο. Μουσείο Αιγύπτου.

Στην παραπάνω εικόνα, η Θηβαία “όμορφη” Nefertari, που γνώριζε να διαβάζει και να γράφει ιερογλυφικά, η αγαπημένη Μεγάλη Βασιλική Σύζυγος του φαραώ Οσυμανδύα (κοινώς Μέγας Ραμσής Β΄) παίζει το επιτραπέζιο παιγνίδι senet, μέσα στον τάφο της (1300 – 1255 π.Χ.). Το senet (αρχαία αιγυπτιακά: znt = πέρασμα, κοπτικά sinə = περνώντας το απόγευμα), ήταν στην καθημερινή ζωή, στην Αίγυπτο, αλλά απεικονιζόταν επίσης σε τοίχους τάφων και παπύρους, στο “Βιβλίο των Νεκρών”, κ.ά. ως συμβολικό πνευματικό παιγνίδι λόγω του ονόματός του: Παιγνίδι για το πέρασμα στην μετά θάνατον ζωή. Ο νεκρός παίζει μόνος του για να κερδίσει και να πετάξει ελεύθερα στην νέα πνευματική του διάσταση με την μορφή ανθρωποκέφαλου Πουλιού Ba / Μπα, προς το «ουράνιο βασίλειο», το οποίο στην Αιγυπτο ελέγετο Πεδίον των Καλαμιών ή Aaru.

Λέων και αντιλόπη παίζουν χαρούμενοι σκάκι.
Σε πάπυρο του 1100 π.Χ. από την Αίγυπτο.
Σκακιέρα με… κρύπτη για την μεταφορά εγγράφων και μηνυμάτων!
Από το Μουσείο Δημοκρατίας στον Άη Στράτη (δωρεά Γ. Φαρσακίδη).
Φωτ.: Γ. Λεκάκη.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για το σκάκι, ΕΔΩ.
ΔΕΙΤΕ επίσης βίντεο: Κασπάροβ κατά κομπιούτερ.
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.7.2018.
ΣΚΑΚΙ, ΖΑΤΡΙΚΙΟ, ΑΘΗΝΑ, ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΟ ΠΑΙΓΝΙΔΙ, ΣΙΣΑ, ΣΙΕΛΑ, ΒΡΑΧΜΑΝΟΣ, ΣΙΤΑΡΙ, ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑ, ΤΑΦΟΣ ΝΕΦΕΡΤΑΡΙ, ΛΕΩΝ, ΑΝΤΙΛΟΠΗ, ΑΙΓΥΠΤΟΣ, ΠΑΠΥΡΟΣ, ΖΑΤΡΙΚΙΟΝ, ΒΡΑΧΜΑΝΟΙ, ΙΝΔΙΑ, ΙΝΔΙΑΝΟΙ, ΣΙΣΣΑ, ΣΚΑΚΙΕΡΑ, ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑ ΠΑΙΓΝΙΔΙΑ, ΑΥΛΙΔΑ, ΤΡΟΙΑ, ΠΑΡΙΣ, ΕΛΕΝΗ, ΜΑΤ ΒΟΣΚΟΥ, ΝΑΠΟΛΕΩΝ, ΜΑΤ ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΟΣ, ΜΑΤ ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΑ, ΑΥΛΙΣ, ΠΑΡΗΣ, ΤΡΩΙΚΑ, ΚΑΣΠΑΡΟΒ, ΚΑΣΠΑΡΩΒ, ΚΑΣΠΑΡΩΦ, ΚΑΣΠΑΡΟΦ, κρυπτη, Μουσειο Δημοκρατιας, Αη Στρατης, Φαρσακίδης Ramesses II, Ramesses the Great, ομορφη Nefertari, αναγνωση γραφη ιερογλυφικα γυναικα Μεγαλη Βασιλικη Συζυγος φαραω Οσυμανδυας Μεγας Ραμσης Β επιτραπεζιο παιγνιδι επιτραπεζια παιγνιδια senet, ταφος 14ος 13ος αιωνας πχ 1300 – 1255 αρχαια αιγυπτιακα znt = περασμα, κοπτικα sinə = περνωντας το απογευμα,  καθημερινη ζωη Αιγυπτος, εικονα τοιχος ταφοι παπυρος, Βιβλιο των Νεκρων συμβολικο πνευματικο παιχνιδι ονομα μετα θανατον θανατο ζωη νεκρος πεταγμα νεα πνευματικη διασταση μορφη ανθρωποκεφαλο Πουλι Ba / Μπα, ουρανιο βασιλειο αρχαιοι Ελληνες Αιγυπτιοι πεδιο Πεδιον των Καλαμιων ααρου Aaru θηβα θηβαια  Αρχαιολογια Αρχαιολογικο ευρημα, μινωικη εποχη Κνωσος, Αρχαιολογικο Μουσειο Ηρακλειου κρητης κρητη αντιγραφο Μητροπολιτικο Μουσειο Τεχνης MET Νεα Υορκη ΗΠΑ ζατρικιον, παιγνιδιον, παιγνιδιο παιγνιον Σχολια Θεοκριτος ζατρικιστης παικτης, παιδιας Ασσυριοι ασσυρια τρυφη εφευρεση Κομνηνη ζατρικιζω = παιζω Ονειροκριτης στρατηγικη Περσια Ινδια σανσκριτικα Κινα Κορεα Ιαπωνια Βιρμανια Ταυλανδη Ταιλανδη Ευρωπη
author avatar
ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Σχετικά Άρθρα

Οι ΗΠΑ επέστρεψαν κλεμμένο γλυπτό του Δημοσθένη, στην… Τουρκία! Η λεηλασία της Βουβώνης – του Γ. Λεκάκη

Του Γιώργου Λεκάκη Oι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής επαναπάτρισαν προσφάτως μια...

Στα ανεμοτάφια της Ικαρίας «θάβγουσι τον αέρα» σε στάμνες…

Στην αρχαία Ελλάδα, οι άνεμοι θεωρούνταν θεοί ή δαιμονικά...

Παπίκιον: Το ερειπωμένο βυζαντινό «Άγιον όρος» της Θράκης

Από τα σημαντικότερα μοναστικά κέντρα του Βυζαντίου υπήρξε το...

ΑΝΤΙΓΟΝΗ, το ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΑΝΤΙΕΞΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

Του συγγραφέα Κωνσταντίνου Σπίνου, kspin.gr@gmail.com «Η Αντιγόνη στέκει πολύ ψηλά...