- Στο εδώλιο δεν κάθισε ποτέ η «Krupp» που τροφοδοτούσε όλη την πολεμική μηχανή του Χίτλερ, αλλά και που τα εργοστάσιά της όλως περιέργως έμεναν ανέπαφα όταν οι Αμερικάνοι ισοπέδωναν το Έσσεν.
- Στο εδώλιο δεν κάθισε η «Deutsche Bank» που χρηματοδότησε τη δημιουργία και λειτουργία των ναζιστικών φούρνων του Αουσβιτς.
- Στο εδώλιο δεν κάθισε η «Siemens», που έλυνε και έδενε επί φασίστα Μεταξά. Με πρόταση και χρηματοδότηση του επικεφαλής της «Siemens» στην Αθήνα, συγκροτήθηκαν τα Τάγματα Ασφαλείας το 1943.
- Στο εδώλιο δεν κάθισαν οι βιομήχανοι, οι τραπεζίτες, οι οικονομικοί στυλοβάτες του φασιστικού καθεστώτος Μεταξά που όταν μπήκαν οι Γερμανοί στην Αθήνα παρέδωσε τους Έλληνες πολιτικούς κρατούμενους στην Γκεστάπο για να μεταφερθούν στα Νταχάου και στα Άουσβιτς.
- Στο εδώλιο δεν κάθισαν οι 25 από τους μεγαλύτερους βιομηχάνους της Γερμανίας, αυτοί που το 1933 τροφοδότησαν το αποκαλούμενο και «Ταμείο του Χίτλερ» με το αστρονομικό για την εποχή ποσό των 3 εκατ. μάρκων. Ήταν στις εκλογές του 1933 που οι ναζί πήραν το 44% των ψήφων.
- Στο εδώλιο δεν κάθισε η ελβετική «Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών». Ο πρόεδρος της, ο τραπεζίτης Σαχτ, ήταν ο υπουργός Οικονομικών του Χίτλερ από το 1934.
- Στο εδώλιο δεν κάθισε η «Φάρμπεν» που κατασκεύασε το Κυκλώνιο Β. Ήταν το αέριο που χρησιμοποιήθηκε για την εξόντωση χιλιάδων ανθρώπων στα κρεματόρια. Ένα από τα ονόματα με τα οποία κυκλοφορεί σήμερα η «Φάρμπεν» είναι «Bayer».
- Στο εδώλιο δεν κάθισαν οι 45 από τους μεγαλύτερους Γερμανούς βιομήχανους που στις επιχειρήσεις τους στέλνονταν για καταναγκαστική εργασία οι κρατούμενοι από το Μαουτχάουζεν.
Στο εδώλιο δεν κάθισαν επίσης:
- Η αμερικανική πολυεθνική «ΙΒΜ». Η οργάνωση των 78 ναζιστικών στρατοπέδων εξόντωσης έγινε με τεχνολογία της «ΙΒΜ». Ο πρόεδρος της «ΙΒΜ», ο Τ. Watson, τιμήθηκε από το Γ’ Ράιχ με το μετάλλιο του Μεγάλου Σταυρού της Γερμανικής Τάξης του Αετού, το 1937. Ήταν η μεγαλύτερη τιμή που μπορούσε να αποδώσει το ναζιστικό καθεστώς σε μη Γερμανό πολίτη.
- Η «Standard Oil», συμφερόντων Ροκφέλερ, στην διάρκεια του πολέμου, εκτός από τους συμμάχους προμήθευε με καύσιμα και τον Αξονα.
- Η «General Motors». Χιλιάδες θωρακισμένα αυτοκίνητα, φορτηγά και τανκς για τον γερμανικό στρατό κατασκευάστηκαν από την «General Motors». «Ό,τι συμφέρει την “GM” συμφέρει την Αμερική», έλεγε ο Αϊζενχάουερ. Το αμερικανικό κράτος αποζημίωσε με 33 εκατ. δολάρια την «General Motors» για τις ζημιές που υπέστησαν τα εργοστάσια της σε Γερμανία και Αυστρία στον πόλεμο. Ήταν τα εργοστάσια που κατασκεύαζαν τανκς για τον Χίτλερ.
- Η «Ford». Το 1/3 των φορτηγών της Βέρμαχτ το κατασκεύασε η αμερικανική πολυεθνική «Ford». Οι μισοί «εργαζόμενοι» της εταιρείας ήταν σκλάβοι από στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο πρόεδρος της «Ford», ο Ford, το 1938 γιόρτασε τα 75α γενέθλιά του παραλαμβάνοντας από τους Γερμανούς πρόξενους στο Ντιτρόιτ το μετάλλιο του Μεγάλου Σταυρού της Γερμανικής Τάξης του Αετού.
- Η τράπεζα «UBC». Ήταν από τους μεγαλύτερους χρηματοδότες του ναζιστικού καθεστώτος. Πρόεδρος της ήταν ο Πρέσκοτ Μπους. Πατέρας και παππούς δυο Αμερικανών προέδρων.
Κανένα από τα στελέχη των εταιρειών δυτικών συμφερόντων δεν τιμωρήθηκε μετά τον πόλεμο για τις σχέσεις του με τον ναζισμό. Τα αδικήματά τους παραγράφηκαν. Το φρόντισε ο J. McCloy. Ήταν ο Ύπατος Αρμοστής των ΗΠΑ στην Γερμανία μετά τον πόλεμο. O McCloy ήταν από το 1947 ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας. Πριν ως νομικός εκπροσωπούσε τα συμφέροντα των Ροκφέλερ και της τράπεζας «Chase Manhattan».
Ο κατάλογος είναι μακρύς και το συμπέρασμα ένα και ασφαλές: Από το εδώλιο λείπουν όλοι αυτοί που είναι δίπλα, πίσω και κυρίως πάνω από τους «Χίτλερ». Λείπουν τα μονοπώλια και όλοι αυτοί που κάνουν κουμάντο σε ένα σύστημα που είτε με φασισμό είτε χωρίς φασισμό, είτε με κοινοβούλιο είτε χωρίς κοινοβούλιο, έχει πάντα το ίδιο όνομα. Λέγεται καπιταλισμός».
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ τα έργα του Γ. Λεκάκη για την ΚΑΤΟΧΗ, ΕΔΩ.
ΠΗΓΗ: θεατρικό έργο του Π. Βάις «Die Ermittlung / Η ανάκριση», ορατόριο σε 11 άσματα. Αναφέρεται στην Δίκη του Άουσβιτς στην Φρανκφούρτη (10.12.1963 – 20.8.1965 – 183 ημέρες!), στην οποία ο συγγραφέας ήταν παρατηρητής. Ο Π. Ούλ. Βάις (ψευδώνυμο: Σίνκλερ, 1916 – 1982) ήταν Γερμανοσουηδός συγγραφέας, ζωγράφος-γραφίστας και πειραματικός κινηματογραφιστής. Το έργο έκανε πρεμιέρα τον Οκτώβριο 1965 σε 14 πόλεις της Δυτικής και Ανατολικής Γερμανίας (Δυτικό και Ανατολικό Βερολίνο, Άλτενμπουργκ, Κότμπους, Δρέσδη, Έρφουρτ, Έσσεν, Γκέρα, Κολωνία, Λειψία, Λέουνα, Μόναχο, Νόιστρελιτς και Ρόστοκ) και από την Βασιλική Εταιρεία Σαίξπηρ στο Λονδίνο. Το 1966 παρουσιάσθηκε στο Βασιλικό Δραματικό Θέατρο στην Στοκχόλμη Σουηδίας, με σκηνικά – κοστούμια σχεδιασμένα από την σύζυγο του Βάις, Γκ. Παλμστιέρνα-Βάις και σκηνοθεσία του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν. Είναι επίσης το μόνο έργο που έχει παρουσιαστεί ως σκηνοθετημένη ανάγνωση ή θεατρική παράσταση στις αίθουσες ολομέλειας 4 γερμανικών κοινοβουλίων.
Το έργο βασίζεται σε απομαγνητοφωνήσεις και σημειώσεις, που κράτησε ο Βάις – και εν μέρει σε ρεπορτάζ που έγραψε ο Μπ. Νάουμαν για την εφημερίδα «Frankfurter Allgemeine Zeitung» Η Δίκη του Άουσβιτς. κατά αξιωματούχων των SS που υπηρετούσαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς, ήταν η πρώτη δίκη που χρηματοδοτήθηκε από την γερμανική κυβέρνηση κατά των ναζί για την τραγωδία του Ολοκαυτώματος. Ο Weiss δεν χρησιμοποίησε την λέξη «εβραίος» σε όλο το έργο και ανέφερε το ρατσιστικό κίνητρο για την μαζική δολοφονία μόνο στο τέλος. Εξετάσθηκαν 409 μάρτυρες, 248 εκ των οποίων ήταν επιζώντες του στρατοπέδου εξόντωσης. Η ετυμηγορία εκδόθηκε στις 19.8.1965. Έξι κατηγορούμενοι καταδικάσθηκαν σε ισόβια κάθειρξη, 11 σε ποινές φυλάκισης από 3 – 14 χρόνια και τρεις αθωώθηκαν.
Το έργο περιγράφει τα σφραγισμένα τραίνα, τον άμεσο θάνατο, τα αναρίθμητα βασανιστήρια (ανάμεσά τους του ιδιαίτερα σκληρού, με μια συσκευή που ονομάζονταν «κούνια» – τα χτυπήματά της σχεδόν πάντα κατέληγαν σε θάνατο). Τα τατουάζ με τον αριθμό, τους υπερπλήρεις χώρους ύπνου, την κακή υγιεινή, το ελιπές φαγητό και τους ξυλοδαρμούς. Τα εγκλήματα ενός 20χρονου που συμμετείχε στις επιλογές, τις δολοφονίες με αέρια και τους πυροβολισμούς, καθώς και την στάση του κατά την διάρκεια της δίκης, στην οποία αρνήθηκε οποιαδήποτε κριτική για τις πράξεις του. Τον «μαύρο τοίχο», που χρησιμοποιείτο για εκτελέσεις. Τα επώδυνα πειράματα σε κρατούμενους και τις θανατηφόρες ενέσεις φαινόλης. Τα κυνοκομεία – ή όρθια κελλιά (Bunkerblok) – στενά κελλιά τιμωρίας, όπου οι κρατούμενοι κλειδώνονταν όρθιοι και οι περισσότεροι πέθαιναν από ασφυξία, δίψα και στέρηση τροφής, κλειδωμένοι μέχρι θανάτου. Το Zyklon B και τους θαλάμους αερίων. Τους φούρνους και την καύση των πτωμάτων. Σε ορισμένους δόθηκε η δυνατότητα να αναβάλουν τον θάνατό τους, με αντάλλαγμα έναν ορισμένο βαθμό συνεργασίας με τους δήμιους.
Ο «Μάρτυρας 3», πρώην πολιτικός, εξηγεί ότι η μαζική δολοφονία δεν θα μπορούσε να είχε πραγματοποιηθεί χωρίς την υποστήριξη «χιλιάδων κυβερνητικών γραφείων» και «εκατομμυρίων άλλων», κάτι που η υπεράσπιση ερμηνεύει ως κατηγορίες «εναντίον ενός ολόκληρου έθνους». Μιλά για τους ανατεθειμένους «ρόλους των φρουρών» και των κρατουμένων, οι οποίοι μπορούν επίσης να «ενεργήσουν ως φρουροί»: «Όλοι γνωρίζαμε την κοινωνία από την οποία είχε αναδυθεί το καθεστώς, που μπορούσε να δημιουργήσει τέτοια στρατόπεδα. Η τάξη που επικρατούσε εδώ μας ήταν οικεία στην δομή της. […] Ο εκμεταλλευτής είχε την δυνατότητα να αναπτύξει την εξουσία του σε πρωτοφανή βαθμό και ο εκμεταλλευόμενος έπρεπε ακόμα να προμηθεύει και το οστεάλευρο του»…
Το έργο είχε δημοσιευτεί ολόκληρο εκ των προτέρων, και στο θεατρικο περιοδικο «Theater heute / Το θέατρο σήμερα», τον Αύγουστο του 1965. Το 1965/1966, παίχτηκε από 12 παραγωγές. Το 1965 – 1967, θέατρα στο Άμστερνταμ, την Μόσχα, την Νέα Υόρκη, την Πράγα, την Στοκχόλμη και την Βαρσοβία συμπεριέλαβαν το έργο στο ρεπερτόριό τους. Η θεατρική ομάδα Urwintore, στο Κονγκό, η οποία αποτελείται από επιζώντες της Γενοκτονίας στην Ρουάντα το 1994, παρουσίασε το έργο σε αρκετές αφρικανικές και ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και στις ΗΠΑ, από το 2005 (σε σκηνοθεσία D. Rugamba). Μετά από μια 12χρονη παύση, ξαναπαρουσιάστηκε το 1979 σε μια παραγωγή, που εγκρίθηκε από τον συγγραφέα, στο Schlosstheater στο Moers, το οποίο μετατράπηκε σε ένα άθλιο μπαρ. Το 1998, ο Βερολινέζος καλλιτέχνης J. Gerz ανέβασε το έργο με 500 ηθοποιούς σε τρία θέατρα του Βερολίνου! Στις 8.5.2022 έκανε πρεμιέρα στο πλαίσιο του 24ρου θεατρικού κυκλου, από το Münster City Ensemble, στο Δικαστηριο του Münster. Η θεατρική εκδοχή είχε έναν επίλογο, γραμμένο από την σκηνοθέτη C. von Senckendorff, σχετικό με τις εμπλοκές του προεδρεύοντος δικαστή της δίκης, Hans Hofmeyer, από τον ακαδημαϊκό M. Ristic, ο οποίος δείχνει τον Hofmeyer, αντιμέτωπο με ευρήματα σχετικά με το ναζιστικό παρελθόν του[1]. Αυτή η επέκταση αποτελεί μια σύγχρονη ενημέρωση του έργου, που υπογραμμίζει την σημασία του και στο σήμερα! Το 2024 το θεατρικό έργο διασκευάσθηκε σε κινηματογραφική ταινία διάρκειας 4 ωρών, σε σκηνοθεσία του Γερμανού σκηνοθέτη Ρ. Π. Καλ.
Έντυπες εκδόσεις
- Weiss P. «The Investigation: Oratorio in 11 Cantos», εκδ. Suhrkamp, Φρανκφούρτη επί του Μάιν / Frankfurt am Main, 1965. Και με σχολιασμό από την M. Meyer, των ιδίων εκδ., 2005. Με DVD του τηλεοπτικού έργου (παραγωγή NDR 1966, σκηνοθεσία P. Schulze-Rohr), των ιδίων εκδ. Με παράρτημα των W. Jens και E. Schumacher, των ιδίων εκδ. 2014.
- Στα ελληνικά κυκλοφόρησε σε μετάφραση Π. Μάρκαρη (εκδ. «Ιθάκη», 1982).
- ΑΚΟΥΣΤΕ το ΕΔΩ.
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης “¨Ναζι, οι βαρβαροι του 20ού αιώνα”. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,
ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:
[1] Ο Χανς Χόφμαγιερ (1904 Όφενμπαχ αμ Μάιν – 1992) ήταν Γερμανός νομικός. Προήδρευσε στην Πρώτη Δίκης του Άουσβιτς στην Φρανκφούρτη αμ Μάιν. Από αυτήν απέκτησε διεθνή φήμη, αν και ήθελε να αποτρέψει την «δίκη-μαμούθ» που ξεκίνησε ο Γενικός Εισαγγελέας της Έσσης, Φρ. Μπάουερ. Στο τέλος ολοκλήρωσε την ετυμηγορία του λέγοντας: «Πιθανότατα θα υπάρχουν πολλοί ανάμεσά μας που, για πολύ καιρό ακόμα, δεν θα μπορούν να κοιτάξουν τα χαρούμενα μάτια ενός παιδιού χωρίς να εμφανιστούν στο βάθος του μυαλού τους τα κούφια, ερωτηματικά, ακατανόητα και φοβισμένα μάτια των παιδιών, που έκαναν το τελευταίο τους ταξίδι εκεί στο Άουσβιτς».
Το 2019, ο νομικός και ακαδημαϊκός M. Ristic, δημοσίευσε την αρχική του έρευνα, που αποκάλυψε αδιάσειστα στοιχεία, σχετικά με την εμπλοκή του Hofmeyer με τον εθνικοσοσιαλισμό και το ναζιστικό παρελθόν του. Ο Ristic, του οποίου η διδακτορική διατριβή στο Πανεπιστήμιο της Κολωνία ήταν η πρώτη επιστημονική ολοκληρωμένη μελέτη ολόκληρης της βιογραφίας του Hofmeyer, παρείχε, μεταξύ άλλων, στοιχεία για το έργο του Hofmeyer ως προεδρεύοντος δικαστή στο Δικαστήριο στο Gießen και, στο πλαίσιο της διδακτορικής του έρευνας, ανέλυσε επίσης τις αποφάσεις και την αλληλογραφία του Hofmeyer. Σύμφωνα με τον Ristic, αυτό αποκαλύπτει τον ζήλο του Hofmeyer να διατάζει αναγκαστικές στειρώσεις, για παράδειγμα, σε περιπτώσεις λεγόμενης «συγγενούς αδύναμης νοημοσύνης», ακόμη και μεταξύ εφήβων. Ο Ristic αποκάλυψε επίσης ότι προς το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Χόφμαγιερ, ήταν σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνος για την ίδρυση των λεγόμενων «ιπτάμενων στρατοδικείων».
Δεν καθισαν ποτε στο εδωλιο Δικαιοσυνη Φασισμος ναζι ναζισμος εδωλιο κρουπ κρουππ Krupp πολεμικη μηχανα Χιτλερ, εργοστασιο Αμερικανοι εσσεν εσεν ντοιτσε μπανκ Deutsche Bank χρηματοδοτης δημιουργια λειτουργια ναζιστες φουρνος Αουσβιτς ζιμενς Siemens φασιστας Μεταξας Ταγματα ταγμα Ασφαλειας ταγματασφαλιτες 1943 βιομηχανοι, τραπεζιτες, οικονομια φασιστικο καθεστως Μεταξα Γερμανοι Αθηνα παραδοση ελληνες πολιτικοι κρατουμενοι Γκεσταπο μεταφορα Νταχαου βιομηχανος Γερμανια 1933 Ταμειο ποσο ποσον μαρκα εκλογες 1933 ψηφος ελβετια ελβετικη Τραπεζα Διεθνων Διακανονισμων προεδρος τραπεζιτης Σαχτ υπουργος Οικονομικων 1934 farben Φάρμπεν κατασκευη παρασκευη Κυκλωνιο Β αεριο εξοντωση κρεματοριο Bayer μπαγιερ μπαιερ Γερμανοι επιχειρησεις καταναγκαστικη εργασια Μαουτχαουζεν αμερικανικη πολυεθνικη ΙΒΜ αμερικη ΗΠΑ οργανωση στρατοπεδο εξοντωσης τεχνολογια γουατσον Watson, τιμη 3ο Γ Ραιχ μεταλλιο του Μεγαλου Σταυρου της Γερμανικης Ταξης του Αετου 1937 Μεγαλος Σταυρος Γερμανικη Ταξη Αετος μεγαλυτερη μη Γερμανος πολιτης στανταρντ στανταρτ οιλ Standard Oil συμφερον Ροκφελερ, Ροκφελλερ πολεμος συμμαχοι καυσιμα αξονας τζενεραλ μοτορς General Motors θωρακισμενο αυτοκινητο οχημα φορτηγο τανκ γερμανικος στρατος Αιζενχαουερ αμερικανικο κρατος αποζημιωση δολαρια δολλαρια ζημια εργοστασια Αυστρια τανκς κατοχη φορντ Ford φορτηγα Βερμαχτ πολυεθνικη εργαζομενοι σκλαβοι εταιρεια σκλαβος στρατοπεδα συγκεντρωσης 1938 γιορτη γενεθλια προξενος Ντιτροιτ UBC καθεστως αμερικανος προεδρος Μπους αμερικανοι προεδροι τιμωρια αδικημα παραγραφη μακΚλοι McCloy υπατος Αρμοστης των ΗΠΑ Παγκοσμια Τραπεζα νομικος εκπροσωπος Chase Manhattan μανχαταν μανχατταν μονοπωλιο συστημα κοινοβουλιο καπιταλισμος
