Τα chopines ήταν υποδηματα που… ύψωναν την γυναικεία αριστοκρατία. Ήταν η εποχή, που η μόδα δεν ήταν απλώς στολίδι, αλλά δήλωση δύναμης. Στους δρόμους της Βενετίας του 15ου αιώνα μ.Χ., ανάμεσα σε υφάσματα μεταξωτά και αρώματα από την Ανατολή, γεννήθηκε ένα παράξενο είδος υποδήματος: Τα chopines. Ήταν ψηλοπάπουτσα – ξύλινα ή από φελλό, που σήκωναν το σώμα της γυναίκας σε απίθανα ύψη, μερικά έφταναν και τα 50 εκατ.!
Οι γυναίκες που τα φορούσαν φαίνονταν να αιωρούνται επάνω από την γη, σαν να μην ανήκαν πια στον ίδιο κόσμο με τους κοινούς θνητούς ανθρώπους. Αλλά τα chopines δεν ήταν μόδα για όλες τις γυναίκες. Ήταν προνόμιο των πλουσίων κυριών, εκείνων που ήθελαν να δείξουν πως δεν χρειαζόταν να περπατούν πολύ. Όσο πιο ψηλά ήταν τα παπούτσια, τόσο πιο υψηλή η κοινωνική θέση! Ήταν ένα σιωπηλό μήνυμα: “Δεν είμαι από τον λαό, είμαι από εκείνες που υπηρετούνται”.
Οι τεχνίτες που τα κατασκεύαζαν ήταν μάστορες του δέρματος και του ξύλου, κυρίως από Φλωρεντία, Βενετία και Καστίλλη. Κάθε ζευγάρι ήταν μοναδικό έργο τέχνης επενδυμένο με μετάξι, βελούδο, χρυσές κλωστές και πολύτιμους λίθους. Πολλάκις τα chopines ταίριαζαν με τα ενδύματα των γυναικών, ώστε κάθε τους εμφάνιση να είναι μια κινητή επίδειξη πλούτου και φινέτσας.
Όμως, η μόδα είχε το τίμημά της: Το περπάτημα με αυτά τα παράδοξα υποδήματα ήταν επικίνδυνο. Οι κυρίες στηρίζονταν στις υπηρέτριές τους ή σε ένα ραβδί ισορροπίας, για να μη γλιστρήσουν στα πλακόστρωτα. Η αδεξιότητα, όμως, δεν ήταν ντροπή ήταν ένδειξη αριστοκρατικής καταγωγής, διότι ήταν μια γυναίκα που δεν περπατούσε γρήγορα, δεν είχε λόγο να βιάζεται.
Στην Βενετία, όπου τα νερά και οι λάσπες της πόλης μπορούσαν να λερώσουν τα μακριά φορέματα, τα chopines είχαν και πρακτικό ρόλο: Ανύψωναν τις κυρίες επάνω από την βρομιά των δρόμων. Ωστόσο, ο συμβολισμός τους ξεπέρασε γρήγορα την μη πρακτικότητα: Τα ψηλοπαπουτσα έγιναν σύμβολο κοινωνικής υπεροχής και ερωτικής γοητείας, συχνάκις προκαλώντας τον θαυμασμό, αλλά και την σάτυρα των ανδρών της εποχής.
Με τον καιρό, τα chopines πέρασαν στα αριστοκρατικά παλλάτια της Ισπανίας και ενέπνευσαν τα μετέπειτα τακούνια της Αναγέννησης. Στους γάμους των ευγενών, τα chopines είχαν ακόμη βαθύτερο νόημα: Οι νύφες τα φορούσαν όχι μόνον για να φαίνονται πιο επιβλητικές, αλλά και για να δείξουν την κοινωνική-ταξικη άνοδό τους, από την οικογένεια στην οποία γεννήθηκαν, σε εκείνη που επρόκειτο να υπηρετήσουν, ως σύζυγοι. Κάθε βήμα τους, όσο δύσκολο κι αν ήταν, έμοιαζε με τελετουργικό πέρασμα προς μια νέα ζωή, όπου η ισορροπία πάνω στα ψηλοπαπουτσα αντικατόπτριζε την ισορροπία, που έπρεπε να διατηρήσουν στην αυλή.
Σήμερα, τα chopines σώζονται σε μουσεία, σιωπηλοί μάρτυρες μιας εποχής όπου η μόδα, η ματαιοδοξία και η κοινωνική δύναμη ενώνονταν στο ίδιο βήμα.
ΠΗΓΗ: M. Klimenko. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 19.10.2025.
μοδα αριστοκρατικα ψηλοτακουνα παπουτσια εκατοστα αριστοκρατικο ψηλοτακουνο παπουτσι μισο μετρο υψηλοτερο τακουνι υψηλοτερα υποδηματα υποδημα τσοπινες σοπινες Chopines παπουτσια υψωση γυναικεια αριστοκρατια εποχη μοδα στολιδι, δηλωση δυναμης Βενετια 15ος αιωνας, υφασμα μεταξωτο αρωμα Ανατολη παραξενο ειδος υποδηση ψηλοτακουνα ξυλινο ξυλο φελλος σωμα γυναικα υψος εκατοστα γυναικες αιωρηση κοσμος κοινοι θνητοι ανθρωποι προνομιο πλουσια κυρια αρχαουσα ταξη αριστοκρατια περπατημα ψηλα υψηλη κοινωνικη θεση μηνυμα λαος υπηρεσια τεχνιτης κατασκευη παπουτσης υποδηματοποιος μαστορας δερμα Φλωρεντια, Καστιλη Καστιλκη ζευγαρι μοναδικο εργο τεχνης επενδυση μεταξι, βελουδο, χρυση κλωστη χρυσοκλωστη πολυτιμοι λιθοι ενδυμα γυναικα κινητη επιδειξη πλουτου πλουτος φινετσα κομψοτητα τιμημα παραδοξα επικινδυνα κυριες υπηρετρια ραβδι ισορροπια αδεξιοτητα, ντροπη ενδειξη αριστοκρατικη καταγωγη βιασυνη ταχυτητα λασπη πολη μακρυ φορεμα πρακτικοτητα βρωμια δρομος συμβολισμος πρακτικοτητα, ψηλο παπουτσι συμβολο υπεροχη ερωτικη γοητεια ερως ερωτας θαυμασμος σατυρα παλλατι παλατι Ισπανια τακουνια τακουνι Αναγεννηση γαμος ευγενεις νυφη επιβλητικη οικογενεια συζυγος βημα τελετουργικο περασμα νεα ζωη ψηλοτακουνα αυλη μουσειο ματαιοδοξια δυναμη
