Στα αρχαία ελληνικά αλχημικά κείμενα (frgm.) διαβάζουμε!
ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΠΟΙΗΣΑΙ ΧΑΛΚΟΝ ΩΣΠΕΡ ΧΡΥΣΟΝ.
Λαβὼν θουθείαν μέρη γ, κούρκουμα μέρος α, σταφίδας καὶ ισχάδας πυρροὺς καὶ μέλι και κουκουκία καθαραστὰ μέρος α, αμυγδάλων τὸ ἔσω φλοῦν, γλυκόρριζον, κρόκον ὠοῦ, καὶ ζαφρὰν μέρος α, χολὴν πυρροῦ βοὸς ξηρὰν μέρος α, τρίψον τὴν θουθείαν, ὡς τρίβουσιν τὴν κιννάβαριν μετὰ ἐλαίου, καὶ ποίησον ὡς πηλώδες. Καὶ τότε τρίψον τὰ ἄλλα εἴδη, καὶ ἕνωσον καὶ λαβὼν χαλκόν γ, καὶ σφύρισον λεπτῶς ἐν τῇ ἀκμωνῇ, καὶ ἀνάδευσον τὰ εἴδη, καὶ θες ἐν τῇ χώνῃ, καὶ κλεῖσον μετὰ πηλοῦ τῆς τέχνης, καὶ θές ἐν τῷ πυρὶ, καὶ φύσα μετὰ μηχανῆς καλῶς, καὶ ὡς βράζει πλεώτερον, καὶ βάνης καὶ ἀπὸ τὰ εἴδη ταῦτα, τοσοῦτον γίνεται καλλίων ὥσπερ χρυσός.
Απόδοση:
ΠΩΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΤΟΝ ΧΑΛΚΟ ΟΠΩΣ ΑΚΡΙΒΩΣ Ο ΧΡΥΣΟΣ
Πάρε:
- τρία μέρη θουθείας (μια ένωση ψευδαργύρου)[1],
- ένα μέρος κουρκουμά,
- σταφίδες,
- ξερά κόκκινα σύκα,
- μέλι,
- ένα μέρος κολοκυθιών (του είδους κουκούκια) καθαρισμένα,
- γλυκόρριζο έσω φλοιό των αμυγδάλων,
- κρόκο αυγού,
- ένα μέρος σαφράν, και
- ένα μέρος ξηρά χολή κόκκινου βοδιού.
Τρίψε την θουθεία, όπως τρίβουν την κιννάβαρι με έλαιο, και πλάσε την να γίνει σαν πηλός. Τότε τρίψε τα άλλα ειδη, καὶ ένωσέ τα. Πάρε χαλκό τρία μέρη, και σφύρισέ τον λεπτώς σε άκμονα (αρχική έννοια κεραυνος και μετεωρικὸς λίθος, είτα αμόνι). Ανάδευσέ τα είδη. Θέσε τα σε χωνί / χοάνη και κλείσε με πηλό της (αγγειοπλαστικής) τέχνης. Θέσε το στο πυρ. Και φύσα καλά μετά μηχανής. Όσο περισσότερο βράζει, και όσο περισσότερο βάζεις από τα είδη αυτά, τόσο ο χαλκός γίνεται καλλίτερος, όπως ακριβώς ο χρυσός.
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης “Λεξικο των παραδοσεων”. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.3.2017.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
- Masayo Watanabe «NATURE IN THE BOOKS OF SEVEN METALS – GABIRIAN CORPUS IN DIALOGUE WITH ANCIENT GREEK PHILOSOPHY AND BYZANTINE ALCHEMY», Alma Mater Studiorum – Università di Bologna, DOTTORATO DI RICERCA IN PHILOSOPHY, SCIENCE, COGNITION, AND SEMIOTICS (PSCS), κύκλος 35, 2023.
ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:
[1] Η λέξις θουθεία / θουθία είναι αμαρτύτητος σε αρχαία αλχημικά κείμενα και στην αρχαία ελληνική γραμματεία. Αλλά η βυζαντινή αλχημεία, που παρουσιάζει σαφή κοινά σημεία με την αραβική αλχημεία, σε ένα βυζαντινό χειρόγραφο του 10ου αιώνα (Marcianus gr. 299), παραδίδει μια συνταγή, όπου χρησιμοποιείται η θουθία. Πιθανώς η λέξη ετυμολογείται από την αραβική λέξη tutiya, η οποία θα μπορούσε να είναι οποιαδήποτε ουσία, σχετική με τον ψευδάργυρο, ίσως οξείδιο του ψευδαργύρου. Ο Μπέρθελοτ εξήγησε την θουθία ως μια ουσία, που εξαχνωνόταν και βρισκόταν στο υψηλότερο σημείο του φούρνου, και σχεδόν την ταύτισε με το οξείδιο του ψευδαργύρου. – ΠΗΓΗ: Berthelot. CAAG, III, σελ. 330-331. Mavroudi (2002), σελ. 402, σημ. 34.6 Βυζαντινό χειρόγραφο 10ου αι. Marcianus gr. 299.
Πως να κανεις τον χαλκο, χρυσο μετατροπη χαλκου σε χρυσο επικινδυνη γνωση αρχαια ελληνικα αλχημικα κειμενα αποσπασματα fragmenta ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΠΟΙΗΣΑΙ ΧΑΛΚΟΝ ΩΣΠΕΡ ΧΡΥΣΟΝ θουθεια κουρκουμα σταφιδα ισχαδα ισχας πυρρα μελι κουκουκι αμυγδαλο εσω φλους, γλυκορριζο κροκος αυγου ωου ωον ζαφραν χολη πυρρος βους ξηρα τριβη τριψιμο κινναβαρις ελαιο πηλωδες πηλος ειδη, χημικη αλχημικη ενωση χαλκος σφιριση λεπτως ακμωνη αναδευση ειδος χωνη αγγειο τεχνη πυρ φυσημα μηχανη βρασιμο πλεωτερον, καλλιων χρυσος ακμονας μετεωρικος λιθος, αμονι χοανη μετεωρολιθος μετεωριτης ψευδαργυρος κουρκουμας ξερο κοκκινο συκο κολοκυθι κουκουκια καθαρισμενα, γλυκόρριζος φλοιος αμυγδαλα αυγος σαφραν, ξηρη κοκκινος βοδι ελαιο, λαδι σφηριλατηση σφηριλατιση ανακατεμα αγγειπλαστικη φωτια καλυτερος, μπολονια λεξις θουθια αμαρτυρητος αρχαιο αλχημικο κειμενο αρχαιος ελληνικη γραμματεια βυζαντινη βυζαντιο αλχημια, αραβικη αραβια αλχημιστης βυζαντινο χειρογραφο 10ος αιωνας μχμ μαρκιανος Marcianus συνταγη λεξη ετυμολογια τουτιγια tutiya, ουσια, οξειδιο ψευδαργυρου Μπερθελοτ φουρνος μεταστοιχειωση μεταστοιχειωσις
