Του Σπύρου Μαντά / Γεφυρογραφια Πινδου
Το ΠΕΤΡΙΝΟ ΓΕΦΥΡΙ ευρίσκεται κοντά στο χωριό Πάνω Καλεσμένο της Ευρυτανίας, γεφυρώνοντας στην θέση Παλιοτρίφυλλα, το λεγόμενο Κουτσπιόρεμα – αμέσως μετά, καταρράκτης χύνεται στο Καλεσμενιώτικο ποτάμι.
Το μοναδικό του τόξο έχει άνοιγμα 4,90 μ. και ύψος 2,20 μ. Ο διάδρομος διάβασης, κορυφώνοντας στα 2,60 μ., περνάει απέναντι, έχοντας μήκος 8,80 και πλάτος 2,30 μ. – δεν διαθέτει προστατευτικά μέσα. Το γεφύρι χτίστηκε το 1926 από Τζουμερκιώτες μαστόρους – η παρέα από το χωριό Κουσιοβίστα (Κτιστάδες).[3]
Πολύτιμη η μαρτυρία του νεαρού τότε μάστορα, Σπύρου Γιαννάκη (1908 – 2005), που συμμετείχε στην κατασκευή: «Εγώ έφτιαξα, εκεί στο Καλεσμένο, γιοφύρι. Πέτρινο το φτιάξαμαν. Ναι! Με καμάρα! Να περάσουν απάνω, πλάτος 1,5 με 2 μ., κόσμος. Ήταν εκεί και μεγαλύτεροι από μένα. Ήταν κάποιος Οδυσσέα[2] Μπιτχαβάς που ’κανε κουμάντο, πρωτομάστορας. Ήτανε κι ο Βασίλη[2] ο Μπιτχαβάς, ο μακαρίτης. Δούλεψα κι εγώ εκεί. Έβαλαν λεφτά τέσσερα, πέντε άτομα και το ’φτιαξαν το γιοφύρι. Αυτή η χρονιά ήταν το…΄26. Ναι, το 1926…».
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης «Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.9.2025.
Το Άνω Καλεσμένο είναι ορεινός οικισμός της Ευρυτανίας, στον 38ο παράλληλο [38°54′43″N 21°43′19″E] σε υψόμετρο άνω των 600 μ., επάνω στην εθνική οδό Καρπενησίου – Αγρινίου. Απέχει 14 χλμ. Δ. από το Καρπενήσι. Οικισμός από το 1951, τότε στην κοινότητα Καλεσμένου.
Το Καλεσμένο Ευρυτανίας απέχει 5 χλμ. από το Άνω Καλεσμένο επίσης στον 38ο παράλληλο [38°56′8″N 21°42′48″E]. Ευρίσκεται Α. του ποταμού Ταυρωπού (Μέγδοβα), κοντά στην εθνική οδό Καρπενησίου – Αγρινίου. Εκτίσθη από κατοίκους του Άνω Καλεσμένου, που εκεί είχαν τα χωράφια τους. Κοινότητα αναγνωρίστηκε το 1912[1]. Αρχικώς ανήκε στον νομό Αιτωλοακαρνανίας. Εύφορα εδάφη, πλούσια βλάστηση, πολλά νερά. Φημίζεται για την παραγωγή αλκοολούχου ποτού και λικέρ από μούρα! Στα τέλη Ιουλίου γίνεται «Γιορτή του μούρου». Με το Άνω Καλεσμένο, την Αρωνιάδα και το Μοναστηράκι αποτελούν την κοινότητα Καλεσμένου Δήμου Καρπενησίου.
ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:
[1] ΦΕΚ 261Α-31/08/1912.
[2] Είναι χαρακτηριστικά τα άσιγμα ονόματα, από τον Όμηρο ακόμη. Απόδειξη της πρωτοελληνικής πελασγικής γλώσσας, λείψανα της οποίας ομιλούνται ακόμη στην Πίνδο, την Ήπειρο, και δη στην Βόρειο Ήπειρο.
[3] Οι Κτιστάδες είναι μικρός ορεινός (749 μ.) οικισμός του νομού Άρτης, στις ΒΔ. υπώρειες των Αθαμανικών Ορέων (Τζουμέρκων), στον 39ο παράλληλο [39°30′33″N 21°04′20″E], στον Δήμο Κεντρικών Τζουμέρκων (παλαιοτερα στον τ. Δήμο Αγνάντων). Γνωστό, διότι κοντά του ευρίσκεται το Σπήλαιο Ανεμότρυπα. Παλαιότερα ονομαζόταν Κουσιοβίστα / Κουσοβίστα – ΦΕΚ 76Α της 02/05/1927. Απέχει 59 χλμ. από την Άρτα. Το υψηλότερο σημείο της περιοχής έχει υψόμετρο 2.051 μ. και ευρίσκεται μόλις 3,9 χλμ. Α. των Κτιστάδων.
ΠΕΤΡΙΝΟ ΓΕΦΥΡΙ ΠΑΛΙΟΤΡΙΦΥΛΛΑ ΤΖΟΥΜΕΡΚΙΩΤΕΣ ΜΑΣΤΟΡΟΙ ΠΕΤΡΙΝΑ ΓΕΦΥΡΙΑ ΠΑΛΑΙΟΤΡΙΦΥΛΛΑ ΤΖΟΥΜΕΡΚΑ ΜΑΣΤΟΡΑΣ ΠΕΤΡΟΓΕΦΥΡΟ ΜΑΣΤΟΡΕΣ Μαντας / Γεφυρογραφια Πινδου χωριο Πανω Καλεσμενο Ευρυτανιας, γεφυρα Παλιοτριφυλλα, Κουτσπιορεμα Κουτσπιορρεμα Κουτσουπιορεμα Κουτσουπιορρεμα Κουτσπια Κουτσουπια ρεμα καταρρακτης Καλεσμενιωτικο ποταμι μονοτοξο ανοιγμα διαδρομος διαβαση 20ος αιωνας μχ 1926 Τζουμερκιωτες μαστοροι Κουσιοβιστα Κτισταδες μαστορας μαστρο Γιαννακης κατασκευη γιοφυρι πετρινο καμαρα Μπιτχαβας πρωτομαστορας γεφυρια Παλαιοτριφυλλα ανω Καλεσμενο ορεινος οικισμος Ευρυτανια 39ος 38ος παραλληλος εθνικη οδος Καρπενησιου – Αγρινιου Καρπενησι κοινοτητα Καλεσμενου ποταμος Ταυρωπος Μεγδοβας κατοικοι νομος Αιτωλοακαρνανιας Αιτωλοακαρνανια ευφορα εδαφη, βλαστηση, νερα παραγωγη αλκοολουχο ποτο λικερ μουρα μουρο Ιουλιου Ιουλιος πανηγυρι εορτη γιορτη του μουρου πανηγυρια εορτες γιορτες αρωνιάαδα Μοναστηρακι Δημος Καρπενησιου ασιγμα ονοματα, ομηρος πρωτοελληνικη πελασγικη γλωσσα Πινδοε, ηπειρος, βορεισ Βορειος ηπειρου Κτισταδες αρτης, αρτας αρτα Αθαμανικα Ορη Τζουμερκα Κεντρικων Τζουμερκων Αγναντων Σπηλαιο Ανεμοτρυπα Κουσιοβιστα / Κουσοβιστα υψομετρο
