Του Γιώργου Λεκάκη
Η μουμιοποίηση εφαρμοζόταν σε διάφορους πολιτισμούς, σε όλον τον κόσμο, σε διαφορετικές εποχές. Ίσως οι πιο γνωστές μούμιες να είναι στην Αίγυπτο (επί Παλαιού Βασιλείου, 4.500 χρόνια πριν από σήμερα). …
…Ωστόσο, μια πρωτοποριακή νέα μελέτη, απεκάλυψε προσφάτως ότι αυτή η πρακτική χρονολογείται χιλιάδες χρόνια ενωρίτερα από ό,τι πιστευόταν προηγουμένως, σε ένα κάπως εκπληκτικό μέρος – την νότια Κίνα και την Νοτιοανατολική Ασία.
Οι κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες σε αυτό το μέρος του κόσμου συχνά έθαβαν τους νεκρούς τους σε μια σφιχτά συμπαγή σκυμμένη ή οκλαδόν στάση, μερικές φορές με ενδείξεις μεταθανάτιου διαμελισμού. Τέτοιες ταφές έρχονται σε έντονη αντίθεση με τις εκτεταμένες ύπτιες στάσεις ταφής, που είναι τυπικές των μεταγενέστερων νεολιθικών ταφών σε αυτές τις περιοχές. Οι παραμορφωμένες στάσεις τους, συχνά με ίχνη καύσης, παρουσιάζουν ερμηνευτικές προκλήσεις. Τα σώματα συνήθως βρίσκονται πολύ καλά διατηρημένα, αλλά δεν φαίνονται ορατά σημάδια μουμιοποίησης.
Καταγεγραμμένες τοποθεσίες κυνηγών-τροφοσυλλεκτών με λυγισμένες και οκλαδόν ταφές στην Νοτιοανατολική Ασία από το Ύστερο Πλειστόκαινο έως το Μέσο Ολόκαινο:
1.Gaomiao, 2. Niupodong, 3. Zhaoguodong, 4. Qihedong*, 5. Daowei 1, 6. Xiaoma, 7. Jiaoziyan, 8. Zengpiyan, 9. Miaoyan, 10. Dayan, 11. Xingyi, 12,4,1,Bai. Beidaling, 15. Liyuzui, 16. Fengyan, 17. Huangmenyan, 18. Xiankezhou, 19. Baxun, 20. Liyupo, 21. Changtang, 22. Lingwu, 23. Huiyaotian, 24. Qiingshan, 27,7,25. 28. Ganzao, 29. Hecun, 30. Jiangbian, 31. Chongtang, 32. Lang Cuom, 33. Mai Da Nguom, 34. Pho Binh Gia, 35. Hang Doi, 36. Dong Thuoc, 37. Hang To 1, 38. Hon Hai Co Tien, 39. Cai Beo, 40. Liyudun, S.4,4,4, Lang Gao, 44. Hang Cho, 45. Hang Muoi, 46. Xom Trai, 47. Hang Mang Chieng, 48. Hang Con Moong, 49. Hang Diem, 50. Mai Da Dieu, 51. Mai Da Nuoc, 52. Hang Lang Bon, 554, 53, 53. Cave, 56. Spirit Cave, 57. Tham Lod, 58. Ban Rai, 59. Doi Pha Kan, 60. Ban Tha Si, 61. Quynh Van, 62. Pha Phen, 63. Yingdun, 64. Bau Du, 65. Krong No, 66. Bubog-1, 67. Ille Cave (πιθανόν), 68. Duyong Cave, 69. Sa’gung, 70. Moh Guuah, 70. Gua Kajang, 74. Gua Teluk Kelawar, 75. Gua Gunung Runtuh, 76. Gua Peraling, 77. Gua Cha, 78. Niah Cave, 79. Kimanis, 80. Liang Tebo, 81. Keboboh Cave, 82,82, Tengkorakae. Cappalombo1, 85. Gua Harimau, 86. Gua Pawon, 87. Gua Braholo, 88. Song Tritis, 89. Song Terus, 90. Song Keplek, 91. Gua Lawa, 92. Song Gentong, 93. Tron Bon Lei, 94. Ratu Mali 2, 95. Liang Lembudu.
Μια διεθνής ομάδα ερευνητών ανέλυσε πρόσφατα 54 ταφές αυτού του τύπου, από 11 αρχαιολογικούς χώρους, σε όλην την νότια Κίνα, το Βιετνάμ, την Ινδονησία και άλλα κοντινά μέρη. Η πρακτική συνεχίστηκε στα εθνογραφικά αρχεία στα υψίπεδα της Νέας Γουινέας και σε μέρη της Αυστραλίας.
Παραδείγματα καπνισμένων μουμιων, που φυλάσσονται σε ιδιωτικά νοικοκυριά στην Παπούα της Ινδονησίας (φωτ. Ιανουάριος 2019): Α (Α) Μια μούμια Dani με υπερβολική κάμψη. (Β) Μια μούμια με κάμψη από το χωριό Pumo. Και οι δύο τοποθεσίες βρίσκονται στην Wamena της Jayawijaya στην Παπούα. – ΔΙΑΒΑΣΤΕ το ΕΔΩ.
Οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι τα σώματα των νεκρών είχαν αιωρηθεί για μεγάλα χρονικά διαστήματα, επάνω από μια φωτιά που κάπνιζε, η οποία στέγνωσε και ουσιαστικά μουμιοποίησε τα λείψανα.
Παραδείγματα 6 ταφών ανθρώπων του Πρώιμου και Μέσου Ολόκαινου από την νότια Κίνα, από την εποχή Huiyaotian (A : M14, B: M19, C: M20) στο Nanning και το Liyupo (D: M23, E: M24, F: M28) στο Long’an, και οι δύο τοποθεσίες με κογχύλια που βρίσκονται στην Αυτόνομη Περιοχή Guangxi Zhuang. Όλα τα άτομα βρίσκονται σε κάμψη, με αρκετά να εμφανίζουν υπερ-κάμψη (A και E: άνδρας, B – D και F: γυναίκα).
Τα πρώτα παραδείγματα αυτής της πρακτικής χρονολογούνται πριν από περισσότερα από 12.000 χρόνια και συνεχίστηκαν έως και πριν από 5.000 χρόνια (Τελικό Πλειστόκαινο και Πρώιμο έως Μέσο) – κατά πολύ αρχαιότερα από τα μουμιοποιημένα άτομα του πολιτισμού Chinchorro της Νότιας Αμερικής (που μουμιοποιούσαν 7.000 χρόνια πριν από σήμερα, στην βόρεια Χιλή), που κάποτε θεωρούνταν ο αρχαιότερος πολιτισμός στον κόσμο που μουμιοποιούσε.
«Αυτός ο τύπος ξήρανσης με καπνό είναι, μέχρι στιγμής, η αρχαιότερη αποδεδειγμένη μέθοδος σκόπιμης διατήρησης πτωμάτων, που έχουμε καταγράψει οπουδήποτε στον κόσμο», εδήλωσε ο ομότιμος καθηγητής του ANU, P. Bellwood.
ΠΗΓΗ: Hsiao-chun Hung, κ.ά. «Earliest evidence of smoke-dried mummification: More than 10,000 years ago in southern China and Southeast Asia», 122 (38) e2515103122, https://doi.org/10.1073/pnas.2515103122, Proceedings of the National Academy of Sciences / PNAS, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 15.9.2025. Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας (ANU).
ΑΝΑΤΟΠΗ οι αρχαιοτερες μουμιες στον κοσμο 12.000 χρονων Λεκακης αρχαιοτερη μουμια κοσμου χρονια πριν μουμιοποιηση πολιτισμος, αρχαια Αιγυπτος Παλαιο Βασιλειο 4.500 2500 10000 11η χιλιετια πΧ πρωτοποριακη νεα μελετη, πρακτικη χιλιαδες χρονια νοτια Κινα νοτιοανατολικη Ασια κυνηγοι τροφοσυλλεκτες νεκρος σφιχτα συμπαγης σκυμμενης οκλαδον σταση, μεταθανατιος διαμελισμος μετα θανατον θανατο ταφη υπτια στασεις ταφης, νεολιθικη εποχη ταφος παραμορφωση καυση ερμηνεια προκληση σωμα διατηρημενα, σημαδια μουμιοποιησης αναλυση αρχαιολογικος χωρος, Βιετναμ, Ινδονησια εθνογραφια υψιπεδο Νεα Γουινεα Αυστραλια σωματα νεκροι αιωρηση φωτια καπνισμα στεγνωμα λειψανα πρωτη 5.000 3000 Τελικο Πλειστοκαινο Πρωιμο Μεσο αρχαιοτερα μουμιοποιημενα ατομα κινχορο τσινχορο Chinchorro αμερικη 7.000 5000 βορεια Χιλη αρχαιοτερος ξηρανση καπνος μεθοδος σκοπιμης διατηρησης πτωματων, σκοπιμη διατηρηση νεκρων πτωμα Ολοκαινο παλαιολιθικη εποχη Huiyaotian νανινγκ ναννινγκ Nanning λιγιουπο Liyupo λονγκαν Longan, κογχυλι κοχυλι αυτονομη Περιοχη γκουανγκξι ζουανγκ Guangxi Zhuang ατομο καμψη, υπερκαμψη ανδρας, γυναικα λυγισμενη υστερο Πλειστοκαινο γκαομιαο Gaomiao, νιουποντονγκ Niupodong, ζαογκουοντονγκ Zhaoguodong, κιχεντονγκ Qihedong νταογουει Daowei ξιαομα Xiaoma, ζιαοζιγιαν Jiaoziyan, ζενγκπιγιαν Zengpiyan, μιαογιαν Miaoyan, νταγιαν Dayan, ξινγκιι Xingyi, μπαι μπεινταλινγκ Bai. Beidaling, λιγιουζουι Liyuzui, φενγκγιαν Fengyan, Huangmenyan, Xiankezhou, μπαχουν μπαξουν Baxun, Liyupo, τσανγκτανγκ Changtang, λινγκβου Lingwu, Huiyaotian, Qiingshan, γκανζαο Ganzao, χεκουν Hecun, ζιανγκμπιαν Jiangbian, τσονγκτανγκ Chongtang, λανγκ κουομ Lang Cuom, Mai Da Nguom, νικουομ Pho Binh Gia, Hang Doi, Dong Thuoc, Hang To Hon Hai Co Tien, Cai Beo, Liyudun, Lang Gao, Hang Cho, Hang Muoi, Xom Trai, ξομ τραι Hang Mang Chieng, Hang Con Moong, Hang Diem, Mai Da Dieu, Mai Da Nuoc, Hang Lang Bon, Cave, σπηλαιο Spirit Cave, Tham Lod, Ban Rai, Doi Pha Kan, Ban Tha Si, Quynh Van, Pha Phen, Yingdun, Bau Du, Krong No, Bubog-1, Ille Cave Duyong Cave, Sagung, Moh Guuah, Gua Kajang, Gua Teluk Kelawar, Gua Gunung Runtuh, Gua Peraling, Gua Cha, Niah Cave, Kimanis, κιμανις Liang Tebo, Keboboh Cave, Tengkorakae. Cappalombo, Gua Harimau, Gua Pawon, Gua Braholo, Song Tritis, Song Terus, Song Keplek, Gua Lawa, Song Gentong, Tron Bon Lei, Ratu Mali 2, Liang Lembudu καπνιστη καπνισμενη ιδιωτικη Παπουα ντανι Dani χωριο πουμο Pumo βαμενα γουαμενα Wamena, γιαγιαβιγιαγια Jayawijaya ζιαγιαβιζαγια νησι χαιναν ταιβαν παλαβαν σουματρα σουλαβεζι ιαβα αλορ τιμορ νησια αρου
