Του Γιώργου Λεκάκη
Το Krumau[1] είναι μια πόλη στην περιοχή της Νότιας Βοημίας στην έκταση της νυν Τσεχίας 135 χλμ. νότια της Πράγας. Βρίσκεται και στις δύο όχθες του ποταμού Vltava δηλ. τον Μολδάβα[2], στους πρόποδες του Βοημικού Δάσους. Το υψηλότερο σημείο της είναι το βουνό Βίσνι-βρτς (744 μ.). Το βόρειο τμήμα της περιοχής ανήκει στην Προστατευόμενη Περιοχή Μπλάνσκι-λες.
Η ευνοϊκή και βολική τοποθεσία δίπλα στον ποταμό, έκανε την περιοχή να κατοικείται μόνιμα, τουλάχιστον από την Παλαιότερη Παλαιολιθική Εποχή πριν 70.000 – 50.000 χρόνια, ενώ οικισμός αποδεικνύεται από την Εποχή του Χαλκού (1500 π.Χ.). Οικισμοί υπήρχαν εδώ και κατά την Νεότερη Εποχή Σιδήρου (περίπου 400 π.Χ.). Ο πρώτος σλαβικός οικισμός δημιουργείται τον 6ο αιώνα μ.Χ. Στον Πρώιμο Μεσαίωνα, εμπορικοί δρόμοι περνούσαν από αυτήν την περιοχή. κατά μήκος του Μολδάβα…
Το Δάσος Κρούμλοβ στην νυν έκταση της Τσεχίας, απεκάλυψε ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα εξόρυξης πυριτόλιθου στην Ευρώπη, που χρονολογείται από την Μεσολιθική έως την περίοδο Χάλστατ.
Τα μεγαλύτερα φρέατα του Ύστερου Πολιτισμού Λένγκιελ ευρίσκονταν σε μια πλαγιά, κάτω από έναν επανατοποθετημένο βράχο.
Το φρεάτιο Νο. 4 είχε μια έκπληξη: Απέδωσε δύο θηλυκούς σκελετούς. Η μία είχε ένα νεογέννητο τοποθετημένο στο στήθος της. Και τα δύο θηλυκά βρέθηκαν να είναι τα πιο κοντόσωμα από τον μέσο όρο του συνόλου του τότε πληθυσμού! Ήταν αδύναμα, άρρωστα και κακώς τρεφόμενα κατά την παιδική τους ηλικία. Η πιο επιφανειακά θαμμένη γυναίκα (H1/2002) ήταν 30 – 35 χρόνων και είχε ύψος 1,484 μ. Με βάση το aDNA, είναι σαφές ότι είχε καστανά ή πράσινα μάτια, επομένως είναι δυνατόν να συμπεράνουμε ένα πιο σκούρο χρώμα μαλλιών. Η γυναίκα που θάφτηκε βαθύτερα (H2a/2002) ήταν ελαφρώς μεγαλύτερη κατά την στιγμή του θανάτου της (35 – 40 ετών) και το ύψος του σώματός της εκτιμήθηκε σε περίπου 1,461 μ.
Αντιθέτως, ως ενήλικες τρέφονταν με κρέας και έκαναν βαρειά εργασία, κάτι που επιβεβαιώνεται από έντονες μυϊκές προσκολλήσεις και σπονδυλική εκφύλιση. Η γενετική ανάλυση απέδειξε ότι και τα δύο θηλυκά ήταν συγγενείς.
Οι προαναφερθέντες σκελετοί χρονολογήθηκαν αμέσως μετά την ανακάλυψη, χρησιμοποιώντας την μέθοδο του ραδιοάνθρακα. Η χρονολόγηση που ελήφθη από το οστούν της γυναίκας, που θάφτηκε πάνω από το GrA-22839: 5380±50 BP ανήκει στον πολιτισμό της Ύστερης Λένγκιελ, ο οποίος θεωρείται ήδη η αρχή της Ενεολιθικής στην Κεντρική Ευρώπη. Η χρονολόγηση εμπίπτει με πιθανότητα 95% μεταξύ των ετών 4340 – 4050 π.Χ. (Oliva 2010, 2018).
Προκειμένου να ολοκληρωθεί η ιστορία αυτών των γυναικών, τα συμπεράσματα που αναφέρθηκαν συμπληρώθηκαν με μια ανθρωπολογική ανακατασκευή της εμφάνισής τους.
ΠΗΓΗ: Vaníčková E., κ.ά. «Ritual burials in a prehistoric mining shaft in the Krumlov Forest (Czechia)», Archaeological and Anthropological Sciences, 17(7), https://doi.org/10.1007/s12520-025-02251-1 ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 18.6.2025.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Νυν Český Krumlov, στον 48ο παράλληλο [48°48′40″N 14°18′55″E].
[2] Το τσεχικό όνομα Vltava / Viltava, όσο και το γερμανικό όνομα Μολδάου / Moldau λένε ότι προέρχονται από τις παλαιές γερμανικές λέξεις wilt + ahwa = άγριο νερό. Στα «Χρονικά Φουλντένσες / Annales Fuldenses» (872 μ.Χ.) ο ποταμός ονομάζεται Φουλντάχα / Fuldaha. Από το 1113 μ.Χ. αναφέρεται ως Wultha. Στα Chronica Boemorum / Χρονικά Βοημίας (1125 μ.Χ.) αναφέρεται για πρώτη φορά στην βοημική του μορφή, Wlitaua. Η λέξις ahwa προέρχεται από λατινικό aqua, το οποίο με την σειρά του προέρχεται από την αρχαία ελληνική ρίζα αχ- (Αχέρων, Αχελώος, Αχαΐα < αγ- αίγ- > Αιγαίο, κλπ.) που σημαίνει “μεγάλη έκταση νερού”, η οποία έδωσε ποταμωνύμια με κατάληξη –ava, -au / -aua, -aha [-αβα, -αου, -αουα, -αχα] κλπ. σε όλον τον κόσμο.
Vyšný vrch Blanský les Vyany vrch Blansky Lengyel αρχαιες γυναικες μεταλλωρυχοι, πριν 6.340 χρονια νεογεννητα Λεκακης αρχαια γυναικα μεταλλωρυχος, 6.000 χρονων αραχιο νεογεννητο μωρο βρεφος μεταλλωρυχια κρουμαου Krumau πολη νοτια Βοημια Τσεχια Πραγα οχθη ποταμος Vltava βλταβα Μολδαβας Βοημικο Δασος βουνο Βισνι βρτς Προστατευομενη Περιοχη Μπλανσκι λες ποταμι κατοικηση Παλαιοτερη Παλαιολιθικη Εποχη 70.000 – 50.000 οικισμος Εποχη Χαλκου 1500 πΧ Νεοτερη Εποχη Σιδηρου 5ος αιωνας 400 π πρωτος σλαβικος σλαβοι 6ος μΧ πρωιμος Μεσαιωνας, εμποριο δασος Κρουμλοβ μεγαλυτερο κεντρ εξορυξης πυριτολιθου Ευρωπη, Μεσολιθικη περιοδος Χαλστατ εξορυξη πυριτολιθος Ευρωπης ορυχειο φρεαρ υστερο Πολιτισμος Λενγκιελ βραχος φρεατιο εκπληξη θηλυκος σκελετος στηθος θηλυκο κοντοσωμη μεσος ορος υψους πληθυσμος αδυναμη αρρωστη κακως τρεφομενη παιδικη ηλικια θαμμενη 30χρονη – 35χρονη υψος 1,5 μ. aDNA, καστανα πρασινα ματια, σκουρο χρωμα μαλλια 40χρονη 1,4 μ. ενηλικας κρεας βαρια εργασια, μυς σπονδυλικη εκφυλιση γενετικη συγγενεις σκελετοι ραδιοανθρακας οστουν υστερη Ενεολιθικη Κεντρικη Ευρωπη 4340 4050 5η χιλιετια πΧ 6.050 6.000 ανθρωπολογια ανακατασκευη 48ος παραλληλος τσεχικο ονομα βιλταβα βλταβα Vltava / Viltava, γερμανικο Μολδαου Μολνταου Moldau ετυμολογια Μολδαβα παλαια γερμανικη λεξη wilt + ahwa αγριο νερο Χρονικα Φουλντενσες / Annales Fuldenses 9ος 872 μΧ Φουλνταχα / Fuldaha 12ος 1113 βουλτα βουλδα Wultha Chronica Boemorum / Χρονικα Βοημιας 1125 πρωτη φορα βοημικη γλωσσα βλιταουα Wlitaua λεξις ahwa αχβα λατινικο ακουα aqua, αρχαια ελληνικη ριζα αχ- πολυ νερο ποταμωνιμιο ποταμωνιμικα καταληξη –ava, -au / -aua, -aha, αβα, -αου, -αουα, -αχα
