Το Αρχαιολογικό Μουσείο Καστελλόριζου στεγάζεται από το 1984 στο Κονάκι, που αποτελεί τμήμα του μεσαιωνικού Κάστρου του Αγίου Νικολάου. Βρίσκεται στην συνοικία Κάβος και πρόκειται για διώροφο κτίσμα, του οποίου το ισόγειο ανάγεται στα χρόνια της ιπποτοκρατίας, ενώ ο όροφος αποτελεί προσθήκη του 19ου αι., εποχή οθωμανοκρατίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκακης: “Καστελλόριζο, η Μεγίστη Κισθήνη”, 2006.
Στο ισόγειο διαμορφώνονται τρεις χώροι, από τους οποίους:
- ο πρώτος προς δυτικά περιλαμβάνει γλυπτά παλαιοχριστιανικής περιόδου (κιονόκρανα, πεσσίσκοι τέμπλου),
- ο μεσαίος λίθινες άγκυρες και αμφορείς που περισυνελέγησαν από την θάλασσα και
- στον τρίτο εκτίθεται μορφή δύτη με στολή και τα εξαρτήματα του σκαφάνδρου.
Ο όροφος αποτελείται από τέσσερις αίθουσες:
- Στην πρώτη προς τα δυτικά εκτίθενται ευρήματα από την αρχαία Μεγίστη (όπως επιγραφές, επιτύμβιες στήλες, ανάγλυφα λυκιακού τύπου, βωμίσκοι, αγγεία και όστρακα, λυχνάρια, αμφορείς, ενσφράγιστες λαβές αμφορέων, κορμός μαρμάρινου αγάλματος Υγείας, και απότμημα ρωμαϊκής σαρκοφάγου).
- Στην δεύτερη, εκτός από ελάχιστα δείγματα παλαιοχριστιανικής γλυπτικής, εκτίθενται βυζαντινό νόμισμα-κόσμημα, εικονίδιο από στεατίτη με παράσταση Αγ. Δημητρίου και γραφική αναπαράσταση του κάστρου του Αγ. Νικολάου προβάλλοντας τα εφυαλωμένα πινάκια του ναυαγίου στο ακρωτήριο Αφρός (12ος – 13ος αι.) – ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. λεκακης “Αρχαια και συγχρονα ιστορικα ναυαγια των ελληνικων θαλασσών” – καθώς και κείμενα περιηγητών.
- Στην τρίτη αίθουσα εκτίθενται οι αποτοιχισμένες τοιχογραφίες του Αγ. Νικολάου (17ος αι.), φορητές εικόνες, αντικείμενα μικροτεχνίας, σχέδια και φωτογραφίες μεταβυζαντινών μνημείων του νησιού.
- Η 4η αίθουσα είναι αφιερωμένη στην λαογραφία. Εκτίθενται παραδοσιακές στολές, κεντήματα, κεραμική, είδη λαϊκής τέχνης και στο δυτικό τμήμα γίνεται αναπαράσταση της κουζίνας του λαϊκού σπιτιού του νησιού.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για το ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΟ, ΕΔΩ.
Το ισόγειο του χώρου, όπου στεγάζεται το Μουσείο, αποτελούσε την δυτική απόληξη του Κάστρου του Αγ. Νικολάου στην περίοδο της ιπποτοκρατίας, όπως δηλώνει το σχήμα και η δομή του, καθώς και οι κανιονιοθυρίδες στην δυτική και βόρεια πλευρά.
Ο όροφος με τις τέσσερις αίθουσες προστέθηκε στα τέλη του 19ου αι. και ήταν η έδρα του Τούρκου διοικητή, τότε που πήρε την ονομασία Κονάκι.
Το 1975 άρχισε η επισκευή του κτίσματος από την Αρχαιολογική Υπηρεσία και το 1984 λειτούργησε ως Αρχαιολογικό Μουσείο.
Το μουσουλμανικό τέμενος του νησιού κτίστηκε το 1755 – 1756. Περιλαμβάνει υλικό που σχετίζεται με την νεώτερη ιστορία του νησιού, από τα μέσα του 19ου έως τα μέσα του 20ου αιώνα. Μέσα από κείμενα και εκθέματα γίνεται προσπάθεια να δοθεί η εικόνα ακμής και παρακμής του Καστελλορίζου. Η έκθεση σχεδιάστηκε με τέτοιο τρόπο που να μην χάνονται τα αρχιτεκτονικά στοιχεία του μνημείου (τρούλλος, λοφία, κόγχη προσευχής, εξώστης, γυναικωνίτης). Χωρίζεται στις παρακάτω ενότητες:
- 1) Ιστορικό πλαίσιο με υποενότητες την ιστορία του τζαμιού, την τοπογραφία του νησιού, σχέσεις με Μικρά Ασία,
- 2) Οικισμός με υποενότητες την αρχιτεκτονική των σπιτιών και τον σεισμό του 1926,
- 3) Καθημερινός βίος με υποενότητες στοιχεία ενός σπιτιού αρχιτεκτονικά και εσωτερική διαμόρφωση, φορεσιά ανδρική και γυναικεία – ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκακης “Παραδοσιακες φορεσιές” = επανάσταση του 1913, παιδεία και οικονομία, γραμματόσημα,
- 4) Γαλλική κατοχή,
- 5) Ιταλοκρατία,
- 6) Απελευθέρωση-Ενσωμάτωση.
ΠΗΓΗ: ΥΠΠΟΑ, ΕΦΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ, Ελ. Παπαβασιλείου, αρχαιολόγος. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 2.7.2012.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο του Καστελλόριζου στεγάζεται στο Κονάκι, έναν από τους προμαχώνες του ιπποτικού κάστρου στην θέση Κάβος, στον λόφο που βρίσκεται στ’ αριστερά της εισόδου του λιμανιού, με προνομιακή θέα στο πέλαγος.
Το κτίσμα, που στα χρόνια της οθωμανοκρατίας ήταν η έδρα του Τούρκου διοικητή, εξ ου και το όνομά του, υπέστη αρκετές επισκευές και μετασκευές, μεταξύ των οποίων η προσθήκη ορόφου τον 19ο αιώνα.
Το υλικό που εκτίθεται στην Συλλογή προέρχεται ως επί το πλείστον από εκείνην του Μιχαήλ Κομνηνού, ιδρυτή του πρώτου Μουσείου του νησιού, που στεγαζόταν μέχρι το 1984 στο μωαμεθανικό τέμενος. Έκτοτε το σύνολο των εκθεμάτων φιλοξενείται στο Κονάκι, δίνοντας στον επισκέπτη την δυνατότητα να παρακολουθήσει την διαχρονική ιστορία του τόπου, από την αρχαιότητα ως τους νεότερους χρόνους.
Όστρακα, λυχνάρια, νομίσματα, ενσφράγιστες λαβές αμφορέων, τμήμα μαρμάρινου αγάλματος, απότμημα σαρκοφάγου ρωμαϊκών χρόνων και θραύσματα πλακών με ανάγλυφες παραστάσεις, είναι ορισμένα από τα ευρήματα της αρχαιότητας που εκτίθενται στον όροφο του Μουσείου.
Η περίοδος από τα παλαιοχριστιανικά χρόνια μέχρι την ιπποτοκρατία αντιπροσωπεύεται από θραύσματα διάτρητων θωρακίων, ασημένιο νόμισμα της συμβασιλείας του Ηρακλείου και του υιού του Ηρακλείου, Κωνσταντίνου (613 – 641 μ.Χ.), που χρησιμοποιήθηκε ως γυναικείο κόσμημα, εικονίδιο από στεατίτη, αμφορείς και μεγάλο αριθμό πινακίων του 13ου αιώνα.
Αντίστοιχα, η τέχνη της μεταβυζαντινής περιόδου εκπροσωπείται από τις αποτοιχισμένες τοιχογραφίες του 17ου αι. του ναού του Αγίου Νικολάου στο Κάστρο, με σκηνές από το βιβλίο της «Γένεσης» της Παλαιάς Διαθήκης και ολόσωμους αγίους. Επίσης από αντικείμενα μικροτεχνίας, μια φορητή εικόνα του αγίου Γεωργίου, αρχιτεκτονικά σχέδια, φωτογραφίες και κείμενα για τις μεταβυζαντινές εκκλησίες του νησιού.
Η παρουσία τέλος, του νεότερου λαϊκού βίου και πολιτισμού δηλώνεται με την έκθεση παραδοσιακών ενδυμασιών, κεντημάτων, κεραμικών και ειδών λαϊκής τέχνης.
- Ώρες λειτουργίας: καθημερινά 8:30-15:30, εκτός Τρίτης.
- Γενική είσοδος: 5 ευρώ.
ΠΗΓΗ: εφημ. ΡΟΔΙΑΚΗ, 1.7.2025.
αρχαιολογικο Μουσειο Καστελλοριζου Καστελλοριζο αρχαιολογια 1984 Κονακι μεσαιωνικο καστρο Αγιος Νικολαος συνοικια καβος διωροφο κτισμα, ιπποτοκρατια 19ος αιωνας μχ εποχη οθωμανοκρατια γλυπτο παλαιοχριστιανικη περιοδος κιονοκρανο, πεσσισκος τεμπλο λιθινη αγκυρα αμφορεας θαλασσα δυτης στολη εξαρτημα σκαφανδρο ευρημα αρχαια Μεγιστη επιγραφη επιτυμβια στηλη αναγλυφο λυκιακου τυπου λυκια βωμισκος, αγγειο οστρακο λυχναρι αμφορευς, ενσφραγιστη λαβη αμφορεα κορμος μαρμαρινο αγαλμα θεα Υγεια αποτμημα ρωμαικη σαρκοφαγος γλυπτικη βυζαντινο νομισμα κοσμημα, εικονιδιο στεατιτης παρασταση Αγιου Δημητριος γραφικη αναπαρασταση Νικολαου εφυαλωμενο πινακιο ναυαγιο ακρωτηριο Αφρος 12ος – 13ος κειμενα περιηγητης αποτοιχισμενη τοιχογραφια 17ος φορητη εικονα αντικειμενο μικροτεχνια σχεδιο φωτογραφια μεταβυζαντινο μνημειο νησι δωδεκανησα λαογραφια παραδοσιακη φορεσια κεντημα, κεραμικη ειδη λαικη τεχνη αναπαρασταση κουζινα λαικο σπιτι νησος κανιονιοθυριδα Τουρκος διοικητης 1975 αρχαιολογικη υπηρεσια 1984 ιστορικη συλλογη μουσουλμανικο τεμενος τζαμι 18ος 1755 1756 20ος εκθεμα ακμη παρακμη αρχιτεκτονικη τρουλλος, λοφιο, κογχη προσευχης, εξωστης, γυναικωνιτης ιστορια Μικρά Ασια, οικισμος σεισμος 1926, καθημερινος βιος ανδρικη γυναικεια, επανασταση 1913, παιδεια οικονομια, γραμματοσημο γαλλικη κατοχη γαλλια ιταλοκρατια, απελευθερωση ενσωματωση ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ Παπαβασιλειου, αρχαιολογος προμαχωνας ιπποτικο λιμανι πελαγος Κομνηνος, ιδρυτης πρωτο μωαμεθανικο εκθεματα αρχαιοτητα οστρακα, λυχναρι, μαρμαρινο ρωμαικα χρονια θραυσμα πλακα αναγλυφη παλαιοχριστιανικα ιπποτες διατρητο θωρακιο ασημενιο συμβασιλεια αυτοκρατορας Ηρακλειος Κωνσταντινους 7ος 613 641 γυναικειο τεχνη μεταβυζαντινη βιβλιο Γενεση Παλαια Διαθηκη ολοσωμος αγιος Γεωργιος βυζαντιο εκκλησια ιν ιερος ναος λαικος πολιτισμος παραδοσιακη ενδυμασια κεραμικη
