Του Γιώργου Λεκάκη
Οι ανασκαφές στην αρχαία ελληνική πόλη Ανθέα[1] της Μαγνησίας, στον 37ο παράλληλο [37°50′53″N 27°50′43″E], που συνεχίζονται από το 2021, υπό την επίβλεψη του αναπληρωτή καθηγητή G. Kokdemir (Τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Άγκυρας), έχουν επικεντρωθεί στην μεγαλύτερη αγορά της επαρχίας Μαγνησίας, μια περιοχή που κάποτε φιλοξενούσε τον αρχαίο ελληνικό Ναό του Δία.
Η επαρχία όλη ονομάσθηκε Μαγνησία, επειδή πρώτα αποικίσθηκε από Μάγνητες Έλληνες της Θεσσαλίας. Αργότερα συνωκίσθη και από Κρήτες.
Η 2.400 χρόνων αγορά, που για καιρό ήταν θαμμένη κάτω από στρώματα ιζημάτων, από σεισμούς, και πλημμύρες που προκλήθηκαν από τον κοντινό ποταμό Λίθακο (νυν Μικρός Μαίανδρος – Buyuk Menderes), καλύφθηκε από σχεδόν 4 μ. ιζήματος!
Παρά ταύτα, η ομάδα ανασκαφής κατάφερε να ανακτήσει το αρχαίο ελληνικό μαρμάρινο δάπεδο και τα αρχιτεκτονικά στοιχεία, σε εντυπωσιακά άθικτη κατάσταση, ανοίγοντας τον δρόμο για μια μελλοντική διαδρομή επισκεπτών μέσα από τον χώρο!
Πρόκειται για ένα… αρχείο 25.000 τ.μ. κάτω από τη γη! Μέχρι στιγμής, έχουν έλθει στο φως περίπου 10.000 τ.μ. Το μαρμάρινο δάπεδο σε ολόκληρη την περιοχή έχει διασωθεί πλήρως. Πρόκειται για μια σημαντική ανακάλυψη. Πλησιάζουμε τώρα το μισό του χώρου και σχεδιάζουν να επεκταθούν περαιτέρω προς την νότια στοά. Οι 4 πλευρές της αγοράς πλαισιώνονται από στοές με κίονες και κλειστούς θαλάμους. Πιστεύεται ότι αυτές οι αίθουσες χρησίμευαν ως κρατικό αρχείο.
Προηγούμενες ανασκαφές, από γερμανικές ομάδες, αποκάλυψαν σχεδόν 200 επιγραφές, από μόνο δύο από αυτά τα δωμάτια, γεγονός που υποδηλώνει ότι ολόκληρος ο χώρος θα μπορούσε να αποφέρει έναν πλούτο ιστορικών αρχείων μόλις ανακαλυφθεί πλήρως.
Η αγορά δεν είναι μια απλή αγορά, αλλά ένα μνημειώδες συγκρότημα, που αποθηκεύει την μνήμη της αρχαίας πόλης. Όχι ένας απλός εμπορικός χώρος, αλλά η καρδιά και η ψυχή της πόλης, όπου η γνώση του παρελθόντος διατηρήθηκε και μεταδόθηκε στο μέλλον.
Οι αρχαιολόγοι ελπίζουν να αποκαλύψουν κρίσιμες πληροφορίες για την ελληνική ιστορία της δυτικής Ανατολίας. Το έργο αποτελεί μέρος του προγράμματος «Κληρονομιά για το Μέλλον» της… Τουρκίας! – το οποίο συντονίζεται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού Τουρκίας.
ΠΗΓΗ: Anadolu. «Vast marble agora discovered in Türkiye’s ancient city of Magnesia», Turkiye Today, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 25.6.2025.
ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:
[1] Αρχαία πόλις Ανθέα ή Ευανθία, Σελεύκεια επί του Μαιάνδρου, Σελεύκεια Καρίας και Ερυνίνα και εν τέλει Τράλλεις (βυζαντινά και ρωμαϊκά χρόνια) > Αϊδίνι. Αργότερα μετονομάστηκε σε Γκιουζελχισάρ (Güzelhisar) νυν Aydin.
αρχαιος ναος Διος, δια αρχαια μνημειωδης πλατεια Ανθεα Μαγνησιας, αρχαιο μαρμαρινο δαπεδο επιγραφες Δια ζευς μνημειο Μαγνησια μαρμαρο αρχαια επιγραφη ανασκαφη ελληνικη πολη 37ος παραλληλος 2021, αρχαιολογια μεγαλυτερη αγορα επαρχια αποικια αρχαιοι Μαγνητες ελληνες Θεσσαλια Κρητες θεσσαλοι 2.400 χρονων χρονια πριν ιζημα σεισμος, πλημμυρα ποταμος Λιθακος Μικρος Μαιανδρος – μπουγιουκ μεντερες Buyuk Menderes ελληνικο αρχιτεκτονικη αθικτη κατασταση, αρχαιολογικος χωρος ανακαλυψη στοα στοες κιονας κλειστος θαλαμος αιθουσα κρατικο αρχειο ανασκαφες, γερμανια επιγραφη δωματιο ιστορια συγκροτημα, μνημη εμποριο αρχαιολογος δυτικη Ανατολια εργο προγραμμα Κληρονομια για το Μελλον Τουρκιας τουρκια Υπουργειο Πολιτισμου και Τουρισμου Ευανθια, Σελευκεια επι του Μαιανδρου, Σελευκεια Καριας καρια Ερυνινα Τραλλεις βυζαντιο αιδίνι Γκιουζελχισαρ Guzelhisar Aydin
