Του Γιώργου Λεκάκη
Στην NA. πλευρά του νησιού της Ικαρίας, εντοπίζεται πλήθος και διάσπαρτα αρχαία ευρήματα, αλλά χωρίς λεπτομερείς αρχαιολογικές μελέτες γι’ αυτά.
Αποτελούν όμως σημαντική μαρτυρία ενός πολιτισμού, που έζησε «σε μιαν άλλην εποχή».
Σημαντικά ευρήματα ευρίσκονται γύρω από την ακρόπολη του Δράκανου, όπου και τα ερείπια αρχαίων λατομείων, αρχαίοι τύμβοι, ίχνη νεωρίου και λιμενικών εγκαταστάσεων!
Σε μικρή απόσταση από τον Ιερό Κόλπο (σημαντική μνήμη το τοπωνύμιο)», Β. του Δράκανου στην θέση με το περίεργο όνομα Προπεζουλόπη, εντοπίζονται μονόλιθοι – μεγαλιθικά μνημεία (λίθοι μονήρεις > μενίρ). Κάποιοι ακόμη ορθόλιθοι. Ίσως παραπέμπουν στον θεό Διόνυσο, ιδιαιτέρως αγαπητό στο νησί, και τα φαλλικά του σύμβολα-μνημεία. Άλλοι πεσμένοι στο έδαφος. Συνήθως από σχιστόλιθο («ατσίροι») ή ασβεστόλιθο, με ύψος έως και 2,5 μ. Ίσως, αυτός να ήταν ένας αρχαίος ιερός χώρος, όπως μαρτυρά και ο Ιερός Κόλπος.
Παρόμοιοι μεγάλιθοι στην Ικαρία ευρίσκονται:
- κοντά στο χωριό Κούντουμας ή Λαρδάδες, στον 37ο παράλληλο [37°37′37.560″N 26°17′30.120″E] στις ΒΑ. πλαγιές του βουνού Αθέρας, 2 χλμ. Β. από τον Άγιο Κήρυκο, σε υψόμετρο 340 μ. Στην θέση Βόφιλας υπάρχει μια χαρακτηριστική τραπεζοειδής κατασκευή – αυτή είναι γνωστή διεθνώς ως «κελτικό ντολμέν», δηλ. ιερός χώρος λατρείας, αλλά μόνο “κελτικό” δεν είναι…
- στο χωριό Γλαρέδο[1] στην κοιλάδα της Ερίφης[2], ευρίσκονται μεγαλιθικές κατασκευές, σε ένα νεολιθικό οικισμό, με ερείπια οικιών και πολλά θραύσματα κεραμικών αγγείων και θραύσματα οψιδιανού.
- στο χωριό Καταφύγι[3], με παρόμοιους ογκόλιθους
- στον δρόμο μεταξύ των χωριών Τσουρέδο / Τσουρέδες[4] – Μαυράτο[5].
ΠΗΓΗ: Visit Ikaria, Γ. Λεκακης “Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις”. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 1.5.2025.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Χωριό γνωστό από το έθιμο του κάψιμου ομοιώματος του Ιούδα, τον οποίο εδώ ονομάζουν Τσιφούτη και το οποίο καίνε ανήμερα της Λαμπρής.
[2] Τοπωνύμιο σχετικό με τα ερίφια. Απαντάται και αλλαχού στην Ελλάδα.
[3] Χωριό στις ΒΑ. πλαγιές του βουνού Αθέρας, σε υψόμετρο 400 μ., 7 χλμ. Β.-ΒΑ. από τον Άγιο Κήρυκο [37°38′40.560″N 26°18′21.960″E]. Σώζονται αρχαία οικιστικά λείψανα και λείψανα ακροπόλεως, από την νεολιθική περίοδο. Ίσως διοικητικό κέντρο των αρχαίων Θερμών και των ιαματικών λουτρών της. Εδώ έχει βρεθεί επιτύμβιο ή αναθηματικό ανάγλυφο, έργο του γλύπτη Πλάτθι, από την Πάρο Κυκλάδων. Χρονολογείται στο 475 – 450 π.Χ. Παριστάνει «μια επιβλητική γυναίκα που κάθεται σε θρόνο κρατώντας ένα μωρό στην αγκαλιά της. Ένα όρθιο νεαρό αγόρι ακουμπά στα γόνατα της, ένα μικρότερο αγόρι πλησιάζει περπατώντας στα τέσσερα και δύο όρθιοι άνδρες παρακολουθούν τη σκηνή χειρονομώντας». – ΠΗΓΗ: Αρχαιολογικό Μουσείο Αγίου Κηρύκου.
[4] 37°37′55″N 26°17′31″E.
[5] 37°38′1″N 26°17′4″E.
αρχαιο μενιρ ντολμεν αρχαια Ικαρια νησι Ικαριας, ευρηματα, αρχαιολογια πολιτισμος εποχη ευρημα ακροπολη Δρακανο ερειπια λατομειο τυμβος νεωριο αρχαιες λιμενικες εγκαταστασεις Ιερος Κολπος μνημητοπωνυμιο Δρακανου ονομα Προπεζουλοπη, μονολιθος μεγαλιθικα μνημεια λιθοι μονηρης μεγαλιθικο μνημειο λιθος menhir dolmen Ikaria Icaria ορθολιθος σχιστολιθος ατσιροι ατσιρι ατσιρος ασβεστολιθος, αρχαιολογικος χωρος, μεγαλιθος χωριο Κουντουμας Λαρδαδες, λαρδι 37ος παραλληλος βουνο ορος Αθερας, αγιος Κηρυκος, Βοφιλας τραπεζοειδης κατασκευη τραπεζιο κελτικο λατρεια κελτες Γλαρςδο κοιλαδα της Εριφης εριφη μεγαλιθικες κατασκευες, νεολιθικος οικισμος ερειπια οικια θραυσμα κεραμικο αγγειο οψιδιανος οψιανος Καταφυγι ογκολιθος Τσουρεδο / Τσουρεδες Μαυρατο εθιμο καψιμο ομοιωματος του Ιουδα, ομοιωμα Ιουδας, Τσιφουτης Λαμπρη πασχα εριφιο Αιθερας, οικιστικα λειψανα ακροπολις νεολιθικη περιοδος διοικητικο κεντρο Θερμα ιαματικα λουτρα ιαματικες πηγες λουτρο επιτυμβιο αναθηματικο αναγλυφο, εργο γλυπτης Πλατθις, Πλατθης Παρος Κυκλαδων Κυκλαδες 5ος 475 – 450 αιωνας πΧ επιβλητικη γυναικα ενθορνη θρονος μωρο αγκαλια ορθιο νεαρο αγορι παιδι γονατα στα τεσσερα μπουσουλημα ορθιοι ανδρας σκηνη χειρονομια Αρχαιολογικο Μουσειο Αγιου Κηρυκου θεος Διονυσος, φαλλικο συμβολο φαλλος
