Του καθηγητή Γενετικής ΑΠΘ, Κωνσταντίνου Τριανταφυλλίδη
Πότε εμφανίστηκε η γλωσσική ικανότητα στον άνθρωπο;
Πριν τουλάχιστον 135.000 χρόνια!
Μια νέα ανάλυση παραλλαγών DNA δείχνει ότι η μοναδική γλωσσική ικανότητα των ανθρώπων υπήρχε τουλάχιστον πριν από 135.000 χρόνια και ίσως εξελίχθηκε πριν 210.000 χρόνια. Στην συνέχεια, η γλώσσα χρησιμοποιήθηκε ευρέως για κοινωνική χρήση πριν από 100.000 χρόνια. Με απλά λόγια, η κοινή ικανότητα για λεκτική και συμβολική επικοινωνία μπορεί να διευκόλυνε την ανάπτυξη της σύγχρονης ανθρώπινης συμπεριφοράς και κουλτούρας μετά 35.000 χρόνια, δηλαδή πριν από περίπου 100.000 χρόνια.
Σήμερα υπάρχουν περισσότερες από 7.000 αναγνωρισμένες ανθρώπινες γλώσσες σε όλον τον κόσμο. Περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό, η γλώσσα μας ορίζει ως ανθρώπους. Ωστόσο, δεν υπάρχει ξεκάθαρη συμφωνία σχετικά με το πότε εμφανίστηκε αυτό το κρίσιμο χαρακτηριστικό στην εξέλιξή μας. Το είδος μας, ο Homo sapiens, είναι περίπου 300.000 ετών. Οι εκτιμήσεις για το πότε προήλθε η γλώσσα ποικίλλουν ευρέως, με βάση διαφορετικές μορφές στοιχείων, όπως απολιθώματα, γενετικά και πολιτιστικά αντικείμενα.
Η νέα εργασία εξετάζει 15 γενετικές μελέτες διαφορετικών γενετικών δεικτών DNA, όπως:
- του μιτοχονδριακού (150.000 χρόνια)
- του χρωμοσώματος Υ (206.000 χρόνια), αλλά και
- δεικτών και ολόκληρου του γονιδιώματος (210.000 χρόνια),
που δημοσιεύθηκαν τα τελευταία 18 χρόνια. Ένα σαφές σημείο συμφωνίας με αυτούς τους μελετητές είναι ότι όλοι πιστεύουν ότι οι σύγχρονες ανθρώπινες συμπεριφορές εμφανίστηκαν στο Μέσο έως το Ύστερο Πλειστόκαινο στην Αφρική.
Είναι λογικό από αυτές τις διάμεσες εκτιμήσεις να συμπεράνουμε ότι η αρχική απόκλιση της γενεαλογίας του πληθυσμού Khoisan[1] έλαβε χώρα σε περίπου 135.000 (± 20,000), με τους χρόνους απόκλισης άλλων αφρικανικών γλωσσικών γενεαλογιών να βρίσκονται μετά από αυτήν την εποχή.
Συμπέρασμα: Οι σύγχρονες ανθρώπινες συμπεριφορές όπως η διακόσμηση του σώματος και η παραγωγή ώχρας με συμβολικά χαρακτικά εμφανίστηκαν ως κανονιστικές και επίμονες συμπεριφορές περίπου 100.000 χρόνια πριν. Με άλλα λόγια, φαίνεται να υπάρχει ένα χάσμα 35,000 ετών μεταξύ της γενετικής προέλευσης των γλωσσικών μας ικανοτήτων και της ευρείας καθιέρωσης της σύγχρονης συμπεριφοράς των ανατομικά σύγχρονων ανθρώπων.
ΠΗΓΗ: Sh. Miyagawa κ.ά. «Linguistic capacity was present in the Homo sapiens population 135 thousand years ago», Front. Psychol, 16:1503900, doi: 10.3389/fpsyg.2025.1503900, 11.3.2025. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 24.3.2025.
ΣΧΟΛΙΟ Γ. Λεκάκη:
[1] Khoisan / Khoesan / Khoe-San / KhoiSan / Khoi-San, είναι ένας γενικός όρος (που συνδυάζει τους λαούς Khoekhoen και San), για τους αυτόχθονες πληθυσμούς της Νότιας Αφρικής. Το όνομα επινοήθηκε από τον L. Schulze στην δεκαετία του 1920. Παραδοσιακώς ομιλούν “μη μπαντού γλώσσες”. Οι πληθυσμοί των Khoisan ομιλούν τις γλώσσες click / κλικ (στην ουσία πρόκειται για γλωσσικούς ήχους). Οι Khoisan επεκτάθηκαν στην νότια Αφρική (από την Ανατολική ή την Κεντρική Αφρική) πριν 260.000 χρόνια.
ΑΝΑΤΡΟΠΗ γλωσσικη ικανοτητα ανθρωπων εξελιξη πριν 210.000 χρονια απο ποτε ο ανθρωπος αρχισε να μιλα εχει γλωσσα
