Του Γιώργου Λεκάκη
Το 5o από τα 142 σωζόμενα αποσπάσματά του:
Ηράκλειτος Βλύσωνος ο Εφέσιος τάδε έφη:
«Καθαίρονται δ’ άλλω ούματι μιαινόμενοι οίον ει τις εις πηλόν εμβάς πηλώ απονίζοιτο, μαίνεσθαι[1] δ’ αv δοκοίη ει τις αυτόν ανθρώπων επιφρασαίατο ούτω ποιέσντα. Καί τοις αγάλμασι δε του τέοισιν εύχονται, οκοίον ει τις δόμοισι λεσχηνεύοιτο, ου τι γινώσκων θεούς ουτ’ ήρωας οίτινες είσιν».
Οι μιαροί / βρώμικοι άνθρωποι προσπαθούν να εξαγνισθούν με καθαρμούς, ενώ μιαίνονται με νέο αίμα, όπως κάνει κανείς, που θέλει να καθαρισθεί από τον πηλό, νιπτόμενος με πηλό! Δίνουν στον άνθρωπο, που θα τους παρατηρούσε, την εντύπωση μανιακού. Και στα αγάλματα απευθύνουν ευχές, όπως φλυαρούν στις λέσχες[2], λες και απευθύνονται σε δόμους (λίθινα κατασκευάσματα). Χωρίς καθ’ όλου να γιγνώσκουν τι είναι οι θεοί και οι ήρωες.
Ο Ηράκλειτος κατακρίνει τους καθαρμούς με αιματηρές θυσίες. Και τις άνευ βαθυτέρου νοήματος προσευχές. Τις αντιλήψεις αυτές ανανέωσε κατόπιν ο Ζήνων ο Στωικός[3].
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης «ΦΩΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΒΙΟ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ – ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΤΟΥ», έκδ. «Τάλως Φ», 2024, από το κεφάλαιο “Διασωθέντα αποσπάσματα Ηρακλείτου και απόπειρα αποδόσεως και ερμηνείας τους”. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 6.1.2025.
ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ:
[1] Προσέξτε το ευφυές λογοπαίγνιο μεταξύ μαίνεσθαι και μιαίνεσθαι.
[2] Βλ. Γ. Λεκάκης «Ο Λεσχανόριος μήνας, ο θεσμός της αρχαίας Λέσχης και ο προστάτης τους θεός Απόλλων», στην εφημ. «Έκδοση» Ελασσόνος, 29.6 και 6.7.2005 και ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.
[3] Ο Κιτιεύς (εκ Κιτίου Λάρνανος Κύπρου, 334 – 262 π.Χ.), Έλλην φιλόσοφος, ιδρυτής της φιλοσοφικής σχολής του στωικισμού εν Αθήναις. «Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αυθεντία από τον Λόγο». «Η φύσις διέπεται από έλλογες αρχές». «Η ορθολογικότητα που διαποτίζει εμάς και τον κόσμο είναι αυτό που λέμε Θεός».
Ηρακλειτος Ηρακλειτου διασωθεντα σωζομενο αποσποσμα fragmenta fragment αποδοση ερμηνεια λεκακης σωζομενα αποσπασματα Héraclite Heraklit Heraclitus Heráclito Eraclito λεκακης Βλυσωνος Εφεσιος ταδε λεγει εφη λογος βρωμικοι ανθρωποι εξαγνισμος καθαρμος, μιασμα νεο αιμα Καθαρση ουματι μιαινομενοι οιον πηλος εμβας πηλω απονιζοιτο, μαινεσθαι δοκοιη ανθρωπων επιφρασαιατο ουτω ποιεσντα αγαλμασι τεοισιν ευχονται, ευχη οκοιον δομοισι λεσχηνευοιτο, γινωσκων θεους ηρωας οιτινες εισιν μιαρος / βρωμικος βρομικο ανθρωπος καθαρσις καθαρισμος πηλος νιπτω ανθρωπο, εντυπωση μανιακος μανια αγαλμα ευχες, φλυαρια λεσχη δομος λιθινο κατασκευασμα γνωση θεοι ηρωες αιματηρη θυσια βαθυτερο νοημα προσευχη αντιληψη Ζηνων ο Στωικος αρχαιο λογοπαιγνιο μαινομαι μιαινομαι Λεσχανοριος μηνας, θεσμος αρχαια Λεσχη προστατης θεος Απολλων απολλωνας Κιτιευς Κιτιο Λαρνανα Κυπρου, κυπρος 4ος 3ος αιωνας 334 – 262 πΧ ελλην ελληνας αρχαιος φιλοσοφος, ιδρυτης φιλοσοφικη σχολη στωικισμου Αθηναι στωικισμος Αθηνα αυθεντια Λογος φυσις φυση ελλογη αρχη ορθολογικοτητα κοσμος