Του Γιώργου Λεκάκη
Στην αρχαιότητα το Μονακό[1], ελέγετο
Μόνοικος.
Από την αρχαιότητα, ο λιμένας
του Μονακό συνδέθηκε με την λατρεία του Θηβαίου Έλληνα ήρωα Ηρακλή, ο οποίος
λατρευόταν εδώ ως Ηρακλής Μόνοικος / Μονόοικος – προσωνυμία του Ηρακλέους στην
Νότια Γαλατία[2]. Υπήρχε στην
αρχαιότητα και ναός αφιερωμένος στον Ηρακλή – δεν συνηθιζόταν κάτι τέτοιο για έναν
ημίθεο, ήταν ο μόνος οίκος του, εξ ου και «Μονόοικος». Αλλά ο Ηρακλής ενίκησε τους
Λιγουρίους «των Θαλάσσιων Άλπεων» και απάλλαξε τον τόπο από αυτούς τους βαρβάρους.
Έτσι ετιμήθη δεόντως…
Όλα αυτά έγιναν καθώς
επέστρεφε «από την ομιχλώδη Δύση, στα πέρατα του Ωκεανού», από την Τρικαρηνία
και τον 10ο άθλο[3] του για
τα Βόδια του Γηρυόνη, με τα οποία αποβιβάσθηκε στην Κορώνη (νυν λα Κορούνια
Ισπανίας) και άνοιξε δρόμο για να περάσει μαζί με το θεϊκό κοπάδι του, έως τον
τόπο, όπου ίδρυσε πόλη και λιμάνι, και λατρεύθηκε, όπως προείπαμε. Ο αρχαίος δρόμος
που ένωνε Ισπανία με Ιταλία, περνούσε από το Μονακό, και ονομαζόταν ακόμη και
στα ρωμαϊκά χρόνια, Δρόμος του Ηρακλέους![4] Ο δρόμος
αυτός ήταν διάσπαρτος με βωμούς, αφιερωμένους στον Ηρακλή. Αλλά ένας ναός
ιδρύθηκε στον βράχο του Μονακό. Ενδιαμέσως, βεβαίως, ίδρυσε πολλές πόλεις και
λιμάνια, ήλθε σε σχέση με εντοπίες κοπέλλες και άφησε πίσω του απογόνους, που
τον τιμούσαν και τον τιμούν ακόμη. Γι’ αυτά έχω γράψει πολλάκις. Με τα βόδια
επέστρεψε μέσω Σαρδηνίας και Ρώμης στις Μυκήνες.
Κατά τον 6ο αιώνα
π.Χ. οι Έλληνες Φωκαείς, από την Μασσαλία κυριάρχησαν στην περιοχή, και επανίδρυσαν
και την αποικία του Μόνοικου και μεταξύ άλλων την Αντίπολι / Antipolis (νυν Αντίμπ / Antibes), την Αίγιτνα / Aegitna (νυν Κάννες), την Νίκαια / Nikaia (νυν Νις / Nice) και
την Αθηνόπολις / Athenopolis Massiliensium (πρώην Τρόπαια των Αρκάδων / νυν Saint–Tropez ).
Αυτό επιβεβαιώνεται ακόμη και
σήμερα, δεδομένου ότι το σύγχρονο όνομα του κυρίου λιμένος του Μονακό, λέγεται
ακόμη: Λιμάνι του Ηρακλή[5] στον 43ο
παράλληλο [43.735°N 7.426°E]…
και ένα άγαλμά του κοσμεί το λιμάνι…
…ενώ όλη αυτή
η ιστορία έχει αποτυπωθεί και σε γραμματόσημα του Μονακό…
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,
30.10.2024.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
κλπ. Σήμερα ένα μικρό πριγκηπάτο της Κυανής Ακτής, το πιο πυκνοκατοικημένο
κράτος στον κόσμο. Οι κάτοικοί του αποκαλούνται Μονεγάσκοι. Το 1297 ετέθη υπό
την προστασία της γενουατικής οικογένειας των Γκριμάλντι. Τον 16ο αιώνα
αναγκάστηκε να δεχτεί την προστασία της Ισπανίας. Το 1641 της Γαλλίας. Το 1793
προσαρτήθηκε στην Γαλλία. Το 1814, με τη Συνθήκη των Παρισίων, επανήλθε ο Οίκος
των Γκριμάλντι. Και από το 1861 άρχισε να σταθεροποιείται η εξάρτησή από την
Γαλλία.
[3] Βλ. Γ. Λεκακης «Οι αθλοι του Ηρακλεους».
[4] Βλ. Ρωμαίο αυτοκράτορα Ιουλιανός.
Γνωστό “Λιμάνι του Ηρακλέους” υπήρχε στην Αλυζία Ακαρνανίας, μαζί με ιερό και τέμενος – βλ. Στρ., Θουκυδίδης (VII, 31).
Ενώ το λιμάνι του Κερατσινίου Πειραιώς ονομάζεται επίσης λιμένας Ηρακλέους.
