Ο Υδραίος ναυτικός, Ν. Κολμανιάτης, που έγινε εθνικός ήρωας στην Αργεντινή!

Ένας Έλληνας ναυτικός από την Ύδρα, ονόματι Νικόλαος Κολμανιάτης, ο οποίος θα έμενε γνωστός στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, ως Nicholas Jorge, έγινε ήρωας πολέμου στην Αργεντινή τον 19^ο αιώνα.

Η Ύδρα είναι γνωστό ότι «παρήγαγε» και «εξήγαγε» (και) ναυτικούς ήρωες.

Ο Νικόλαος Κολμανιάτης, εσκότωσε έναν άνδρα στην Ύδρα, κατά την διάρκεια μιας μονομαχίας, για λόγους τιμής – μια προσβολή στην τότε γυναίκα του – και… μπάρκαρε. Πριν από αυτό το περιστατικό, είχε υπηρετήσει στο οθωμανικό ναυτικό. Οι Υδραίοι, γνωστοί ως οι καλύτεροι ναυτικοί στην εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ήταν, εκείνην την εποχή, υποχρεωμένοι να πληρώνουν ετήσιο φόρο ναυτικών ανδρών, για υπηρεσία στον οθωμανικό στόλο.

Ο Κολμανιάτης ήταν κατά κάποιον τρόπο χαρακτηριστικός Υδραίος της εποχής: Ικανός ναυτικός, εκπαιδευμένος στα όπλα, φυσικά μαχητικός και με την απαραίτητη «μύτη» για το εμπόριο…

Αν και τα υπερατλαντικά ταξείδια ήταν λιγότερο συνηθισμένα για τους Υδραίους, τα πλοία τους, ωστόσο, έκαναν αυτό το επικίνδυνο ταξείδι, ασχολούμενοι με το εμπόριο, φέρνοντας βραζιλιάνικο καφέ και ζάχαρη στην Ευρώπη. Ο ίδιος ο Κολμανιάτης τολμούσε λίγο πιο νότια, στην Αργεντινή.

Εκείνην την εποχή, οι ισπανικές κτήσεις στην Αμερική ήταν σε αναταραχή, με μεγάλα τμήματα του πληθυσμού να αγωνίζονται για ανεξαρτησία από την Ισπανία, η οποία είχε γίνει διεφθαρμένη και αδύναμη. Η Ισπανία βρισκόταν επίσης σε πόλεμο με την Γαλλία του Ναπολέοντος. Η αμερικανική και η γαλλική επανάσταση παρείχαν περαιτέρω έμπνευση για να ξεφύγουν οι λαοί από την αποικιοκρατία…

Ο νεαρός Υδραίος έμπορος με ναυτική εμπειρία, διαπίστωσε ότι η συμπάθειά του ήταν σαφώς προς τους Αργεντινούς επαναστάτες. Πολέμησε τους ισπανικούς στόλους, φτάνοντας στον βαθμό του συνταγματάρχη των Πεζοναυτών[1].Η υπηρεσία του Υδραίου Έλληνα ναυτικού δεν τελείωσε εκεί. Συνέχισε να υπηρετεί την δεύτερη πατρίδα του, με υπηρεσίες ενάντια στην Αυτοκρατορία της Βραζιλίας και στους εμφύλιους πολέμους της Αργεντινής, μεταξύ ομοσπονδιακών και των «ενιαίων δυνάμεων». Υπήρχαν Έλληνες ναυτικοί σε όλες τις πλευρές αυτών των συγκρούσεων…

Για την υπηρεσία και τον ηρωισμό του, ο Κολμανιάτης παρασημοφορήθηκε κατά την διάρκεια της ζωής του. Η Συντακτική Γενική Συνέλευση τον ανακήρυξε «Αξιότιμο της Πατρίδας με Ηρωικό και Εξέχοντα Βαθμό», μια τιμή που προορίζεται για όσους είχαν πραγματοποιήσει πράξεις εξαιρετικής ανδρείας στην Αργεντινή. Αυτή η αναγνώριση υπογραμμίζει την σημασία της προσωπικότητάς του στα θεμέλια της Αργεντινής. Η κληρονομιά του ξεπερνά τον χρόνο και μας υπενθυμίζει τις ποικίλες καταβολές που σφυρηλάτησαν την εθνική ταυτότητα της Αργεντινής. Ένας Έλληνας μετανάστης που έγινε βασικός πυλώνας του Ναυτικού της Αργεντινής, ο Κολμανιάτης αποτελεί σύμβολο θάρρους και πίστης στην νέα του πατρίδα.

Για 50 χρόνια, υπηρέτησε την υιοθετημένη πατρίδα του. Ο Κολμανιάτης / Χόρχε έκανε οικογένεια στην Αργεντινή. Παντρεύτηκε μια γυναίκα από την Σαντα Φε και απέκτησε δύο κόρες και αρκετούς γιους. Δύο από αυτούς ακολούθησαν στρατιωτική σταδιοδρομία:

• ο λοχαγός του Ναυτικού Τσιπριάνο / Κυπριανό Χόρχε, υπηρέτησε υπό την άμεση διοίκησή του, στο ίδιο πλοίο ή συμμετείχε σε ναυμαχίες. Και
• ο αντισυνταγματάρχης Πυροβολικού του Εθνικού Στρατού Χοσέ Νικολάς Χόρχε, τον οποίο πολλοί βιογράφοι και ιστορικοί έχουν μπερδέψει με τον πατέρα του, λόγω της ομοιότητας στα ονόματά τους και του γεγονότος ότι υπηρέτησαν στην ίδια στρατιωτική περίοδο.

Υπάρχει μόνο μια φωτογραφία (η παραπάνω) του ενός από τους γιους του, του αντισυνταγματάρχη Πυροβολικού του Εθνικού Στρατού της Αργεντινής, Χοσέ Νικόλας Χόρχε.

Αυτός και οι γιοι του ήταν πιστοί υπηρέτες στην Συνομοσπονδία ROSAS. Μία από τις αξιοσημείωτες δραστηριότητές τους το 1845, μαζί με τον υιό του Τσιπριάνο, ήταν να αναλάβουν την διοίκηση των πλοίων και των όπλων στο νησί Μαρτίν Γκαρθία για το Vuelta de Obligado, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την αγγλογαλλική εισβολή, που θα πραγματοποιείτο στις 20 Νοεμβρίου του ίδιου έτους.

Το Ναυτικό της Αργεντινής έχει πραγματοποιήσει απονομές τιμών στο νησί της Ύδρας, πρώτα με την φρεγάτα ARA PRESIDENTE SARMIENTO και αργότερα σε αρκετές περιπτώσεις με το σημερινό εκπαιδευτικό πλοίο ARA LIBERTAD. Το Ναυτικό της Αργεντινής, αναγνωρίζοντας τις προσπάθειές του, ονόμασε μια τορπιλλάκατο προς τιμήν του Χόρχε στα τέλη του 19ου αιώνα και ένα ιχνηλατικο στα μέσα του 20ού αιώνα. Υπάρχουν αρκετοί οδοί που φέρουν το όνομά του, καθώς και παλαιά δημοτικά σχολεία:

• 8 στο νησί Ρίο Σαντιάγο και
• 18 στο Χάεντο, στην περιοχή Μορόν!

Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι ο Κολμανιάτης, γνωστός ως Χόρχε στην Αργεντινή, αν και δεν χρησιμοποίησε ποτέ το ελληνικό του επώνυμο, δεν είναι μόνον ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες στην ιστορία της Αργεντινής ως ήρωας της ανεξαρτησίας της Αργεντινής, αλλά και ένας από τους πρώτους Έλληνες που καταγράφηκαν στην χώρα. Υπάρχουν επίσης τεκμηριώσεις ότι ήταν ένας από τους πρώτους οργανωτές μιας σημαντικής ελληνικής κοινότητας στο Έντρε Ρίος, πολύ πριν από την μαζική μετανάστευση, στα τέλη του 19ου αιώνα, και πριν από την δημιουργία των πρώτων κοινοτήτων.

Η οικογένεια απορροφήθηκε γρήγορα από το πολυεθνικό μωσαϊκό της Αργεντινής και η ιστορία του ξεχάστηκε σε μεγάλο βαθμό, τόσο από Αργεντινούς όσο και από Έλληνες.

Αλλά οι οργανώσεις της ελληνικής κοινότητας στην Αργεντινή επικεντρώνονται σε μεγάλο βαθμό στο μεγάλο κύμα Ελλήνων μεταναστών στην χώρα, στα τέλη του 1800 και στις αρχές του 1900, σε αυτούς τους πρώτους Ελληνες στην νεώτερη ιστορία της Αμερικής…

ΠΗΓΗ: C. Aug. V. Revythis[2] «Greek Fire: Research and Dissemination Project in South American Waters». Al. Billinis «The Greek Sailor From Hydra Who Became War Hero in Argentina», greek reporter, 2.11.2023. Γ. Λεκακης “Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις”. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.11.2023.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ: