Του Γιώργου Λεκάκη
Ένα … χαμένο γλυπτό των Ολμέκων,
που ανακαλύφθηκε στην Νέα Υόρκη ΗΠΑ, από την Manhattan Antiquities Trafficking
Unit θα επιστραφεί στο Μεξικό.
Γνωστό ως «Μνημείο 9» του
Chalcatzingo(**), ενός αρχαιολογικού χώρου στα κεντρικά υψίπεδα του Μεξικού, το
γλυπτό έχει ύψος περίπου 1,8 μ., έχει πλάτος 1,5 μ. και ζυγίζει περίπου έναν
τόνο!
Ο κ. Mario Córdova Tello (του
Κέντρου INAH του Morelos) είπε ότι το γλυπτό χρονολογείται μεταξύ 800 και 400
π.Χ. και αντιπροσωπεύει ένα γήινο τέρας, ένα κοσμογονικό πλάσμα, που
εμφανίζεται συχνά στην εικονογραφία των Ολμέκων. Τα ανοικτά σαγόνια του
συμβολίζουν σπήλαιο / πρόσβαση στον Κάτω Κόσμο. Τα 4 σχήματα στις γωνίες του στόματος
εικονίζουν κλαδιά της βρωμελάδας[1], ένα
φυτό χαρακτηριστικό της περιοχής γύρω από το Chalcatzingo, που βρίσκεται επίσης
σε άλλα γλυπτά σκαλίσματα στην τοποθεσία, πρόσθεσε.
«Το μνημείο είναι ένα βασικό
κομμάτι για την έρευνα σχετικά με την εικονογραφία των Ολμέκων, γι’ αυτό
λαμβάνουμε αυτά τα νέα με χαρά και ενθουσιασμό», κατέληξε ο κ. Tello.
ΠΗΓΗ: «Autoridades de México repatriarán el Monumento 9 de Chalcatzingo»,
Mexico’s National Institute of Anthropology and History / Εθνικό Ινστιτούτο
Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Μεξικού (INAH), 1.4.2023. Γ. Λεκάκης «Παραδόσεις
των λαών του κόσμου». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 2.4.2023.
[1] Bromeliad: Φυτό γηγενές στην τροπική και υποτροπική
Αμερική, που έχει συνήθως κοντούς μίσχους με ρόδακες από άκαμπτα, συνήθως
αγκαθωτά φύλλα. Οικογένεια μονοκοτυλήδονων ανθοφόρων φυτών, με περίπου 80 γένη
και 3.700 γνωστά είδη (ένα απ’ αυτά ο ανανάς), ιθαγενή κυρίως στην τροπική
Αμερική, με αρκετά είδη που απαντώνται στις αμερικανικές υποτροπικές περιοχές
και ένα στην τροπική δυτική Αφρική. Προήλθαν από το tepuis της Γουιάνας,
περίπου πριν από 100.000.000 χρόνια. Ο μεγαλύτερος αριθμός σωζόμενων βασικών
ειδών ευρίσκεται στα υψίπεδα των Άνδεων της Νότιας Αμερικής.
Οι Ίνκα, οι Αζτέκοι, οι Μάγια κ.ά. τα χρησιμοποιούσαν ως
τροφή, για προστασία, για τις φυτικές ίνες του και στις τελετές τους, όπως χρησιμοποιούνται ακόμα και
σήμερα, από τους Ινδιάνους της περιοχής.
οι Pima του Μεξικού καταναλώνουν άνθη Tillandsia
erubescens και T. Recurvata, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε ζάχαρη.
Στην Αργεντινή και την Βολιβία, καταναλώνονται οι κορυφές του T. rubella και
του T. maxima.
Στην Βενεζουέλα, οι αυτόχθονες παράκτιες φυλές τρώνε την Bromelia
chrysantha, γνωστό ως «maya», ως φρούτο ή το πίνουν ως ποτό (μετά από ζύμωση).
Αρχαίο ειδώλιο (παράξενης) γάτας από το Chalcatzingo. |
(**) Πόλη από το 1500 π.Χ. στον 18ο παράλληλο – 18.67672°N 98.77079°W – στην κοιλάδα του Morelos του Jantetelco. Γνωστή για την πυραμίδα της, αλλά και μια σχεδόν τετράγωνη πλατφόρμα (με πλευρά 70 μ.) με ταφές ατόμων υψηλής κοινωνικής στάθμης, με στολίδια από νεφρίτη και καθρέφτη από μαγνητίτη.