Του Γιώργου Λεκάκη
Ο Δημήτριος Πεπάνος ήταν
Έλλην ιατρός και λόγιος εκ Χίου, του 17ου αιώνα.[1]
Εσπούδασε στη Ρώμη, τρόφιμος
του εκεί ελληνικού κολλεγίου-γυμνασίου για 7 χρόνια. Ενώ εσπούδαζε Θεολογία, προσχώρησε
στον καθολικισμό, και εδίδασκε στο ίδιο πανεπιστήμιο Ελληνική Φιλολογία!
Επίσης, εσπούδασε Ιατρική και Φιλοσοφία σε άλλα ιταλικά πανεπιστήμια. Ασχολήθηκε
και με την λογοτεχνία και την ποίηση. Θεωρείται δε διακεκριμένος λόγιος της
εποχής του. Ο ίδιος ήθελε να γίνει μοναχός… Αναμείχθηκε επίσης στους
θεολογικούς ανταγωνισμούς ορθόδοξων και ρωμαιοκαθολικών. Εργάσθηκε υπέρ των συμφερόντων
της δυτικής Εκκλησίας, συγγράψας πολλά κατά της ανατολικής Εκκλησίας στην δημώδη
ελληνική διάλεκτο.
Στην Ιατρική υποστήριξε την
άποψη ότι η Ιατρική θα έπρεπε να απαλλαγεί από την υποδούλωσή της στα δόγματα του
Γαληνού και του Ιπποκράτη!!! Εξεπόνησε σύγγραμμα, με το οποίο προσεπάθησε να ανατρέψει
τις θεραπευτικές μεθόδους του… Γαληνού!!!
Συνέγραψε δοκίμια ιατρικά,
φιλολογικά, θεολογικά, καθώς και ποίηση. Κάποια συγγράμματά του ανακάλυψε, μετά
τον θάνατό του, στην Χίο, στα τέλη του 18ου αιώνα ο Άγγλος πρόξενος
Ραφαέλ. Τα απέστειλε στην Ρώμη προς τον Ερρίκο Στούαρτ, ο οποίος
τα παρέδωσε προς έκδοσιν στον καρδινάλιο Βερνάρδο Στεφανόπουλο και τον Ιωάννη
Χριστόφορο Αμαδούτιο (*), Ιταλό φιλόσοφο και δεινό ελληνιστή. Κάποια των
περιεχομένων είναι συντεταγμένα στην κοινή γλώσσα δια στίχων ιαμβικών. «Τα Δημητρίου
Πεπάνου Δομεστίκου τοῦ Χίου, τά εὑρισκόμενα» / «Demetrii Pepani Domestici Chii, opera
quae reperiuntur,
e graeco in latinum vertit et adnotationes adiecit Bernardus Stephanopolus, accedit praefatio Ioannis
Christophori Amadutii»,
εξεδόθησαν στην Ρώμη, από την Typographia Salomoniana, το 1781. Το έργο
είναι σε δυο τόμους, σε σχήμα 4ο, LXXXIII + 624 καί IV + 456 σελ.
ελληνικό κείμενο και λατινική μετάφραση σε αντικρυστές σελίδες, οι τίτλοι
δίχρωμοι και με χαλκόγραφη βινιέττα, 2 αναδιπλούμενοι χαλκόγραφοι πίνακες στον
δεύτερο τόμο.
Επιστολαί του Πεπάνου, άξιες
λόγου, σώζονται και στην Βιβλιοθήκη του Βρετανικού Μουσείου Λονδίνου.
Ο Πεπάνος πιστεύεται ότι χάθηκε,
μαζί με την οικογένειά του, κατά την διάρκεια ενός ταξειδιού, κάπου στην θάλασσα
της Σικελίας…
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης “Ελληνική Βιβλιογραφία”. Legrand (18ος αἰ.) 1034. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 2.2.2020.
[1] Αναφέρεται κι ένας άλλος, ιατρός στην Χίο, με το ίδιο
όνομα (Δημήτριος Γεωργίου Πεπάνος) επίσης σπουδάσας στην Ιταλία, αλλά τον 18ο
αιώνα.
(*) Ο Giovanni Cristofano Amaduzzi έκανε σπουδές Ελληνικών
και Φιλοσοφίας στην Σχολή του Ιανού Πλάνκο στις οποίες, ρίχτηκε «με νεανική
θέρμη στην αναμέτρηση με τα τελευταία απομεινάρια του παλαιού αριστοτελισμού».
Από εκεί, εστάλη στην Ρώμη, όπου βρήκε στο πρόσωπο του καρδινάλιου Giovanni
Ganganelli (μετέπειτα πάπα Κλήμη ΙΔ΄), έναν προστάτη και φίλο. Έγινε καθηγητής
Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης La Sapienza, που συνέβαλε στο να δοθούν
στον κόσμο, αρκετά κομμάτια αρχαίων συγγραφέων…
