Του Γιώργου Λεκάκη
Ο Διόδωρος Σικελιώτης ήταν
αρχαίος Έλλην (80 π.Χ. – 20 π.Χ.) ιστορικός και συγγραφέας. Εγεννήθη στο Αγύριο
(Agira) Σικελίας. Κυριότερο έργο του, η «Ιστορική Βιβλιοθήκη», αποτελούμενο από 40 βιβλία, κατόπιν
παραγγελίας των Ρωμαίων, εξ αιτίας του οποίου χαρακτηρίστηκε «επιφανής συγγραφεύς
της Ελληνικής Ιστορίας» (βλ. Ιερωνύμο[1]).
Σημαντικός διότι στις πηγές
του, έχει έργα, που δεν έχουν διασωθεί πια. Πηγές του οι:
– Αγαθαρχίδης
(Ασιατικά),
– Διονύσιος Σκυτοβραχίων (ελληνικοί μυθοι),
– Δούρης ο Σάμιος
(Αγαθοκλής Συρακούσιος),
– Εκαταίος Αβδηρίτης (Ιστ. Αιγύπτου),
– Έφορος ο Κυμαίος
(Ιστ. έως 340 π.Χ.),
– Ηρόδοτος,
– Θεόπομπος ο Χίος (Ελληνικά, Φιλιππικά, 411 – 394
π.Χ.),
– Θουκυδίδης,
– Ιερώνυμος Καρδιανός (Πόλεμοι Διαδόχων 323 – 272 π.Χ.),
– Κλείταρχος
(Μ. Αλεξάνδρου),
– Κτησίας ο Κνίδιος (Ιστ. Ασσυρίας – Περσίας),
– Μανέθων (Αιγύπτιος ιερέας – Αιγυπτιακά),
– Μεγασθένης
(Ινδία, έως 300 π.Χ.),
– Πολύβιος (Παγκ. Ιστ. 264 – 146 π.Χ.),
– Ποσειδώνος (Παγκ.
Ιστ. 146 – 79 π.Χ.),
– Σιληνός από την Καλή Ακτή (Ιστ. Σικελίας, Αννίβα),
– Τίμαιος
ο Ταυρομένιος (Ιστ. Σικελίας, Ιταλίας, Ηπείρου, Ελλάδος, Συρίας, Αγαθοκλής,
Πύρρος),
– Φιλίνος ο Ακραγαντίνος (Ιστ. Σικελίας), κ.ά.
![]() |
| ΑΡΙΣΤΕΡΑ: Η έκδοσις του Ιακώβου, από το χειρόγραφο του Βατικανού. ΔΕΞΙΑ: Η έκδοσις του 1775 στην Ρωσία. |
ΕΚΔΟΣΕΙΣ του ΔΙΟΔΩΡΟΥ:
– 1472: ελληνικό κείμενο της «Ιστορικής
Βιβλιοθήκης», με λατινική μετάφραση, που έκανε ο Poggio Bracciolini, για τα
πρώτα πέντε βιβλία (1-5), έκδ. Μπολόνια.
– 1539: Τα βιβλία της «Ιστορικής
Βιβλιοθήκης» (16-20) εκδόθηκαν από τον J. Vincentius Opsopoeus στην Βασιλεία
Ελβετίας.
– 1548: Diodoro Sículo «Biblioteca histórica. Obra complete» εκδ. Gredos, Μαδρίτη Ισπανίας.
– 1559: Τα βιβλία 1-5 και 11-15
της «Ιστορικής Βιβλιοθήκης» εξεδόθησαν με τίτλο «Βιβλιοθήκης ἱστορικῆς βίβλοι
πεντεκαίδεκα ἐκ τῶν τεσσαράκοντα» εξεδόθη στην Γενεύη Ελβετίας, από τον Henri Estienne.
Σε folio (324 x 205 χλστ.), 847 σελ. τίτλο στα ελληνικά και λατινικά, με
ξυλόγραφο τυπογραφικό σήμα. Θεωρείται η πρώτη πλήρης έκδοση.
– 1744: «HISTOIRE UNIVERSELLE DE DIODORE DE SICILE» μτφρ. στα γαλλικά από τον αββά Terrasson, τ. quatrième, LIVRE QUINZIÈME, Παρίσιοι.
– 1746: Bibliotheca historica.
– 1775: Η «Ιστορική Βιβλιοθήκη»
στα ρωσικά, εκδ. στην Αγία Πετρούπολη – βλ. Γ. Λεκάκης “Κωνσταντινούπολη και Αγία Πετρούπολη”.
– 1814: Siculus, Diodorus, H. Valesius, I. Rhodomannus, F. Ursinus «The Historical
Library of Diodorus the Sicilian in Fifteen Books to which are added the
Fragments of Diodorus», μτφρ. G. Booth. Εκδ. J. Davis, Λονδίνο.
– 1816: σε μετάφραση Iacopo da San Cassiano[2],
εκδ. Biblioteca Apostolica
Vaticana, Vat. lat., fol. 2r (χειρόγραφο του 15ου αι.).
(*) Ο Κατάλογος συνεχώς εμπλουτίζεται.
ΠΗΓΗ: Schreiber 147, Renouard
(Estienne), σελ. 117, αρ. 1, Adams D-472, Brunet, II, στ. 715, Hoffmann, I, σ. 558, Οικονομόπουλος, σελ. 497-8, Λαγανάς 118. Γ. Λεκάκης «Ελληνική Βιβλιογραφία». ΑΡΧΕΙΟΝ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 3.6.2019.
[1] Βλ. Χατζηθεόκλητος Κλήτος «Ιερωνύμου Απομνημονεύματα»,
επανέκδ. Εστία, 1991.
[2] Μεταφραστής του πάπα Πίου Β΄.
