Του μσκαρ’ του Χρ. Κολλερού
σε… «άπταιστα» λημνιακά
Της Νίτσας Δώρα
Μία μικρή ιστοριούλα σε «άπταιστα»
λημνιακά, από το βιβλίο «Ένα πανί μας λείπ΄ να σαλπάρουμ’…» του Χρ. Κολλερού,
βραβευμένου συγγραφέα από την Ακαδημία Αθηνών, για την εργασία του «Λημνιακό
γλωσσικό ιδίωμα».
λημνιακά, από το βιβλίο «Ένα πανί μας λείπ΄ να σαλπάρουμ’…» του Χρ. Κολλερού,
βραβευμένου συγγραφέα από την Ακαδημία Αθηνών, για την εργασία του «Λημνιακό
γλωσσικό ιδίωμα».
Χαρείτε την!
Για τις δυσκολίες υπάρχει «μετάφραση».
Θα ακολουθήσουν κι άλλα μικρά
κείμενα.
κείμενα.
Κεια τα χρόνια οπ έκαμε αρχή
κι λ΄τούργαν γη Αστική Σκουλή[1] στ Χώρα,
παγ΄ ένας γουνιός στου δάσκαλου τ΄χουριού κι τουν λέγ΄:
κι λ΄τούργαν γη Αστική Σκουλή[1] στ Χώρα,
παγ΄ ένας γουνιός στου δάσκαλου τ΄χουριού κι τουν λέγ΄:
– Γω δάσκαλε, δι θέλου ου
γιόζιμ ν΄ανεβουκατβαίν΄μι τα΄άλλα τα πιδιά στ Χώρα,σα δι μπουρεί, για να
παγαίν΄στ Σκουλή κι να μάθ τα γράμματα, αφού τουν έρχετι μουγάλ΄γη απόστασ. Για
τούτου σ’ έβανα μι του νου μ κι είπα, αν ένι βολετό[2] να τς τα
μάθς ισύ τα γράμματα. Τι λες;
γιόζιμ ν΄ανεβουκατβαίν΄μι τα΄άλλα τα πιδιά στ Χώρα,σα δι μπουρεί, για να
παγαίν΄στ Σκουλή κι να μάθ τα γράμματα, αφού τουν έρχετι μουγάλ΄γη απόστασ. Για
τούτου σ’ έβανα μι του νου μ κι είπα, αν ένι βολετό[2] να τς τα
μάθς ισύ τα γράμματα. Τι λες;
– Δι μι λες ποιο έναι του
πιδί σ;
πιδί σ;
– Να, τουτουνά πόνι απόξου
απ΄ντ μπόρτα. Δικ΄να[3] τόχου κι
στεκ΄.
απ΄ντ μπόρτα. Δικ΄να[3] τόχου κι
στεκ΄.
Ου δάσκαλους του φώναξι κι
ήρτιν μέσα κι τόθεσε κατ ρουτήματα, γιατ είχαν περάσ κανεδυό χρον΄απί τότε
πούχι βγαν΄του Δημοτικό σκουλειό κι ήθελε να του γραδάρ’[4], για να
δγει τι θμούνταν, τι κατέχ΄.[5] Αλλά κι
ου γουνιός ήθελε να ξερ΄, τούτην γη δλεια π αρχίνζιν, που θα τουν βγαν΄, τι θα
τουν στχιζ κι ρώτσιν:
ήρτιν μέσα κι τόθεσε κατ ρουτήματα, γιατ είχαν περάσ κανεδυό χρον΄απί τότε
πούχι βγαν΄του Δημοτικό σκουλειό κι ήθελε να του γραδάρ’[4], για να
δγει τι θμούνταν, τι κατέχ΄.[5] Αλλά κι
ου γουνιός ήθελε να ξερ΄, τούτην γη δλεια π αρχίνζιν, που θα τουν βγαν΄, τι θα
τουν στχιζ κι ρώτσιν:
– Για δώδεκα μήνες μάθμα, γω
θέλου κουσπέντε λίρες, αλλά σι δυο χρον΄μέσα, μι καθμερινό μάθμα, κι δγιέβασμα
απού μέρους τ, όξου τς σκόλες κι τς Κυριακάδες, του πιδί σ΄θα ξέρ πλιότερα
γράμματα απ αυτοίν΄τς Αστικής.
θέλου κουσπέντε λίρες, αλλά σι δυο χρον΄μέσα, μι καθμερινό μάθμα, κι δγιέβασμα
απού μέρους τ, όξου τς σκόλες κι τς Κυριακάδες, του πιδί σ΄θα ξέρ πλιότερα
γράμματα απ αυτοίν΄τς Αστικής.
– Μωρ δάσκαλε, κοψ κατιτίς,
γω μι πενήντα λίρες αγουράζω ένα πουλύ γερό βοδ κι του ρίχτου μες στη δλειά μ..
γω μι πενήντα λίρες αγουράζω ένα πουλύ γερό βοδ κι του ρίχτου μες στη δλειά μ..
– Μήγαριμ[8] δι μι
γροικάσι;[9]… Για τούτου
κράτσι τς παράδες, αγόρασι του βοδ΄π σκέβεσι κι απάν-κατ σι τρίγια χρόνια, π
του πιδί σ, του μσκαρ[10], θα
μεστώσ[11] κι θα ν
έναι γερό για δλειά, θα μπουρείς να τα ζεβς, σα θα ν έναι δυο τα βόδια κι να
κάμειν΄ς όσα στρέμματα γης θέλ΄ς!
γροικάσι;[9]… Για τούτου
κράτσι τς παράδες, αγόρασι του βοδ΄π σκέβεσι κι απάν-κατ σι τρίγια χρόνια, π
του πιδί σ, του μσκαρ[10], θα
μεστώσ[11] κι θα ν
έναι γερό για δλειά, θα μπουρείς να τα ζεβς, σα θα ν έναι δυο τα βόδια κι να
κάμειν΄ς όσα στρέμματα γης θέλ΄ς!
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ για το λεξιλόγιο:
[1] σήμερα Α΄ Δημοτικό Μύρινας, Δωρεά Δάλλη.
[2] εύκολο, δυνατό.
[3] εκεί.
[4] ελέγξει τις γνώσεις.
[5] Γνωρίζει.
[6] Κοστίζουν.
[7] μαθήματα.
[8] Μήπως.
[9] Αντιλαμβάνεται.
[10] Μοσχάρι.
[11] Δυναμώσει.
ΛΕΞΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ: Λημνος, γλωσσαρι, λεξιλογιο, λημνιακη διαλεκτος, Δωρα, μοσχαρι, οργωμα, βοδι, Μυρινα, Κολλερος, γλωσσικο ιδιωμα