ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ
ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ
ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ
(18ος – 19ος – αρχές 20ού αιώνα)
Μέριµνα για την υγεία και την
πρόνοια
πρόνοια
Οι Ελληνορθόδοξες Κοινότητες κατά την Οθωµανική
Αυτοκρατορία είχαν, επί πλέον της τοπικής κοινοτικής αυτοδιοίκησης, της
φορολογίας και µέριµνας για την Παιδεία, την υποχρέωση να φροντίζουν για την
υγεία και πρόνοια των µελών τους, µε την ίδρυση νοσοκοµείων και άλλων
φιλανθρωπικών ιδρυµάτων (ορφανοτροφείων, γηροκοµείων, κ.ά.), τον διορισµό
κοινοτικών ιατρών, µαιών, την λειτουργία φαρµακείων, κ.ά., δραστηριότητες και
ανάγκες, που δεν κάλυπτε η οθωµανική διοίκηση.
Αυτοκρατορία είχαν, επί πλέον της τοπικής κοινοτικής αυτοδιοίκησης, της
φορολογίας και µέριµνας για την Παιδεία, την υποχρέωση να φροντίζουν για την
υγεία και πρόνοια των µελών τους, µε την ίδρυση νοσοκοµείων και άλλων
φιλανθρωπικών ιδρυµάτων (ορφανοτροφείων, γηροκοµείων, κ.ά.), τον διορισµό
κοινοτικών ιατρών, µαιών, την λειτουργία φαρµακείων, κ.ά., δραστηριότητες και
ανάγκες, που δεν κάλυπτε η οθωµανική διοίκηση.
Η Εκκλησία είχε σηµαντικό ρόλο στην µέριµνα
αυτή, σε συνεργασία µε τις ∆ηµογεροντίες, τις επαγγελµατικές συντεχνίες, τους ευεργέτες
ή τα εύπορα µέλη των κοινοτήτων. Οι δραστηριότητες στον χώρο της υγείας και της
πρόνοιας ήταν ανάλογες των τοπικών συνθηκών, της κοινωνικο-οικονοµικής
κατάστασης, της σχέσης της Εκκλησίας µε άλλους σηµαντικούς παράγοντες των
κοινοτήτων, κ.ά. Η οργάνωση και οι δραστηριότητες των Ελληνορθόδοξων
κοινοτήτων, µε τις µεταρρυθµίσεις και αλλαγές της οθωµανικής διοίκησης, στο
πλαίσιο προσπαθειών για εκσυγχρονισµό της Αυτοκρατορίας στα µέσα του 19ου
αιώνα, κάλυψαν σε σηµαντικό βαθµό τις ανάγκες του Ελληνορθόδοξου πληθυσµού, που
ήταν γενικά σε καλύτερη κατάσταση από πλευράς παιδείας και υγείας από τις άλλες
κοινότητες, συµπεριλαµβανοµένης και της µουσουλµανικής.
αυτή, σε συνεργασία µε τις ∆ηµογεροντίες, τις επαγγελµατικές συντεχνίες, τους ευεργέτες
ή τα εύπορα µέλη των κοινοτήτων. Οι δραστηριότητες στον χώρο της υγείας και της
πρόνοιας ήταν ανάλογες των τοπικών συνθηκών, της κοινωνικο-οικονοµικής
κατάστασης, της σχέσης της Εκκλησίας µε άλλους σηµαντικούς παράγοντες των
κοινοτήτων, κ.ά. Η οργάνωση και οι δραστηριότητες των Ελληνορθόδοξων
κοινοτήτων, µε τις µεταρρυθµίσεις και αλλαγές της οθωµανικής διοίκησης, στο
πλαίσιο προσπαθειών για εκσυγχρονισµό της Αυτοκρατορίας στα µέσα του 19ου
αιώνα, κάλυψαν σε σηµαντικό βαθµό τις ανάγκες του Ελληνορθόδοξου πληθυσµού, που
ήταν γενικά σε καλύτερη κατάσταση από πλευράς παιδείας και υγείας από τις άλλες
κοινότητες, συµπεριλαµβανοµένης και της µουσουλµανικής.
Στο βιβλίο του ΙΩΑΝΝΗ ΕΜΜ. ΠΟΛΥΧΡΟΝΙ∆Η παρουσιάζεται
η µέριµνα των Ελληνορθόδοξων κοινοτήτων σε Κωνσταντινούπολη, Μ. Ασία, Αίγυπτο,
Παραδουνάβιες και περιοχές του δυτικού Εύξεινου Πόντου, στις περιοχές του
ελλαδικού χώρου (Θράκη, Μακεδονία, Ήπειρο, Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα,
Πελοπόννησο, νησιά του Αιγαίου, ∆ωδεκάνησα, Κρήτη) και Κύπρο.
η µέριµνα των Ελληνορθόδοξων κοινοτήτων σε Κωνσταντινούπολη, Μ. Ασία, Αίγυπτο,
Παραδουνάβιες και περιοχές του δυτικού Εύξεινου Πόντου, στις περιοχές του
ελλαδικού χώρου (Θράκη, Μακεδονία, Ήπειρο, Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα,
Πελοπόννησο, νησιά του Αιγαίου, ∆ωδεκάνησα, Κρήτη) και Κύπρο.
Γίνεται προσπάθεια συγκριτικής ανάλυσης των
παραγόντων, που διαµόρφωσαν τόσο τις ενδοκοινοτικές σχέσεις µεταξύ Εκκλησίας
και λαϊκών µελών των κοινοτήτων στο πλαίσιο της εκκοσµίκευσης, όσο και την
οργάνωση και λειτουργία των νοσοκοµείων και των άλλων φιλανθρωπικών ιδρυµάτων.
παραγόντων, που διαµόρφωσαν τόσο τις ενδοκοινοτικές σχέσεις µεταξύ Εκκλησίας
και λαϊκών µελών των κοινοτήτων στο πλαίσιο της εκκοσµίκευσης, όσο και την
οργάνωση και λειτουργία των νοσοκοµείων και των άλλων φιλανθρωπικών ιδρυµάτων.
Το βιβλίο «ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ (18ος – 19ος – αρχές 20ού αιώνα) – Μέριµνα
για την υγεία και την πρόνοια» του ΙΩΑΝΝΗ ΕΜΜ. ΠΟΛΥΧΡΟΝΙ∆Η κυκλοφορεί από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ΤΣΟΥΚΑΤΟΥ (Μαυρομιχάλη 84 & Καλλιδρομίου, ΤΚ 114 72 ΑΘΗΝΑ, τηλ.: 210 8817341,
φορ. : 6937271243, τηλ/πο: 210 8818992).
για την υγεία και την πρόνοια» του ΙΩΑΝΝΗ ΕΜΜ. ΠΟΛΥΧΡΟΝΙ∆Η κυκλοφορεί από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ΤΣΟΥΚΑΤΟΥ (Μαυρομιχάλη 84 & Καλλιδρομίου, ΤΚ 114 72 ΑΘΗΝΑ, τηλ.: 210 8817341,
φορ. : 6937271243, τηλ/πο: 210 8818992).
ISBN: 978-960-7922-82-3
Σελίδες: 600.
Διαστάσεις: 17x24 εκατ.
ΛΕΞΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ: Ελληνορθοδοξη Κοινοτητα, Οθωµανικη Αυτοκρατορια, αυτοδιοικηση, φορολογια, µεριµνα, Παιδεια, υγεια, προνοια, νοσοκοµειο, φιλανθρωπικο ιδρυµα, ορφανοτροφειο, γηροκοµειο, ιατρος, µαια, φαρµακειο, Εκκλησια, ∆ηµογεροντια, συντεχνια, ευεργετης,ΠΟΛΥΧΡΟΝΙ∆ΗΣ, Κωνσταντινουπολη, Μικρα Ασια, Αιγυπτος, Παραδουναβιες περιοχες, Ευξεινος Ποντος, Θρακη, Μακεδονια, Ηπειρος, Θεσσαλια, Στερεα Ελλαδα, Πελοποννησος, νησια, Αιγαιο, ∆ωδεκανησα, Κρητη, Κυπρος, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΣΟΥΚΑΤΟΥ
