Η ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

14.2 C
Athens
Παρασκευή, 5 Δεκεμβρίου, 2025

Ο 7.000 χρόνων «Στοχαστής» και η «Καθιστή Κυρία» από την Αξιόπολη Θράκης! – του Γ. Λεκάκη

Του Γιώργου Λεκάκη

Η αρχαία θρακική ελληνική πόλις Αξιόπολις κείται στον 44ο παράλληλο [44°20′17″N 28°02′01″E].

Ανασκαφές στην πόλη και τα περίχωρα έχουν κάνει οι: Γκρ. Τοτσιλέσκου (1900), Κ. Σούχαρντ (1917 – 1918), Ί. Νέστορας (1928 – 1936), Ντ. Μπέρτσιου, Σ. Μόριντζ, Π. Ρόμαν (1954 – 1965).

Οι αρχαιότερες ανακαλύψεις ανήκουν στον λεγόμενο «Πολιτισμό Χαμάνγκια[1]» της πρώιμης Ενεολιθικής / Νεολιθικής (5000 – 4600 π.Χ.). Το ενδιαφέρον ξεκίνησε από το 1945… Πρόκειται για αρκετούς οικισμούς και μια νεκρόπολη 400 τάφων![2] Η ανασκαφή του 1956, του Ρουμάνου αρχαιολόγου Ντ. Μπέρτσιου έφερε τα πλέον γνωστά εμβληματικά ευρήματα της περιοχής, που είναι:

Χρονολογούνται από το β΄ μισό της 5ης χιλιετίας – αρχές 4ης χιλιετίας π.Χ. Αμφότερα ευρέθησαν θαμμένα σε μια Νεολιθική νεκρόπολη στην Μπάγια-Χαμάνγκια, κοντά στον Δούναβη, κατά μήκος της λίμνης Γκολόβιτσα, κοντά στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας / Ποντου.

Ο κυκλαδικού τύπου μακροκέφαλος Στοχαστής κάθεται σε… σκαμπώ! Είναι η πρώτη παγκοσμίως πιστοποίηση τετράποδης καρέκλας! – ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τους ΜΑΚΡΟΚΕΦΑΛΟΥΣ, ΕΔΩ.

Ο Στοχαστής της Χαμάνγκια είναι ένα μικρό, ανθρωπόμορφο πήλινο ειδώλιο, ύψους περίπου 12 εκατ., που απεικονίζει μια καθισμένη αρσενική φιγούρα με τους αγκώνες του να ξεκουράζονται στα γόνατα. Τα χέρια υποστηρίζουν το πηγούνι, σε μια ευδιάκριτα σκεπτική, στοχαστική στάση. Τα ειδώλια κατασκευάσθηκαν από λεπτό πηλό, σε σκούρα καφέ-μαύρη επιφάνεια. Είναι άξια λόγου για την αξιοσημείωτη προσοχή στην ανατομία και το συναίσθημα – χαρακτηριστικά που σπάνια παρατηρούνται στην νεολιθική τέχνη!

Ο Στοχαστής και η Καθιστή Γυναίκα ερμηνεύονται ως:

  • Σύμβολα κηδειών, τοποθετημένα σε τάφους για να αναπαριστούν τους νεκρούς ή τους πενθούντες.
  • Πνευματικές φιγούρες – ίσως συνδέονται με πρώιμες μορφές ενδοσκόπησης ή τελετουργικού διαλογισμού.
  • Πρωτότυπα της ευρωπαϊκής γλυπτικής έκφρασης – πρόδρομοι ανθρωπιστικών καλλιτεχνικών προτύπων.
  • Οι αρχαιολόγοι συχνά περιγράφουν τον «Στοχαστή» ως την αρχαιότερη γνωστή απεικόνιση της ανθρώπινης αυτο-αντανάκλασης. Συγκρίνεται με τον «Στοχαστή» του Ροντέν, καίτοι είναι περισσότερα από… 7.000 χρόνια αρχαιότερος!
  • Συμβολίζουν την γέννηση της ατομικής έκφρασης στην προϊστορική τέχνη.

Οι οπές στο κεφάλι μαρτυρούν ότι εκεί προσαρμοζόταν ένα είδος στεφάνου – στέμματος.

Αναγνωρίστηκαν ως από τα πιο εμβληματικά νεολιθικά έργα τέχνης της Ευρώπης.

Ανακηρύχθηκαν εθνικός πολιτιστικός θησαυρός της Ρουμανίας.

Παρουσιάσθηκαν σε μεγάλες διεθνείς εκθέσεις (π.χ. The Lost Civilizations of Old Europe, Πανεπιστήμιο Νέας Υόρκης, 2010).

Εμφανίζονται σε ρουμανικά χαρτονομίσματα, γραμματόσημα, ακόμα και στην σύγχρονη γλυπτική και ψηφιακή τέχνη.

Σήμερα ευρίσκονται στο Εθνικό Μουσείο Ιστορίας της Ρουμανίας, στο Βουκουρέστι.

Ας αναφερθεί ότι παρόμοιου τύπου ειδώλια, έχουν βρεθεί σε όλην την Ελλάδα (Κυκλάδες, Θεσσαλία, Θράκη) και τα Βαλκάνια.

Σχετικά τεχνουργήματα της ιδίας ανασκαφής περιελάμβαναν επίσης κεραμικά, κογχύλια και εργαλεία, που υποδεικνύουν μια οικισμένη αγροτική κοινότητα…

Σήμερα, οι αρχαιολογικοί χώροι της περιοχής είναι:

  • Ο λεγόμενος λόφος Κολούμπια Δ είναι ο σημαντικότερος αρχαιολογικά, με ένα νεολιθικό νεκροταφείο, μέρος του Πολιτισμού Hamangia. Η τοποθεσία βρίσκεται σε διαβρωμένο βράχο του Δούναβη. Μόνον ελάχιστα αντικείμενα μπόρεσαν να βρεθούν από τις ανασκαφές που έγιναν. Το νεκροταφείο έχει περίπου 400 τάφους και μόνο λίγους τελετουργικούς λάκκους, όπου ανακαλύφθηκαν ανθρώπινα οστά, μερικά κρανία χωρίς την κάτω γνάθο, όστρακα, οστά ζώων και θραύσματα κεραμικής. Στους τάφους βρέθηκαν ανθρώπινοι σκελετοί ανάσκελα, και μια συλλογή αντικειμένων (πέτρινα τσεκούρια, προσφορές ζώων και κεραμικά αγγεία τύπου Hamangia). Βρέθηκαν επίσης τυπικά ειδώλια του Πολιτισμού Hamangia, σφονδύλια από ψημένο πηλό διακοσμημένα σε στυλ Hamangia και μαρμάρινα βραχιόλια.
  • Ο Λόφος Κολούμπια Γ είχε προσωρινές κατοικίες, που συνδέονται με το νεκροταφείο ταφής στον Λόφο Κολούμπια Δ. Βρέθηκε κεραμική παρόμοια με αυτή από το νεκροταφείο.
  • Η Valea Dobrescu όπου ευρέθη άλλος νεολιθικος οικισμος, του Πολιτισμού Hamangia, με προσωρινές κατοικίες, που συνδέονται με το νεκροταφείο στο λόφο Columbia D. Βρέθηκε κεραμική παρόμοια. Οι δύο οικισμοί και το νεκροταφείο φαίνεται να ανήκουν σε ημινομαδικές και πρωτόγονες γεωργικές κοινότητες, οι οποίες άλλαζαν διαδοχικά τις εστίες τους, πιθανώς λόγω των “τεχνικών” που χρησιμοποιούσαν: Εγκατάλειψη αγρών, αποψίλωση δασών εντός των ορίων της περιοχής που έλεγχαν, κλπ. Το νεκροταφείο φαίνεται να μαρτυρά την ταφική πίστη των «ζωντανών νεκρών», η οποία συνδεόταν με την λατρεία της γονιμότητας.
  • Ο Λόφος της Σοφίας φιλοξενεί έναν ακόμη νεολιθικό οικισμό, με πολλά επίπεδα, με κατοικίες με εξέδρες, που ανήκουν στον λεγόμενο «Πολιτισμό Γκουμελνίτσα». Αποκαλύφθηκε μια τυπική κεραμική του πολιτισμού – παραλλαγή της Δοβρουτσάς. Με ρηχή διακόσμηση, ζωγραφισμένη και τονισμένη με χρώμα. Διαδοχικά σύνολα ανακαλύφθηκαν κοντά στον χώρο:
    • Ένας οχυρωμένος οικισμός σε διάφορα επίπεδα, που χρονολογείται στην μεταβατική περίοδο από την Νεολιθική στην Εποχή του Χαλκού. Χαρακτηρίζεται από την παρουσία οβάλ ή ορθογώνιων κατοικιών, με πήλινα δάπεδα και κεραμικά του «Πολιτισμου Τσερναβόντα» Ι, ΙΙ και ΙΙΙ.
    • Άλλος οικισμός «Πολιτισμού Χάλστατ» με τάφρο και πέτρινο τοίχο. Βρέθηκαν χειροποίητα κεραμικά των Βεσσαραβών, με ραβδωτή διακόσμηση, μαύρες γυαλισμένες, εγχάρακτες σπείρες ή κύκλοι με εντυπωμένο σωλήνα και δακικά θρακικά κύπελλα από χονδροειδή πάστα. Αρκετοί τάφοι καύσης «Χάλστατ» ευρέθησαν κοντά στον χώρο, μια περιοχή με τάφους, με σκελετούς σκυμμένους προς την μία πλευρά. Βρέθηκε ένα μάλλον φτωχό απόθεμα, που ανήκε στον «Πολιτισμό της Γκουμελνίτσα».
  • ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τους ΔΑΚΕΣ ΘΡΑΚΕΣ, ΕΔΩ > ΔΑΚΙΑ > DACIA.

Τον 4ο αι. π.Χ. οι Δάκες Θράκες, ιδρύουν μόνιμο οικισμό, την Αξιόπολι. Στην Coada Zăvoiului ευρέθη ένα πρώιμο νεκροταφείο αποτέφρωσης νεκρών αυτής της Δακο-Γετικής επίσης θρακικής περιόδου, που χρονολογείται στον 4ο – 3ο αιώνα π.Χ. – ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τους ΗΓΕΤΕΣΓΕΤΕΣ ΘΡΑΚΕΣ, ΕΔΩ. Τεφροδόχοι «Χάλστατ» βρέθηκαν τοποθετημένοι σε «φυσερό» ή δικωνικό σχήμα κιβωτιόσχημων πλακών, με διακοσμήσεις με λαβές, κουμπιά και κυψελιδικές ζώνες. Ανακαλύφθηκε ένας μοναδικός αρχαίος ελληνικός χάλκινος καθρέφτης με σιδερένια λαβή, ο οποίος έχει δίστροφη απόληξη. – ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για τους ΚΑΘΡΕΠΤΕΣ, ΕΔΩ.

Τον 4ο αιώνα μ.Χ. ο οικισμός ξανακτίσθηκε από τους Ρωμαίους, με εντολή του (Μεγάλου) Κωνσταντίνου[3], ο οποίος έκτισε εδώ ένα φρούριο. Υπήρχε επίσης μια επισκοπή(έχουν βρεθεί ερείπια βασιλικών του 4ου αιώνα). Σήμερα, τα ερείπια του φρουρίου αυτού αποτελούν τουριστικό αξιοθέατο στον Δούναβη.

Στο Hinog του Δούναβη ευρέθη μια ύστερη οχύρωση, του μοισιακού-ρωμαϊκού τύπου, που χρονολογείται στον 4ο – 7ο αιώνα μ.Χ. – ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΜΟΙΣΙΑ ΘΡΑΚΗΣ, ΕΔΩ. Η οχύρωση ήταν ένας πολυγωνικός περίβολος, που είχε δύο πύλες στα άκρα του κύριου άξονα. Σε μια μεταγενέστερη εποχή, τρία παραπετάσματα κατασκευασμένα με την ίδια τεχνική προστέθηκαν προς τον Δούναβη, δίνοντας έτσι μια επιβλητική πινελιά σε ολόκληρον τον οικισμό. Επάνω από ένα μέρος αυτού του οικισμού, τον 9ο – 10ο αιώνα, εκτίσθη ένα μεσαιωνικό φρούριο σε σχήμα ακανόνιστου τραπεζίου (τύπος ελάχιστα γνωστός). Μέσα σε αυτό υπήρχε μια μικρή εκκλησία. Έξω από τα τείχη, επάνω από το στρώμα του οικισμού, ρωμαϊκών χρόνων, μια άλλη μικρή ταφική εκκλησία. Σε αυτήν την περιοχή, ανακαλύφθηκε ένας ταφικός σταυρός με χαραγμένη την λέξη “Rotislav”.

Στην περιοχή υπήρχε ακόμη ένα αρχαίο λατομείο ασβεστόλιθου, ρωμαϊκών χρόνων, που αξιοποιούνταν με την μορφή τετράγωνων λεκανών, οι οποίες ανασκάφηκαν στο αμφιθέατρο, με την βοήθεια ογκόλιθων, τοποθετημένων με ξύλινες σφήνες. Σε έναν από τους τοίχους του λατομείου βρισκόταν ένα ανάγλυφο του Ηρακλή (Σαξάνου), όπως συνήθως σε αρχαία λατομεία, αφού ήταν ο προστάτης των λατόμων και των λιθοξόων. Το ανάγλυφο ήταν φιλοτεχνημένο με έναν άκαμπτο, αλλά και πάλι με έναν εξαιρετικά εκφραστικό τρόπο. Σήμερα, ευρίσκεται στο Μουσείο Τέχνης της Κωνσταντίας (> Κωνστάντζας). Το λατομείο ανακαλύφθηκε από τον Γκρ. Φλορέσκου[4] το 1936. Αλλά στα χρόνια που ακολούθησαν, το αρχαίο λατομείο κατεστράφη ολοσχερώς…

Η Αξιόπολις ξανακτίσθηκε από τον θρυλικό βλάχο άρχοντα Νέγρο Βόδα (< βοεβόδας) (13ος αι. μ.Χ.)[5] και εξ αυτού μετονομάσθηκε Cernavodă / Τσερναβόδα [cerna, cernîi = μαύρο] ενώ και ο κοντινος ποταμος λέγεται από την οθμωνική εποχή Καρασού (= μαύρο νερό, μαυρονέρι).

Το 1389, ο Μιρτσέα ο Πρεσβύτερος προσάρτησε την Δοβρουτσά (και την Τσερναβόντα), στην Βλαχία. Αλλά το 1420 περιήλθε ξανά στην διοίκηση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, για περισσότερους από 4 αιώνες με το όνομα Μπογάζκιοϊ, ξεπέφτοντας σε μικρό χωριό.

Στα αξιοθεατα της πόλεως η «Γέφυρα του Βασιλιά Καρόλου Α΄», που κατασκευάστηκαν από τον μηχανικό Ά. Σαλινί (1890 – 1895 – γι’ αυτό αργότερα μετονομάσθηκε Γέφυρα Σαλινί), επάνω από τον Δούναβη και τον παραπόταμό του Μπόρτσεα. Το συγκρότημα γεφυρών, είχε συνολικό μήκος 4.087,95 μ.! Ήταν εκείνην την εποχή το μακρύτερο συγκρότημα γεφυρών στην Ευρώπη! Το τελευταίο καρφί της γέφυρας ήταν ασημένιο! Σφυρηλατήθηκε συμβολικώς από τον Σαλινί, συμβολίζοντας την ολοκλήρωση των εργασιών της γέφυρας. Αργότερα, όταν η δοκιμάστηκε η γέφυρα, ο μηχανικός Α. Σαλινί στεκόταν σε μια βάρκα, κάτω ακριβώς από την γέφυρα, ενώ βαγόνια φορτωμένα με πέτρες περνούσαν πάνω στην γέφυρα, ως σημάδι εμπιστοσύνης και εγγύησης στο έργο του…

Σήμερα η πόλις απέχει 60 χλμ. από την Κωνστάντζα της Δοβρουτσάς / Dobruja Ρουμανίας, και έχει έναν πληθυσμό, το 15,32% του οποίου έχει «άγνωστη εθνοτική καταγωγή», ενώ η πλειοψηφία των κατοίκων της είναι χριστιανοί ορθόδοξοι (κατά 78,5%).

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης «Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.9.2004.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

  • Berciu D. “Hamangia Culture”, Βουκουρέστι, 1966.(*)
  • Γρηγοράς Νικηφ. «Χρονικό».
  • Diaconu P. «Το λατομείο πέτρας του 10ου αιώνα στο Cernavodă».
  • Florescu R. – H. Daicoviciu – L. Roșu «Encyclopedic Dictionary of Ancient Art of Romania», εκδ. Scientific and Encyclopedic Publishing House, Βουκουρέστι, 1980.
  • Hasotti P. “Neolithic Age in Dobrogea”, Constanța, 1997.(*)

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1] Ο πολιτισμός της Χαμάνγκια είναι μία από τις αρχαιότερες γεωργικές κοινωνίες στην λεκάνη του Κάτω Δούναβη. Παρήγαγε λεπτά ζωγραφισμένα κεραμικά και αγαλματάκια – ειδώλια ανθρώπων, που αντανακλούν έναν εξελιγμένο συμβολικό κόσμο. Κέντρο του το  χωριό Χαμάνγκια στην Ιστρια, στην Δοβρουτσά / Ντομπρογκέα, σήμερα το χωριό Μπάια, στην Τουλτσεα. Ο Πολιτισμός Χαμάνγκια αναπτύχθηκε από την 6η – 5η χιλιετία π.Χ. Ο πολιτισμός Χαμάνγκια συνδέεται με έναν πληθυσμό που κατάγεται από την Μικρά Ασία / Ανατολία.(*)

[2] Αυτό το νεολιθικό νεκροταφείο, είναι ένα από τα αρχαιότερα γνωστά οργανωμένα νεκροταφεία στην νοτιοανατολική Ευρώπη!

[3] Ακόμη υπάρχει εκκλησία –  ιστορικό μνημείο των Αγίων Αυτοκρατόρων Κωνσταντίνου και Ελένης στην Τσερναβόντα (παραπάνω φωτ.).

[4] Τα αποτελέσματα της έρευνας εδημοσιεύθησαν από τον αρχαιολόγο στο «Annales Dobrogei», τ. 16, 1936, και στο περιοδικό «Germania, τ. 21, 1937.

[5] ‘Εζησε  6.798 χρόνια «μετά τον Αδάμ» (= 1201). Ο μεγάλος δούκας της Άλμας και του Φαγαρά, ξερρίζωσε από την περιοχή Ρουμάνους, παπικούς, Σάξονες, κάθε είδους λαού, κατεβαίνοντας στον ποταμό Νταμποβίτσια, και άρχισε να φτιάχνει μια νέα χώρα, την Βλαχία. ΠΗΓΗ: «Καντακουνιακό Χρονικό», και επιγραφή της ΙΜ Negru Vodă στο Câmpu Lung.

7.000 χρονων Στοχαστης Καθιστη Κυρια Αξιοπολις Αξιουπολις Αξιουπολη axiopolis Θρακης Λεκακης χρονια πριν στοχασμος γυναικα Αξιοπολη αρχαια Θρακης θρακικη ελληνικη πολις 44ος παραλληλος ανασκαφη πολη Τοτσιλεσκου Σουχαρντ Νεστορας Μπερτσιου, Μοριντζ, Ρομαν αρχαιοτερη Πολιτισμος Χαμανγκια Hamangia πρωιμη Ενεολιθικη Νεολιθικη 5000 – 4600 πΧ 1945 οικισμος νεκροπολη ταφος ανασκαφες Ρουμανος αρχαιολογος εμβληματικο ευρημα Ρουμανια αρχαιολογια αρχαιος πηλινος αγαλματιδιο 6η 5η χιλιετια 4η πΧ νεκροπολις Μπαγια μπαια βαια Χαμαγγια, ποταμος Δουναβης Χαμαντζια μικρο ανθρωπομορφο πηλινο ειδωλιο, απεικονιση καθιστος καθισμενος αρσενικη φιγουρα αγκωνας ξεκουραση γονατο χερια πηγουνι, σκεπτικη στοχαστικη σταση ειδωλια κατασκευη λεπτος πηλος σκουρα καφε μαυρη επιφανεια ανατομια συναισθημα χαρακτηριστικα σπανια τεχνη ερμηνεια συμβολο κηδεια ταφοι αναπαρασταση νεκρος πενθος πνευματικη μορφη ενδοσκοπηση τελετουργια διαλογισμος πρωτοτυπο ευρωπαικη βαλκανικη γλυπτικη εκφραση προδρομος ανθρωπιστικο καλλιτεχνικο προτυπο αρχαιοτερο γνωστη ανθρωπινη αυτοαντανακλαση Ροντεν, αρχαιοτερος εμβληματικα νεολιθικα εργα τεχνης Ευρωπης ευρωπη βαλκανια εθνικος πολιτιστικος θησαυρος Ρουμανιας εκθηση χαμενοι πολιτισμοι Πανεπιστημιο Νεα Υορκη ΗΠΑ αμερικη γεννηση ατομικη εκφραση προιστορικη ρουμανικο χαρτονομισμα γραμματοσημο, γλυπτικη ψηφιακη Εθνικο Μουσειο Ιστοριας Βουκουρεστι τεχνουργημα κεραμικη, κογχυλι κοχυλι εργαλειο οικισμενη αγροτικη κοινοτητα λοφος Κολουμπια Δ / Columbia Hill D νεολιθικο νεκροταφειο, Hamangia βραχος Δουναβις ιστρος αντικειμενο τελετουργικος λακκος, ανθρωπινα οστα οστο οστουν κρανιο κατω γναθος, οστρακο ζωων θραυσμα κεραμικο ανθρωπινος σκελετος ανασκελα, συλλογη αντικειμενα πετρινο τσεκουρι χειροπελεκυς προσφορα ζωα κεραμικα αγγειο σφονδυλι ψημενος πηλος διακοσμηση μαρμαρινο βραχιολι κυκλαδικου τυπου μακροκεφαλος αρχαιο σκαμπω πρωτη αρχαιοτερη καρεκλα τετραποδη καρεκλες κυκλαδικο μακρυκεφαλος αρχαιοτερο σκαμπο μακροκεφαλια κυκλαδικα αρχαιες κυκλαδες αιγαιο κατοικια βαλεα ντομπρεσκου Valea Dobrescu προσωρινη ημινομαδες πρωτογονη γεωργικη κοινοτητες, εστια εγκαταλειψη αγρος αποψιλωση δασος ταφικη πιστη ζωντανοι νεκροι λατρεια γονιμοτητα εξεδρα Πολιτισμος Γκουμελνιτσα Γκουμελνιτσας παραλλαγη Δοβρουτσα ρηχη ζωγραφικη χρωμα συνολα οχυρωμενος μεταβατικη περιοδος Εποχη Χαλκου οβαλ ορθογωνια πηλινο δαπεδο Τσερναβοντα Χαλστατ ταφρος πετρινος τοιχος χειροποιητο Βεσαραβες Βεσαραβια Βεσσαραβες Βεσσαραβια ραβδωτη μαυρη γυαλισμενη εγχαρακτη σπειρα κυκλο εντυπωμενος σωληνας δακικο θρακικο κυπελλο χονδροειδης παστα καυση νεκρων σκυμμενος 4ος αιωνας πΧ Δακες αρχαιοι Θρακες, δακια ιδρυση μονιμος κοαντα ζαβοιουλουι Coada Zavoiului πρωιμο αποτεφρωση Γετικη γετες θρακικη 3ος τεφροδοχος φυσερο δικωνικο σχημα κιβωτιοσχημη πλακα λαβη κουμπι κυψελη ζωνη μοναδικος ελληνικος χαλκινος καθρεφτης καθρεπτης σιδερενια διστροφη αποληξη μΧ Ρωμαιοι εντολη μεγας Μεγαλους αγιος Κωνσταντινος φρουριο επισκοπη ερειπια βασιλικη καστρο τουρισμος αξιοθεατο χινογκ Hinog υστερη οχυρωση, οχυρο μοισια ρωμαικο 7ος πολυγωνικος περιβολος, πυλη παραπετασμα τεχνικη επιβλητικο 9ος – 10ος μεσαιωνικο σχημα ακανονιστο τραπεζιο τραπεζιοσχημο αγνωστος εκκλησια τειχη, ταφικη κοιμητηριακη ταφικος σταυρος χαραγμενη λεξη Rotislav ροτισλαβ λατομειο ασβεστολιθος τετραωνη λεκανη αμφιθεατρο, ογκολιθος ξυλινη σφηνα αναγλυφο Ηρακλης Σαξανος επιθετα Ηρακλη προστατης λατομος λιθοξοος ακαμπτο, εξαιρετικα εκφραστικος τροπος Τεχνης Κωνσταντζας κωνσταντια Φλορεσκου καταστροφη θρυλικος βλαχος αρχοντας Νεγρος Βοδα βοεβοδας θρυλος Radul Negrul Voievod (> Voda 13ος μετονομασια Cernavoda / Τσερναβοντα μαυρο οθωμανοι Καρασου καρα σου μαυρο νερο μαυρονερι μαυροποταμος μαυροποταμι 1389, Μιρτσεα ο Πρεσβυτερος προσαρτηση Τσερναβοδα Βλαχια βλαχοι 15ος 1420 Οθωμανικη Αυτοκρατορια ονομα Μπογαζκιοι χωριο αξιοθεατα Γεφυρα Βασιλιας Καρολος Α μηχανικος Σαλινι παραποταμος Μπορτσεα συγκροτημα γεφυρων, μακρυτερο μακρυτερη καρφι ασημενιο δοκιμη βαρκα, βαγονι πετρες εγγυηση Dobruja πληθυσμος αγνωστη εθνοτικη καταγωγη κατοικοι χριστιανοι ορθοδοξοι Γρηγορας Χρονικο γεωργια Κατω ζωγραφισμενο αγαλματακι ειδωλια ανθρωπων, υψους εξελιγμενος συμβολικος κοσμος οργανωμενο νοτιοανατολικη ιστορικο μνημειο ΙΝ ιερος ναος Αγιων Αυτοκρατορων Κωνσταντινου Ελενης αγια ελενη Αδαμ μεγαλος δουκας αλμα Φαγαρας Ρουμανοι παπικοι παππικοι Σαξονες, Νταμποβιτσια, Καντακουνιακο επιγραφη καμπου λουνγκ Campu Lung Κυκλαδες, Θεσσαλια

author avatar
Γιώργος Λεκάκης

Σχετικά Άρθρα

Τι σχέση έχει η Αμφίπολη, με την Ολυμπιάδα, την Ολυμπία και τον Μέγα Αλέξανδρο;

Του συγγραφέα Βασίλη Μακαρίου Την άποψη μου και την μέθη...

Βρέθηκε ΜΟΝΑΔΙΚΟ αρχαίο ΕΠΤΑΓΩΝΙΚΟ ΟΙΚΟΔΟΜΗΜΑ στην Αταλάντη Φθιώτιδος, τον αρχαίο Οπούντα!

Το μνημειώδες επταγωνικό οικοδόμημα του αρχαίου Οπούντα, μοναδικό από...

Ήθη και έθιμα της αγίας Βαρβάρας – σχέση με Εκάτη, Δήμητρα και Ήρα – του Γ. Λεκάκη

Του Γιώργου Λεκάκη Η αγία Βαρβάρα εορτάζεται στις 4 Δεκεμβρίου....