Του Γιώργου Λεκάκη
Στην εργασία του Al. Blanc [Studi Micenei ed Egeo-Anatolici, New Serie 10 (2024): 9-20] διαβάζουμε:
“Το μυκηναϊκό pa-we-a [2] / pe-ne-we-ta / pharweha phernewwenta / σημαίνει υφάσματα με προσαρτημένα μέρη.
Ο μυκηναϊκός ουδέτερος πληθυντικός pe-ne-we-ta χαρακτηρίζει είδη ένδυσης (pa-we-a / pharweha) ή χρησιμοποιείται κοντά στο λογόγραμμα TELA.
Έχουν διατυπωθεί αρκετές προτάσεις:
- /pnewent-/ ‘vaporosi’ (Gallavotti), / pneuwent / – ‘ariosi’ (Doria), / pen-went- / ή / penewent- / (Chadwick: pen- από το πίνος[1] = φυσικό λίπος σε μαλλί), ή ακόμα και
- /sphen – went -/ «ύφανση με σφήνες» (< σφήν).
Αλλά καμμία από αυτές τις εξηγήσεις δεν είναι κατάλληλη (βλ. DMic. II, 99).
Στην εργασία μου προσπαθώ να δείξω ότι το pe-ne-we-ta μπορεί να υποκρύπτει το / phernewwenta / δηλ. «εφοδιασμένο με φερνές / phernes-/».
Αυτό το επίθετο σε *went– βασίζεται σε ένα ουδέτερο ουσιαστικό με την κατάληξη *-nes-/-nos (πρβλ. ἔρ-νος, τέμε-νος, κλπ.) από την ρίζα *bhér[2] – bear (= αρκούδα). – ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΑΡΚΟΥΔΑ, ΕΔΩ.
Η μορφή με την κατάληξη *-neh2 > φερνή[3] = (προίκα), υποδηλώνει τι «φέρνει» η νύφη στην νέα οικογένεια. – ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ περι ΠΡΟΙΚΑΣ, ΕΔΩ.
Η μορφή με την κατάληξη *-nes- είναι ένας τεχνητός όρος, που υποδηλώνει «αυτό που φέρεται» σε ένα ρούχο, πιθανώς μια διακόσμηση ραμμένη στο ύφασμα, vel sim.
Το ουδέτερο ουσιαστικό, το οποίο θα ήταν *φέρνος, γενική *φέρνεhος(*), δεν διατηρήθηκε την 1η χιλιετία, αλλά έχει μια αντίστοιχη στο δεύτερο μέλος στην βεδική σύνθετη λέξη sahásra-bharṇas = με χίλια δώρα”.
ΠΗΓΗ: «Mycénien pa-we-a pe-ne-we-ta / pharweha phernewwenta /: des textiles avec des pièces rapportées», Αιγεύς, ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 9.11.2025.
ΣΧΟΛΙΑ Γιώργου Λεκάκη:
[1] ῥύπος, ἀκαθαρσία,
[2] φέρω [> φορώ, φόρεμα, κλπ.] > wear > bear, η αρκούδα, ζώο που φέρει τριχωτό ένδυμα / φόρεμα. Επίσης φερνίον = καλάθι > φορμός, φωριαμός, κλπ. Αλλά και αρμενικά bern = φορτίο.
- Επίσης φέρω (στην κοιλιά μου) = κυοφορώ, γεννώ > λιθουαν. bernas και γοτθ. barn (= αγόρι).
- Παράγωγα: ἀντίφερνος (A. Ag. 406 [lyr.]) – τὰ ἀντίφερνα (Cod. Just.), τα παράφερνα (Pap. I-IIp, Just. Nov.), η πολύφερνος, η ἐπιφέρνια, κλπ. Τέλος
- φέρω > wear > wedding (= αγγλ. γάμος), κλπ.
- (*) Μήπως σχετικός και ο ΦΕΝΕΟΣ;
ΠΗΓΗ: Ἡρόδ. 1.93. Εὐρ. Ι. Α. 47 και Ὀρ. 1662 και Ἴων 298 και Μηδ. 956. Ξεν. Κύρ. 8.5,19. Αἰσχίν. 32.22. Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 979. Ἀναξανδρ. ἐν «Πρωτεσιλάῳ» 1.23.
[3] δωρ. η φερνά, αιολ. η φέρενα.
αρκουδα προικα παναρχαιες ελληνικες μυκηναικες λεξεις λεκακης ψηφιδωτο πομπηια ταναγραια κορη νυφη αρκτος προιξ παναρχαια ελληνικη μυκηναικη λεξη μυκηναικο pawea / peneweta / pharweha phernewwenta υφασμα προσαρτημενα μερη μυκηναικος ουδετερος πληθυντικος peneweta αρχαια ειδη ενδυσης λογογραμμα TELA τελα pnewent vaporosi Gallavotti pneuwent / – ariosi Doria penwent penewent τσαντγουικ Chadwick pen πινος φυσικο λιπος μαλλι sphen – went υφανση σφηνα σφην phernewwenta εφοδιασμενο φερνες phernes επιθετο went ουδετερο ουσιαστικο καταληξη -νες -nes -νος -nos ερνος, τεμενος, ριζα bher bear ετυμολογια αρκουδας μορφη -neh -νη φερνη φερνω νυφη οικογενεια τεχνητος ορος, φερεται ρουχο, ρουχα διακοσμηση ραμμενη αρχαιο ραψιμο υφασματα, φερνος, γενικη πτωση φερνεhος, βεδικη συνθετη λεξις sahasra bharṇas χιλια δωρα Mycεnien textil rapportees ρυπος, ακαθαρσια, wear > bear, ζωο τριχωτο ενδυμα / φορεμα φερνιον φερνιο καλαθι > φορμος, φωριαμος, αρμενικα μπερν bern = φορτιο κοιλια κυοφορω, γεννω γεννα γεννηση λιθουανικα μπερνας bernas γοτθικα μπαρν barn αγορι παραγωγα: αντιφερνος αντιφερνα παραφερνα πολυφερνος, πολυφερνη επιφερνια, ηροδοτος Ευριπιδης Ξενοφων αισχινης αισχυλος δωρικα φερνα αιολικα φερενα αγγλικα γαμος
