Του Γιώργου Λεκάκη
Σήμερα το ζητούμενο για κάθε γυναίκα, η οποία είναι σε ενδιαφέρουσα (= εν Δία φέρουσα;) είναι να γεννήσει ανώδυνα και όσο γίνεται ταχύτερα. Η σύγχρονη ιατρική επιστήμη έχει κάνει «προόδους» σε αυτόν τον τομέα, εφευρίσκοντας χάπια και ενέσεις, ούτως ώστε η επίτοκος να ελευθερωθεί.
Αλλά τι γινόταν στα παλαιά τα χρόνια, τότε που οι άνθρωποι δεν ήταν θύματα χημικών πολέμων (δηλαδή χημικών παρασκευασμάτων φαρμάκων κλπ.);
Η μυθολογία (δηλαδή η αληθινή ιστορία) μας έχει και πάλι την λύση. Πρόκειται για την μαία Ιστορίδα, την θυγατέρα του τυφλού Θηβαίου μάντη Τειρεσία, με σπαρτιάτικη καταγωγή. Αυτή ανέλαβε να ξεγεννήσει την Αλκμήνη και εξ αυτής να φέρει στον κόσμο τον μέγα Ηρακλή τον Θηβαίο, που κυοφορούσε από τον θεό Δία! Μάλιστα, ο Ζευς για να απολαύσει τον έρωτα μαζί της, επιβράδυνε τον χρόνο, έτσι ώστε μια νύχτα να διαρκέσει για τρεις!!! Για να κάνει την γέννα της ευκολότερη, η Ιστορίδα επιτάχυνε την επίπονη διαδικασία, «δι’ επωδών»[1], δηλ. δια μαγικών ευχών (ξόρκια θα τα λέγαμε σήμερα). – ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Γ. Λεκάκης “Μουσικης Μυησις”, 2012. Και πράγματι δια των επωδών της η Ιστορίδα κατόρθωσε να εξαπατήσει και έτσι νικήσει τις Φαρμακίδες[2], οι οποίες σταλείσες από την Ήρα είχαν αποστολή να παρεμποδίσουν τον τοκετό. Έτσι η Αλκμήνη ξεγέννησε μια ώρα γρηγορότερα και το κυριώτερο, ανώδυνα…
Από το γάλα της θεάς Ήρας, σε λίγο θα γεννηθεί ο γαλαξίας…
“ἐν ἀριστερᾷ δὲ τῶν πυλῶν, ἃς ὀνομάζουσιν Ἠλέκτρας […] ἐνταῦθά εἰσιν ἐπὶ τύπου γυναικῶν εἰκόνες: ἀμυδρότερα ἤδη τὰ ἀγάλματα: ταύτας καλοῦσιν οἱ Θηβαῖοι Φαρμακίδας, πεμφθῆναι δὲ ὑπὸ τῆς Ἤρας φασὶν ἐμπόδια εἶναι ταῖς ὠδῖσιν Ἀλκμήνης. αἱ μὲν δὴ ἐπεῖχον Ἀλκμήνην μὴ τεκεῖν: Τειρεσίου δὲ θυγατρὶ Ἱστορίδι σόφισμα ἔπεισιν ἐς τὰς Φαρμακίδας, ἐπήκοον αὐτῶν ὀλολύξαι[3], τετοκέναι γὰρ τὴν Ἀλκμήνην: οὕτω τὰς μὲν ἀπατηθείσας ἀπελθεῖν, τὴν δὲ Ἀλκμήνην τεκεῖν φασιν – ΠΗΓΗ: Παυσ. Βοιωτ. 11.1 και 11.3.
Αναλυόμενος ο μύθος μας διδάσκει πως ευκολώτερα τίκτει μια γυναίκα δια της μουσικής και των τραγουδιών, παρά δια των φαρμάκων… Άλλωστε η λέξις ωδίς (> ωδίνες)[4]σχετίζεται με την ωδή…
ΠΗΓΗ: άρθρο του συγγραφέως στην στήλη του “Ελληνικό Λεξικό” στην εφημ. “Έθνος της Κυριακής”, 20.4.2003. Γ. Λεκάκης “Μουσικης Μυησις”, 2012. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 21.4.2003.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Παυσανίας (Θ,11,3), κ.ά.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] ἐπῳδός: -όν, [ἐπᾴδῳ (< ἐπαοιδός ἐπί + ἄδω) ὁ ᾄδων πρός τι ἢ ἐπί τινος, μεταχειριζόμενος λέξεις ἢ μαγικὰ μέσα πρὸς θεραπείαν τραυμάτων πρὸ πάντων, ἐπῳδοὶ μῦθοι Πλάτ. Νόμ. 903Β. β) ὡς οὐσιαστ., μάγος, ἐν συνδυασμῷ μετὰ τοῦ γόης , Εὐρ. Ἱππ. 1038, Βάκχ. 234. τῶν Θρακίων ἀνέμων, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1418 · ἐπ. τῶν τοιούτων Πλατ. Φαΐδ. 78Α: – μετὰ δοτ., συντελεστικός , ὠφέλιμος , ἐπ. γίγνεσθαι τοῖς νέοις πρὸς ἀρετὴν Πλάτ. Νόμ. 671Α· νοσῶν ἀνὴρ νοσοῦντι… ἐπ. ἐστι, εἶναι παρηγορία , Ποιητ. παρὰ Πλουτ. 2,51Ε.
2) Παθ., πρὸς μουσικὴν ᾀδόμενος, φωναὶ Πλούτ. 2. 622D· κατάλληλος δι’ ᾆσμα, Σέξτ. Ἐμπ. π. Μ. 6. 16. β) ὁ ᾀδόμενος ἢ λεγόμενος συμφώνως πρός τι, μορφῆς ἐπῳδὸν (ἐπώνυμόν τι Ναύκιος) ἢ τι…; Εὐρ. Ἑκ. 1272.ΙΙ. ἐν τῇ μετρ. ὡς οὐσιαστ., 1) ἐπῳδός , ἡ, (σπαν. ἀρσεν., Ἡφαιστ. σ. 129) ἡ μετὰ τὴν ᾠδήν, μέρος λυρικῆς ᾠδῆς ᾀδόμενον μετὰ τὴν στροφὴν καὶ ἀντιστροφήν, καὶ ἀντιστροφήν. Ἁλ. π. Συνθ. 19. 2) ἐπῳδός , ὁ, ὁ κατὰ πυκνὰ διαλείμματα ἐπαναλαμβανόμενος στίχος ἔν τισι ποιήμασιν ὡς ἐν Θεοκρ. 1. 64 κἑξ. “ἄρχετε βωκολικᾶς, Μῶσαι φίλαι, ἄρχετ’ ἀοιδᾶς”: ἐν Βίωνι 1, ” αἰάζω τὸν Ἄδωνιν· ἐπαιάζουσιν ἔρωτες”: ἐν Μόσχῳ 3, “ἄρχετε Σικελικαὶ τῶ πένθεος, ἄρχετε Σικελικαὶ τῶ πένθεος” ὁ μεταῖσα. ἁπάσης ἀδολεσχίας ἐπ., ὁ ἀεὶ ἐπαναλαμβανόμενος λόγος , Πλούτ. 2.507Ε. β) δύο στίχων ὁ βραχύτερος, Ἰαμβικὸς δίμετρος ἑπόμενος τριμέτρῳ, ἐπινοηθεὶς ὑπὸ Ἀρχιλόχου καὶ ἐν χρήσει παρ’ Ὁρατίῳ ἐντεῦθεν μικρὰ ποιήματα γεγραμμένα εἰς τοῦτο τὸ μέτρον ἢ. Ἡφαιστ. 12. 1, ἐπῳδὰ Πλούτ. 2. 1141Α. – ΠΗΓΗ: LSJ. Ετυμ. Λεξ. Μαντουλίδη.
Κοινώς αυτό που λέμε ρεφραιν.
[2] Νύμφες της Υπάτης (νυν Φθιωτιδος), όπου ήταν το κέντρο των μαγισσών της Θεσσαλίας. Δυο είναι γνωστές με τα ονοματα: Μυκάλη και Αγλαονίκη / Αγανίκη. Μεταχειρίζονταν το όρνεο ἴνυξ (“ὄρνεόν τι, ᾧ χρῶνται αἱ φαρμακίδες) και το φίλτρο ἱππομανές (“τούτῳ χρῶνται πρὸς τὰ φίλτρα αἱ φαρμακίδες”). – ΠΗΓΗ: Λουκιανός, Ησύχιος.
[3] ὀλολυγαῖος (ὀλολυγαία, ὀλολυγον) [< ολολυγή] = αυτός που βγάζει οξεία κραυγή, που ξεφωνίζει, φωνάζει δυνατά («ὀλολυγαία νυκτερίς», επιγρ. IG14.1934).
[4] Επίσης:
- ὠδὶς μελίσσης, το μέλι (Νόνν. D. 5.228).
- ὠδῖνες θανάτου, ὠδῖνες ᾅδου, (LXX 2 Ki.22.6, Ps.17(18).5,6).
- «λόγων ὠδῑνες», επίπονο έργο πνεύματος (Iμέρ.)
- «ἄπτερος ὠδίς», νεοσσός (Ευρ.)
- «ὠδὶς ὄρνιθος», το αυγό (Νικ.)
- «ὠδὶς θαλάσσης», η θεά Αφροδίτη (Ανθ. Παλ.)
αρχαιος ανωδυνος τοκετος αρχαια ελληνικη μουσικη ελληνικα τραγουδια, αρχαιο ελληνικο εφευρημα Λεκακης ετυμολογια γαλαξια εγκυος γυναικα, ενδιαφερουσα δια φερουσα γεννηση ανωδυνα συγχρονη ιατρικη επιστημη εφευρεση χαπι ενεση επιτοκος ελευθερια παλαια μυθολογικα χρονια, ανθρωποι θυμα χημικος πολεμος χημικο παρασκευασμα φαρμακο ελληνικη μυθολογια αληθινη ιστορια μαια Ιστορις τυφλος Θηβαιος μαντης Τειρεσιας σπαρτη καταγωγη λακωνια γεννα Αλκμηνη Ηρακλης Θηβα κυοφορια θεος Διας Ζευς απολαυση ερωτα ερως επιβραδυνση χρυνου χρονος νυχτα ευκολοτερη, Ιστοριδα επιταχυνση επιπονη διαδικασια, δι επωδων μαγικη ευχη ξορκι επωδος Φαρμακιδες θεα ηρα αποστολη παρεμποδιση γρηγοροτερα γαλα γαλαξια ηλεκτρες πυλες ηλεκτρας ηλεκτρα γυναικα αικονα αμυδροτερα αγαλμα Θηβαιοι Φαρμακιδαι θηβα βοιωτια εμποδιο ωδινη αλκμηνης τεκω σοφισμα Φαρμακιδα επηκοον ολολυξαι τετοκεναι απατη απερχομαι Παυσανιας Βοιωτικα μυθος τικτω γυναικες μουσικη τραγουδι φαρμακα ωδις ωδινες ωδη ωδινη ωδιναι μελισσα μελι Νοννος θανατου, θανατος αδου, αδης λογων επιπονο πνευματικο εργο πνευμα Iμεραιος απτερος πτερο νεοσσος Ευριπιδης ορνιθα, αυγο θαλασσα θεα Αφροδιτη Ανθολογια Παλατινη επωδος επωδον, απαδω απαοιδος αδω μεταχειριση λεξεις μαγικα μεσα θεραπεια τραυματων επωδοι μυθοι Πλατων μαγος, γοης μαγει, γητεια, γοητεια Θρακιοι ανεμοι θρακη αισχυλος δοτικη συντελεστικος, ωφελιμος νεος αρετη νοσος ανηρ παρηγορια, Πλουταρχος ασθενεια μουσικος αδομενος, φωναι φωνες ασμα, Σεξτος εμπειρικος μορφη επωνυμο Ναυκιος σπανια αρσενικο λυρικη στροφη αντιστροφη διαλειμμα επαναλαμβανομενος στιχος ποιημα Θεοκριτος βωκολικη Μωσαι μουσες φιλαι, αοιδας Βιων αιαζω αδωνις αδωνης παιαζουσιν ερωτες Μοσχος Σικελικαι σικελικες μουσα πενθεος, πενθος μεταισα αδολεσχια επαναλαμβανομενος λογος στιχοι βραχυτερος, ιαμβικος διμετρος τριμετρος βραχυς, ιαμβος διμετρο τριμετρο επινοηση αρχιλοχος ορατιος ποιημα μετρο ετυμολογικο Λεξικο Μαντουλιδη ποιος επινοησε εφηυρε το ρεφρεν νυμφες νυμφη Υπατης Φθιωτιδας κεντρο μαγισσες Θεσσαλιας μαγισσα Θεσσαλια ονομα Μυκαλη Αγλαονικη / Αγανικη ορνεο ινυξ ορνεον πτηνο πουλι μαγικο φιλτρο ιππομανες φιλτρα Λουκιανος, Ησυχιος ολολυγαιος ολολυγαια, ολολυγον ολολυγη οξεια κραυγη φωνη δυνατη νυκτερις νυκτεριδα επιγραφη θηλασμος βρετανικο μουσειο, ληκυθος 4ος αιωνας πχ 365 350 μεγαλη ελλαδα κατω ιταλια
