Όλα ξεκίνησαν από την Αθήνα. Στο κέντρο, που είχε αναλάβει την συγκρότηση σωμάτων από εθελοντές-αγωνιστές για την Μακεδονία, παρουσιάστηκε ένας πανύψηλος Κρητικός, έχοντας μαζί του τον κυνηγόσκυλό του. «Δεν μπορείς να τον πάρεις μαζί σου! Είναι επικίνδυνο! Θα γαυγίζει και θα σας προδώσει! Εκεί, είναι πολύ άγρια τα πράγματα!», είχε τις αντιρρήσεις του ο υπεύθυνος στρατολόγησης.
Ο Λοχαγός Λοφ στα πόδια του καπετάν Βαβουλέ. Αριστερά εικονίζεται ο Μακεδονομάχος Στυλιανός Θωμάκης από το Νιό Χωριό Κυδωνίας Χανίων. Δεξιά ο Ιωάννης Παναγιωτάκης από τα Παλαιά Ρούματα επαρχιας Κισσαμου Χανίων. – ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ περι ΚΙΣΣΑΜΟΥ, ΕΔΩ.
Ο Εμμανουήλ Παναγιωτάκης (Βαβουλές το προσωνύμιό του), ένας πανύψηλος και γεροδεμένος άνδρας, γύρω 30 χρονώ περίπου, ατάραχος απάντησε: «Είναι κι αυτός σύντροφός μου. Θα έρθει μαζί με τα παλληκάρια μου! Μάλιστα θα μας βοηθήσει, γιατί είναι εκπαιδευμένος!». Κι αμέσως έδωσε μερικά παραγγέλματα: «Λοφ, κρύψου! Εχθρός!». Ο σκύλος στην στιγμή έγινε άφαντος. «Έλα! Πρηνηδόν!». Κι εκείνος παρουσιάστηκε και έγινε ένα με το πάτωμα. «Πάρτε τον, μαζί σας!», λύγισε ο υπεύθυνος, που έδωσε την έγκρισή του για να περάσει μαζί με το εκστρατευτικό σώμα στην Μακεδονία και ο Λοφ.
Ο καπετάν Βαβουλές είχε συνεργαστεί με πολλούς αρχηγούς του Μακεδονικού Αγώνα, όπως τον δεσπότη Καστοριάς Γερμανό Καραβαγγέλη, τον Σπύρο Σπυρομήλιο (καπετάν Μπούα), τον Άγρα και άλλους. Επί 4 ολόκληρα χρόνια, με υπαρχηγό τον συντοπίτη του, Ηλία Χειλαδάκη, και άλλους Κρητικούς, πολέμησαν τους Βουλγαροκομιτατζήδες στην περιοχή των Γιαννιτσών, της Αλμωπίας, έχοντας στο πλευρό τους τον σκύλο.
Εκείνος τους είχε σώσει άπειρες φορές, όταν τους προειδοποιούσε με ένα ελαφρό γρύλισμα για εχθρική ενέδρα, καθώς τους αντιλαμβανόταν από πολύ μακριά. Πολλές φορές, του έδιναν πράγματα στο στόμα και τον έστελναν να τα παραδώσει σε συναγωνιστές που βρίσκονταν σε άλλο σημείο της λίμνης.
Σε μια μάχη, ορισμένα από τα παλληκάρια της ομάδας, είχαν αποκοπεί σε κάποιο σημείο, όπου τους κτυπούσαν οι Βούλγαροι και κινδύνευαν να σφαγιασθούν, καθώς τους τελείωναν τα πυρομαχικά τους. Ο καπετάν Βαβουλές έδεσε τις τελαμόνες μέ τίς σφαίρες επάνω στο σώμα του σκύλου και τον πρόσταξε:
«Πήγαινέ τες στα παιδιά σαν αστραπή, Λοφ!». Ο Λοφ, κολυμπώντας πέρασε απέναντι και τις παρέδωσε στους συντρόφους του, οι οποίοι κατάφεραν να αποκρούσουν την επίθεση, χαρις στον τετράποδο κομάντο.
Οι Βούλγαροι είχαν λυσσάξει με τον σκύλο και τό είχαν βάλει στοίχημα και πολλές φορές επιχείρησαν να τον σκοτώσουν, γιατί τους είχε κάψει την γούνα.
Δεν τα κατάφεραν όμως, γιατί εκείνος είχε μάθει να τρέχει σαν τον άνεμο ,να κινείται σάν αερικο, και να κρύβεται πίσω από κορμούς δένδρων και πέτρες. Ήταν ένας τετράποδος… κομάντο, που οι άνδρες της ομάδας του καπετάν-Βαβουλέ έπιναν νερό στο όνομά του, γιατί ήταν πάμπολλες οι φορές που τους είχε γλιτώσει!
Μέ τό τέλος του αγώνα ο σκυλος μέ τόν κηδεμόνα του επέστρεψαν στην Κρήτη αρτιμελείς και δοξασμένοι και οι δυό τους! Συνεχίζοντας τα κυνήγια τους στους κυνηγότοπους της Κρήτης.
Ο τετράποδος Ήρωας Κρητικός Μακεδονομάχος, ο Κρητικός Λαγωνικός (< λακωνικός) σκύλος, το κυνηγόσκυλο του καπετάν Βαβουλέ, που τιμήθηκε από τήν Επιτροπή Μακεδονικού Αγώνα μέ τόν βαθμό του λοχαγού, γιά τίς πολύτιμες υπηρεσίες του στόν αγώνα, από τό 1904 έως το 1908, στην λίμνη των Γιαννιτσών καί στην περιοχή της Καρατζόβας – της σημερινής Αλμωπίας!
- Από τον Λοφ εμπνεύσθηκε, πιθανότατα η Πην. Δέλτα το έργο της «Μάγκας» από τα «Μυστικά του Βάλτου»!
Απ’ ευθείας απόγονοι του Λοφ υπάρχουν μέχρι σήμερα στά Παλαιά Ρουματα Χανίων στήν οικογενεια Παναγιωτάκη! Αλλά η ιστορία του Λοφ έχει καί συνέχεια: 40 χρόνια αργότερα, τό καλοκαίρι του 1944, μπήκαν Γερμανοί ναζι στά Ρουμάτα καί εκτέλεσαν τον αντρικό πληθυσμό έως 70 χρονώ… έκαψαν γυναίκες ζωντανές και άλλα πολλά… Όταν πήγαν στο σπίτι του Παναγιωτακη καί εκτέλεσαν τήν οικογένεια, υπήρχαν 4 σκυλιά, απόγονοι του Λοφ. Αυτά όταν είδαν νά σκοτώνουν τήν οικογένεια, έκοψαν τά σχοινιά τους καί όρμησαν στον Γερμανό αξιωματικό καί τόν δαγκώναν στά πόδια… Αυτός τότε σήκωσε τό αυτόματο καί τά σκότωσε… Μόνον ένα επέζησε τραυματισμένο καί κρυφτηκε: Ήταν η Σπίθα… Ο παππους τής οικογένειας, που εγλυτωσε, λόγω ηλικίας, μέσα στην πίκρα του, που έχασε τρία παιδια, στην ψυχρή εκτέλεση, έψαξε καί βρήκε καί θεράπευσε το σκυλί! Από τήν Σπίθα, λοιπόν, συνεχίστηκε η γραμμή αίματος του Λοφ!!! Όταν προσφατως βγήκε ο “νόμος Άργος” που διέτασσε υποχρεωτική στείρωση των ζώων, ο σημερινός απόγονος της οικογένειας, Μάρκος Παναγιωτάκης, βγήκε σέ εκπομπή είπε τήν ιστορία καί ρωτησε τον νομοθέτη: Πες μου εσυ που έβγαλες τον νόμο αυτόν, μέ τί καρδιά εγώ σήμερα θα στείρωσω αυτά τά σκυλιά, που τά κοιτάζω καί βλέπω στα μάτια τους τους προγόνους μου;;; Ευτυχώς επικράτησε η λογική καί οι γηγενείς ελληνικές φυλές σκυλων εξαιρέθηκαν από τόν νόμο αυτό!
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 19.10.2025.
κρητικος σκυλος ηρωας του Μακεδονικου Αγωνα τιμη βαθμος λοχαγος Παλαια Ρουματα κισσαμου Χανιων Κρητης επαρχια κρητικοι σκυλοι ηρως Μακεδονικος Αγωνας Παλια κισσαμος Χανια Κρητη καπεταν Βαβουλες Μακεδονομαχος Θωμακης Νιο Χωριο Κυδωνιας Παναγιωτακης Αθηνα κεντρο, συγκροτηση σωμα εθελοντης αγωνιστης Μακεδονια πανυψηλος Κρητικος ανδρας κυνηγοσκυλο στρατολογηση προσωνυμιο ψευδωνυμο συντροφος παλληκαρια εκπαιδευμενος Λοφ, εχθρος σκυλι Πρηνηδον εκστρατευτικο αρχηγος αρχηγοι Αγωνος αγων αγωνας δεσποτης Καστοριας Γερμανος Καραβαγγελης, Σπυρομηλιος καπετανιος Μπουας αγρας υπαρχηγος Χειλαδακης, Κρητικοι πολεμησος Βουλγαροκομιτατζηδες Βουλγαροι κομιτατζηδες Γιαννιτσα αλμωπια γρυλισμα εχθρικη ενεδρα, στομα μαχη, παλληκαρι Βουλγαρια πυρομαχικα τελαμονα σφαιρα προσταγη κολυμπι συντροφοι επιθεση, τετραποδο κομαντο στοιχημα τετραποδος ανδρες κηδεμονας Κρητης δοξα κυνηγι λαγωνικος λακωνικος λαγωνικο λακωνικο κυνηγοσκυλο λακωνια Επιτροπη 20ος αιωνας μχ 1904 1908, λιμνη Γιαννιτσων Καρατζοβα οικογενεια Παναγιωτακη Δελτα εργο Μαγκας Μυστικα Βαλτου 1944, Γερμανοι ναζι ναζιστες ναζισμος εκτελεση αντρικος πληθυσμος καψιμο γυναικων γυναικες ζωντανες σκυλια απογονοι γερμανια Γερμανος αξιωματικος αυτοματο οπλο Σπιθα παιδια, ψυχρη εν ψυχρω εκτελεσεις νομος αργος υποχρεωτιικη στειρωση των ζωων, ζωο ζωα απογονος νομοθετης γηγενεις ελληνικες φυλες ρατσες σκυλων εξαιρεση γηγενης ελληνικη φυλη ρατσα
