Η ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

15.9 C
Athens
Παρασκευή, 5 Δεκεμβρίου, 2025

Το άγνωστο ηφαίστειο στο Σουσάκι Κορινθίας – ένα από τα 39 ηφαίστεια της Ελλάδος

Του Δημητρίου Νικολόπουλου

Στην περιοχή των Αγίων Θεοδώρων στον Νομό Κορινθίας, υπάρχει ένα ηφαίστειο χωρίς κρατήρα που ακόμη και σήμερα διατηρεί έντονη μετα-ηφαιστειακή δραστηριότητα.

Είναι ένα από τα 39 (!) ηφαίστεια στην χώρα μας, πέντε από τα οποία είναι ενεργά και από αυτά το ένα, αυτό της Σαντορίνης, είναι υπερηφαίστειο με εκρήξεις που έχουν δώσει VEI=7!

Το Σουσάκι αποτελεί το βόρειο άκρο του Ελληνικού ηφαιστειακού τόξου στο οποίο περιλαμβάνονται ακόμη τα ηφαίστεια των Μεθάνων, της Αίγινας, του Πόρου, της Νισύρου και της Σαντορίνης. Το ίδιο το ηφαιστειακό τόξο σχηματίστηκε από την εφόρμηση της Αφρικανική πλάκας προς την Ευρασιατική.

Το Σουσάκι βρίσκεται σε υψόμετρο 180 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας και σήμερα, περίπου 2,5 εκατομμύρια χρόνια μετά την τελευταία του έκρηξη (Πλειστόκαινος Εποχή) διατηρεί εντονότατη δραστηριότητα καθώς από αυτό εκλύονται στην ατμόσφαιρα δεκάδες χιλιάδες κυβικά διοξειδίου του άνθρακα, μεθανίου και υδροθείου ενώ η θερμοκρασία στην πλαγιά του φτάνει ακόμη και τους 42oC. Η τελευταία έκρηξη του ηφαιστείου ήταν μια πλάγια έκρηξη που δημιούργησε νέα ξηρά στον κόλπο των Μεγάρων. Το γεωθερμικό σύστημα αποβάλλει περίπου 1 μεγαγραμμάριο δηλ. 1.000.000 γραμμάρια) ανά ημέρα από αέρια στους 42°C, 90% CO2 και < 1% το καθ’ ένα από CH4 and H2S.

Στα στόμια των πολλών στοών (φυσικών και τεχνητών) που υπάρχουν στην περιοχή, συναντάμε συχνά ψόφια έντομα και πουλιά, θανατωμένα από τα δηλητηριώδη αέρια. Στην περιοχή του υπάρχουν δύο φαράγγια τα οποία περιβάλλονται από πλαγιές με πολύ εντυπωσιακά ηφαιστειακά πετρώματα ενώ σε αυτά τρέχουν νερά που τροφοδοτούνται από πηγές διάσπαρτες κατά μήκος τους.

Θερμά νερά

Η παρουσία γεωθερμικού πεδίου χαμηλής ενθαλπίας, χαρακτηρίζεται από δύο διαπερατούς σχηματισμούς σε μικρό βάθος (<2 00 μ.) και έναν σε βαθύτερα επίπεδα (500-1100 μέτρα). Όλα τα γεωθερμικά νερά είναι τύπου Na-Cl και εμφανίζουν θερμοκρασίες στην περιοχή 50-80°C και αλατότητες στην περιοχή 39-49 g/l . Σε διάφορα σημεία το έδαφος είναι θερμό, ενώ σε άλλα ακόμα και με το δάκτυλο να σκάψει κάποιος λίγα εκατοστά στο χώμα θα νιώσει τα θερμά αέρια να αναδύονται από τις πλαγιές του ηφαιστείου.

Η περιοχή γύρω από το Σουσάκι γειτονεύει με πολλά και σημαντικά ρήγματα που προκαλούν υψηλή σεισμική δραστηριότητα στα Γεράνεια Όρη και θερμές πηγές στο Λουτράκι οι οποίες πιθανότατα συνδέονται με το θάλαμο τροφοδοσίας του ηφαιστείου.

Υδροθερμική δραστηριότητα

Σήμερα η τοποθεσία με την υψηλότερη υδροθερμική δραστηριότητα, συναντάται κατά μήκος μιας στενής κοιλάδας, έχει αρκετές μικρές σπηλιές όπου τον περασμένο αιώνα γινόταν εξόρυξη υδροθερμικών μεταλλικών ορυκτών (αλουνίτης, μαγνησίτης, θείο). Ορισμένα από αυτά τα σπήλαια εμφανίζουν επί του παρόντος υδροθερμική εκπομπή αερίων, τα οποία διασκορπίζονται στην ατμόσφαιρα. Τα αέρια αποτελούνται από περισσότερο από 90% από CO2 και έχουν επίσης υψηλές συγκεντρώσεις H2S (1.000-6.000 ppm). Οι επικίνδυνες συγκεντρώσεις CO2 και H2S μέσα στις σπηλιές έχουν θανατώσει ζώα. Όμως, το H2S που διασκορπίζεται στην ατμόσφαιρα του περιβάλλοντος εμφανίζει συγκεντρώσεις μερικών ppm που παράγουν ενοχλητική μυρωδιά αλλά έχουν επίσης χρόνιο αντίκτυπο στην υγεία των πλασμάτων τα οποία ζουν κοντά.

Η δράση του ηφαιστείου ήταν σημαντική στο παρελθόν όμως η πρόσφατη προέρχεται από υδροθερμικές διαδικασίες. Μία σιδηροδρομική σήραγγα που διανοίχτηκε κοντά στους Αγίους Θεοδώρους, το διάστημα μεταξύ 2001-2003, προκάλεσε άνοδο της θερμοκρασίας και αύξηση των αερίων στη σήραγγα με αποτέλεσμα να προκληθούν προβλήματα στο ίδιο το τεχνικό έργο. Το γεγονός από μόνο του μαρτυρά ότι με την ηφαιστειότητα δεν τελειώνεις εύκολα. Οι ηφαιστειακές περιοχές είναι εχθρικές εκτός από τα ανθρώπινα έργα και στην ίδια την ζωή μας.

Πως να φτάσετε εκεί

Η διαδρομή ξεκινά από έναν παράδρομο της εθνικής οδού Αθηνών – Κορίνθου λίγο πριν τα διυλιστήρια. Για να φτάσουμε στο ξεκίνημα της διαδρομής ερχόμενοι από Αθήνα ή Κόρινθο, ακολουθούμε την εθνική οδό μέχρι τον κόμβο των Αγίων Θεοδώρων. Στον κόμβο αυτό, βγαίνουμε από την εθνική οδό και ο δρόμος μας οδηγεί στην παλαιά εθνική οδό. Στο σημείο αυτό κάνουμε αριστερά και ακολουθούμε την παλαιά εθνική οδό με κατεύθυνση προς Κόρινθο για 3,4 χλμ. Στο σημείο αυτό, όπου η παλαιά εθνική οδός οδεύει παράλληλα και πολύ κοντά με τη νέα, κάνουμε δεξιά.

Ο δρόμος που ακολουθούμε περνά πάνω από τη νέα εθνική οδό από μια γέφυρα και καταλήγει σε έναν παράδρομο της στο ρεύμα προς Κόρινθο. Εκεί, δεν ακολουθούμε τον παράδρομο, αλλά συνεχίζουμε ευθεία σε ασφαλτόδρομο για 140 μ. Στο σημείο αυτό υπάρχει διακλάδωση όπου ο δρόμος χωρίζει σε δύο χωματόδρομους και μπορούμε να αφήσουμε το αυτοκίνητο . Συνεχίζουμε πεζοί στον αριστερό χωματόδρομο με κατεύθυνση βορειοδυτική.

  • Μετά από 200 μ. συναντάμε στα δεξιά μας μια μάντρα ανακύκλωσης αυτοκινήτων και συνεχίζουμε ευθεία.
  • Μετά από άλλα 240 μ. συναντάμε διασταύρωση όπου πηγαίνουμε ευθεία.
  • Μετά από άλλα 150 μ. ο δρόμος που ακολουθούμε διασταυρώνεται με ένα ρέμα. Ακολουθούμε δεξιά το ρέμα, το οποίο θα μας οδηγήσει στο ηφαίστειο.
  • Μετά από 800 μ. πορείας το ρέμα στενεύει, οι πλαγιές του αποτελούνται από ηφαιστειακά πετρώματα και λίγα μέτρα αριστερά μας υπάρχουν στοές στο έδαφος από τις οποίες εκλύονται θερμά αέρια.

Οδεύοντας στο φαράγγι, συναντάμε πολλές οπές, μικρές και μεγάλες, από τις οποίες εκλύονται θερμά αέρια. Στα σημεία αυτά τα πετρώματα εμφανίζουν εντυπωσιακούς σχηματισμούς και χρώματα. Η δυσοσμία βέβαια είναι κατά τόπους πολύ έντονη…

Συνεχίζοντας να ανηφορίζουμε, το φαράγγι στενεύει αλλά χωρίς εξοπλισμό και με αρκετή προσοχή μπορούμε να φτάσουμε μέχρι ένα σημείο όπου κατά περιόδους σχηματίζεται ένας καταρράκτης με μια μικρή λιμνούλα από κάτω του. Στο φαράγγι υπάρχουν διάσπαρτες μικρές πηγές. Από τον καταρράκτη και πάνω η ανάβαση είναι δύσκολη και μάλλον χρειάζεται εξοπλισμό.

  • Μάσκες PP2, PP3 είναι απαραίτητες σε ορισμένες περιπτώσεις [και ο Θεός βοηθός…]…

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκακης «Συγχρονης Ελλαδος περιηγησις». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 4.9.2025.

αγνωστο ηφαιστειο Σουσακι Κορινθιας ηφαιστεια της Ελλαδος αγνωστα ηφαιστεια Κορινθια Ελλαδας Κορινθος Ελλαδα ελλας αγιοι θεοδωροι Κορινθιας Αγιων Θεοδωρων νομος κρατηρας μεταηφαιστειακη ηφαιστειακη δραστηριοτητα ενεργα Σαντορινης, θηρας υπερηφαιστειο εκρηξεις ελληνικο ηφαιστειακο τοξο Μεθανων, μεθανα Αιγινα Πορος Νισυρος Αιγινας Πορου Νισυρου δωδεκανησα Σαντορινη θηρα κυκλαδες αφρικανικη πλακα Ευρασιατικη θαλασσα 2,5 εκατομμυρια χρονια πριν 2.500.000 εκρηξη Πλειστοκαινος Εποχη εκλυση ατμοσφαιρα διοξειδιο ανθρακα, μεθανιο υδροθειο θερμοκρασια βαθμοι Κελσιου ηφαιστειου ξηρα κολπος των Μεγαρων σαρωνικος γεωθερμικο συστημα μεγαγραμμαριο γραμμαρια αερια στομιο στοα φυσικη τεχνητη ψοφια εντομα πουλια δηλητηριωδη αεριο φαραγγι ηφαιστειακα πετρωματα νερο πηγες θερμα νερα γεωθερμικο πεδιο ενθαλπια διαπερατος σχηματισμος γεωθερμικα θερμοκρασιες αλατοτητα εδαφος θερμο θερμα ρηγμα υψηλη σεισμικη δραστηριοτητα Γερανεια ορη Λουτρακι θαλαμος τροφοδοσια υδροθερμικη κοιλαδα σπηλια εξορυξη υδροθερμικα μεταλλικα ορυκτα αλουνιτης, μαγνησιτης, θειο  σπηλαιο ατμοσφαιρα συγκεντρωση επικινδυνες συγκεντρωσεις θανατος ζωο περιβαλλον μυρωδια χρονιος αντικτυπος υγεια δραση υδροθερμικες διαδικασιες σιδηροδρομικη σηραγγα 2001 2003, ανοδος της θερμοκρασιας αυξηση τεχνικο εργο ηφαιστειοτητα ηφαιστειακες περιοχες εχθρικες ανθρωπος εργα ζωη διαδρομη πεζοπορια μονοπατι εθνικη οδος Αθηνων – Κορινθου διυλιστηρια παλαια δρομος παραδρομος χωματοδρομος ρεμα πορεια ηφαιστειακο πετρωμα στοες οπη σχηματισμος χρωμα δυσοσμια εντονη καταρρακτης λιμνη λιμνουλα αναβαση

author avatar
Γιώργος Λεκάκης

Σχετικά Άρθρα