Φρυκτώρειον > Φρυκτωρία ονόμαζαν οι αρχαίοι τους σημερινούς φάρους. Ήταν κτίσματα φτιαγμένα συνήθως σε υψώματα, έτσι που το παραγόμενο από τους πυρσούς φως να φαίνεται από το πλοίο που ήθελε να μπει με ασφάλεια στο λιμάνι.
Ο υπεύθυνος για την λειτουργία του, ονομαζόταν φρυκτωρός δηλαδή φαροφύλακας.
Οι φρυκτωρίες επικοινωνίας Ροδου – Συμης – Χαλκης – Αλιμιας – Τηλου – Νισυρου – Κω – Καλυμνου – Ψεριμου – Αλικαρνασσου Καριας – Λερου.
Οι φρυκτωρίες της νήσου Λέρου ήταν (τουλάχιστον) δυο:
- Η μια του Παρθενίου και
- η άλλη του Παλαιοκάστρου στον Ξερόκαμπο.
Είναι έργα των Ιώνων της Μικράς Ασίας και έχουν ηλικία τουλάχιστον 2.500 χρόνια.
ΔΕΙΤΕ βίντεο ΕΔΩ.
Τα κτίσματα αυτά κατά καιρούς δέχτηκαν πλήγματα από εισβολείς με αποτέλεσμα σήμερα να έχουν απομείνει μόνο τα θεμέλια τους.
Η φρυκτωρία του Παρθενίου βρίσκεται στο ύψωμα ενός πέτρινου λόφου, απέναντι και δίπλα στον αεροδιάδρομο. Εκεί βρίσκεται και μικρή εκκλησιά του Αγίου Γεωργίου. Οι διαστάσεις της φρυκτωρίας είναι 30 Χ 30 μ. Μέσα στο κτήριο της φρυκτωρίας υπάρχει ένα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο κτίσμα με κατεύθυνση από βορά προς νότο, με διαστάσεις 12 Χ 8 μ. Επίσης μέσα στο κτίσμα της φρυκτωρίας υπάρχει ένα μικρότερο 2 Χ 2 μ. Εκεί φαίνεται ότι ήταν η εστία, δηλαδή ο χώρος στον οποίο υπήρχε η φλόγα, όπου και ανάβαν κατά την διάρκεια της νύχτας τον πυρσό. Δίπλα υπήρχε χώρος ο οποίος πιθανόν να ήταν αποθηκευτικός στεγασμένος, καθώς και κατοικία του φρυκτωρού.
Η δεύτερη φρυκτωρία ήταν στο Παλαιόκαστρο Ξερόκαμπου. Το κτίσμα όπου βρισκόταν ο πυρσός έχει διαστάσεις 4,5 Χ 4,5 μ. Η θέση της φρυκτωρίας, η οποία βρίσκεται μέσα στο Παλαιοκαστρο, είχε επιλεγεί για να εξυπηρετεί τον κόλπο του Ξερόκαμπου, καθώς και τον κόλπο των Λεπίδων.
Όλα αυτά είναι απλή προσέγγιση των όσων γράφει ο Δ. Οικονομόπουλος περί φρυκτωριών το 1888. Τα δυο κάστρα είχαν χαρτογραφηθεί πολύ ενωρίτερα από τον χαρτογράφο F. Piacenza το 1688 και μάλιστα στην χαρτογράφηση και τα δυο έχουν κάτι κοινό: Ένα κτίσμα υπερυψωμένο που ομοιάζει με σημερινή καμινάδα.
Οι φρυκτωρίες της Λάρου: Ξεροκαμπος – ορος Καστελλο – Μεραβιγλι – Παντελι – Βιγλα – Καστελλι – Αγιος Ιωαννης – μικρονησι Αρχαγγελος.
Αξιζει τελος να αναφερουμε οτι συμφωνα με χαρτη του Ιταλου F. Piacenza φαινεται πως υπαρχει και τρίτη φρυκτωρια στο νησι του Αρχαγγελου σε κορυφη λοφου.
Ακομα και σημερα ο επισκεπτης θα συναντησει στο σημειο αυτο απομειναρια του κτισματος.
ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 11.1.2019.
αρχαιες φρυκτωριες Λερου δωδεκανησων δωδεκανησου, εργα Ιωνων αρχαια φρυκτωρια Λερος, εργο αρχαιοι Ιωνες Καστελο Καστελι νησιδα επικοινωνια Ροδος Συμη – Χαλκη – Αλιμια – Τηλος – Νισυρος – Κως – Καλυμνος – Ψεριμος – Αλικαρνασσος Καρια μποντρουμ bodrum Λερος φρυκτωρειον φρυκτωρειο Ιωνια αρχαιοι ελληνες φαρος αρχαιο κτισμα υψωμα παραγομενο φως πυρσος πλοιο ασφαλεια λιμανι λειτουργια φρυκτωρος φυλακας φαροφυλακας Παρθενι Παλαιοκαστρο Ξεροκαμπος Μικρα Ασια 2.500 χρονια πριν χρονων κτισματα πετρινος λοφος αεροδιαδρομος αεροδρομιο εκκλησια ιν Αγιου Γεωργιου ιερος ναος Αγιος Γεωργιος κτηριο ορθογωνιο παραλληλογραμμο εστια, φλογα, νυχτα αποθηκη στεγασμενος, κατοικια φωτια Παλιοκαστρο κολπος Ξεροκαμπου, Λεπιδων λεπιδα Οικονομοπουλος περι φρυκτωριων 19ος αιωνας μχ 1888 καστρο χαρτογραφηση χαρτογραφος πιατσεντσα Piacenza 17ος 1688 χαρτης υπερυψωμενο καμιναδα Ιταλος νησακι Αρχαγγελος κορυφη Δωδεκανησα Δωδεκανησοι
