Της δρ. Ελένης Κωνσταντινίδη-Συβρίδη
Σε θραύσμα τοιχογραφίας, απεικονίζονται γυναικείες μορφές σε εξώστη. Ευρεθη στην Ακρόπολη των Μυκηνών Αργολίδος, στην Οικία της Αναβάθρας. Χρονολογείται στον 14ο αι. π.Χ.
Έχει διαστάσεις: Μήκος: 14,1 εκατ., ύψος: 10 εκατ., πάχος: 3 εκατ.
Στο θραύσμα, με την σπάνια απεικόνιση, οι δύο από τις τρεις γυναικείες μορφές που σώζονται καλύτερα, παρακολουθούν εντυπωσιασμένες ένα δημόσιο θέαμα από το παράθυρο ή τον εξώστη[1] καταστόλιστου κτηρίου. Έχουν το ένα χέρι περασμένο στο κιγκλίδωμα, αποκαλύπτοντας το χαρακτηριστικό κοντομάνικο γιλέκο της μυκηναϊκής ενδυμασίας. Η μία γυναίκα φέρνει, σε ένδειξη έκπληξης ή θαυμασμού, το ένα χέρι μπροστά στο πρόσωπο [σχολιο Γ. Λεκάκη: μπορεί και να τρώει], ενώ και η μορφή που κάθεται μπροστά της με ελαφρά ανασηκωμένο το κεφάλι, έχει ανάλογη έκφραση. Οι γιρλάντες που κρέμονται από πάνω τους, από λουλούδια ή κοσμήματα, επισφραγίζουν τον εορταστικό χαρακτήρα της σκηνής.
Δεν αποκλείεται οι τρεις γυναίκες να απολαμβάνουν μία μεγαλειώδη πομπή όπως αυτές που απεικονίζονται σε τοιχογραφίες της Κρήτης, της Τίρυνθας και της Θήβας, όπου κυρίες, φορώντας πολύχρωμα κοστούμια και εντυπωσιακά κοσμήματα, μεταφέρουν συνοδεία μουσικής και χορού λουλούδια, πολυτελή αγγεία και άλλες προσφορές σε ιερά διαφόρων θεοτήτων.
Στις πινακίδες της Γραμμικής Β καταγράφονται εορτές αφιερωμένες σε θεούς, που συνδέονταν με τις αλλαγές των εποχών και τις αντίστοιχες γεωργικές ή κτηνοτροφικές εργασίες. Στο πλαίσιο αυτό, διοργανώνονταν και μεγάλα συμπόσια, όπου συμμετείχαν χιλιάδες πολίτες, τα οποία αποτελούσαν υποχρέωση του τοπικού άρχοντα, προκειμένου να διατηρήσει την δημοτικότητά του, αλλά και να ενισχύσει τους κοινωνικούς δεσμούς ανάμεσα στους υπηκόους του.
Τουλάχιστον 4 μεγάλες εορτές έχουν αναγνωριστεί στις πινακίδες της Πύλου και της Κνωσού, που σχετίζονταν:
- με τον τρύγο,
- τον «ιερό γάμο» / ιερογαμία,
- την τέλεση σπονδών, αλλά και με
- τα θεοφόρια, την τελετουργική μεταφορά του θεϊκού ειδώλου, κάτι που δεν είναι άγνωστο και στην κλασσική Ελλάδα.
Ευρίσκεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο – Συλλογή Προϊστορικών Αρχαιοτήτων, αρ. ευρ. Π 1015. Έκθεση Μυκηναϊκών Αρχαιοτήτων, Αίθουσα 4, Προθήκη 20.
ΠΗΓΗ: ΥΠΠΟΑ, έκθεμα του μήνα Δεκεμβρίου 2022. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.12.2022.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
- Warren P. «The fresco of the garlands from Knossos”, L’Iconographie minoenne. Actes de la table ronde d’Athènes (21-22.4.1983), BCH 11 (1985).
- Wright J. C. «The Mycenaean Feast», Princeton, American School of Classical Studies at Athens, 2004.
ΣΧΟΛΙΟ Γ. Λεκάκη:
[1] Η παρακολούθηση θεαμάτων από τον εξώστη συνεχίζει έως τις μέρες μας να είναι πολυτελής θέση…
αρχαιες γυναικες πολυτελες ενδυμα αρχαιο δημοσιο θεαμα εξωστης, πριν 3.500 χρονια αρχαιαι Μυκηναι γυναικα ενδυμασιες δημοσια θεαματα 1500 πχ Μυκηνες αργολιδος αργολιδας αργολιδα αργολις Κωνσταντινιδη Συβριδη θραυσμα τοιχογραφια εικονα γυναικεια μορφη ακροπολη Μυκηνων, Οικια της Αναβαθρας Αναβαθρα 14ος αιωνας πΧ σπανια απεικονιση, εντυπωσιασμος παραθυρο καταστολιστο κτηριο χερι κιγκλιδωμα, χαρακτηριστικο κοντομανικο γιλεκο μυκηναικη ενδυμασια εκπληξη θαυμασμος προσωπο, κεφαλι, εκφραση γιρλαντα λουλουδι κοσμημα εορτη γιορτη σκηνη μεγαλειωδης πομπη τοιχογραφιες Κρητη, Τιρυνθα τιρυνς Θηβα θηβαι βοιωτιας βοιωτια κυρια πολυχρωμο κοστουμι εντυπωσιακα κοσμηματα, μουσικη χορος λουλουδια, πολυτελη αγγεια προσφορα ιερο θεοτητα πινακιδα Γραμμικη γραφη Β εορτες αφιερωμα θεος, αλλαγη εποχων εποχη γεωργικη κτηνοτροφικη εργασια γεωργια κτηνοτροφια συμποσιο πολιτης, πολιτισσα υποχρεωση τοπικος αρχοντας, δημοτικοτητα κοινωνικοι δεσμοι υπηκοος γιορτες πινακιδα Πυλου πυλος μεσσηνιας μεσσηνια Κνωσος τρυγος, ιερος γαμος ιρογαμια τελεση σπονδων, σπονδη θεοφορια, τελετουργικη μεταφορα θεικο ειδωλο κλασσικη Ελλαδα Εθνικο Αρχαιολογικο Μουσειο εαμ Συλλογη Προιστορικων Αρχαιοτητων, Μυκηναικες Αρχαιοτητες φρεσκο Knossos Iconographie minoenne Mycenaean Feast παρακολουθηση θεαματων πολυτελεια
